Kiedy dziecko choruje na raka - Andrzej Koraszewski (14-04-2012)

W jednym z tygodników opiniiotwórczych Odział Onkologii CZD został nazwany w tytule i w słowach Joanny Rajkowskiej obozem śmierci, z którego jeśli pacjenci nie wyjadą za granicę, to nie mają szans na przeżycie... Lekarze są wstrząśnięci... Centrum Zdrowia Dziecka ma wyniki porównywalne z najlepszymi szpitalami na świecie.
Czytaj...

Trudny problem dla teologii: Zmartwychwstanie a iPhone - Sigmund (14-04-2012)

Według Rowana Williamsa, odchodzącego arcybiskupa Canterbury "Najwyższym testem religii chrześcijańskiej nie jest to, czy jest ona użyteczna, korzystna lub pomocna rasie ludzkiej, ale czy jej centralne twierdzenie - zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa - naprawdę się zdarzyło". Jeśli więc mamy do czynienia z rzeczywistym wydarzeniem historycznym, nie zaś z przypowieścią lub poetycką przenośnią, kwestia dowodów fizycznych jest ważna. Jeśli Jezus rzeczywiście powrócił do życia i ukazał się ludziom żyjącym w owym czasie, co świadek mógł zobaczyć?
Czytaj...

Czy Kościół umie przepraszać? - Jacek Tabisz (14-04-2012)

Powiadają, że są języki, w których słowo "przepraszam" w zasadzie nie istnieje, a w każdym bądź razie jest niszowe. Można tu wymienić choćby hiszpański, albo hindi. Wiadomo - prawdziwy macho nie powinien znać zniewieściałego słowa "przepraszam". Dlatego w kulturze hiszpańskiej słowo "przepraszam" brzmi nadal dla wielu uszu egzotycznie, choć ostatnie rządy lewicowe wiele w tej mierze zmieniły na lepsze. Zawsze myślałem, iż Kościół to też taki instytucyjny odpowiednik macho.
Czytaj...

Niemiecki obrabowany Kozak - Sarah Honig (13-04-2012)

Modny, szacowny antysemityzm intelektualnych salonów europejskich na początku XX wieku uczynił nazistowskie prześladowania Żydów czymś akceptowalnym. Modny, szacowny anty-izraelizm europejskich salonów intelektualnych na początku XXI wieku czyni wezwania Ahmadineżada do wytępienia nas czymś akceptowalnym. A nad tym wszystkim unosi się świętoszkowaty duch Tołstoja, który napomina nas, że to nasze zachowanie jest przyczyną naszych tragedii.
Czytaj...

Ci Obcy - Marcin Łętowski (13-04-2012)

Obcy umacnia wspólnotę: nie należąc do niej, powoduje, że więzy jeszcze bardziej się umacniają. Paradoksalnie też generuje możliwość jeśli nie rozbicia, to czasem zachwiania fundamentów takiej "swojskiej" społeczności: może fascynować, przyciągać swoją odmiennością, pokazywać odmienne style życia. Ten podwójny status Innego jako intruza i wroga, od którego należy trzymać się z daleka, ale też jako przedmiotu fascynacji był mniej lub bardziej jawnym motywem wielu filmów.
Czytaj...

Zainteresowanie brytyjskimi wzorami politycznymi w Rzeczpospolitej w XVIII wieku - Piotr Napierała (12-04-2012)

Polska ma do Brytyjczyków pewien zadawniony żal. Polacy wyrzucają im, że choć oba narody kochają wolność, nie pomogli Rzeczpospolitej w 1939 roku, a także w 1772 i 1792 roku. W tym pierwszym przypadku mamy do czynienia z przekłamaniem; Wielka Brytania pomogła nam na tyle ile mogła w pierwszym etapie II wojny światowej, zaś w XVIII wieku, Wielka Brytania i Polska były dla siebie państwami zbyt egzotycznymi by zawiązać sojusz.
Czytaj...

Czy indyjski racjonalista obraził katolickiego Boga? - Andrzej Koraszewski (12-04-2012)

Sprawa jest poważna, szef indyjskich racjonalistów i demaskator szarlatanów, Sanal Edamaruku, może znaleźć się za kratkami. Tym razem zdenerwował indyjskich katolików, ujawniając tajemnicę gipsowego Jezusa broczącego H₂O. Jezus zaczął broczyć H₂O w kościele Matki Boskiej w dzielnicy Bombaju Vile Parle.
Czytaj...

Arab taki jak ja - Lee Habeeb (11-04-2012)

Arabowie na całym świecie z osłupieniem i zazdrością patrzyli jak Żydzi zamieniali starożytny kawałek ziemi na Bliskim Wschodzie w dobrze prosperującą oazę intelektualnej, politycznej, religijnej i komercyjnej aktywności, gdzie ludzie są wolni i mogą żyć jak pragną. Izrael - jedno z najstarszych miejsc na Ziemi jest obecnie równie nowoczesny jak jakiekolwiek inne miejsce na świecie, posiada sprawnie funkcjonujący rząd szanujący wolność religijną i ekonomiczną.
Czytaj...

Jeszcze o ewolucji i ludzkiej moralności - Andrzej Koraszewski (11-04-2012)

Pytanie o pochodzenie dobra nie wydaje się specjalnie skomplikowane. Spór toczy się od starożytności, a główna linia podziału dotyczy tego, czy źródłem dobra jest jakiś bóg lub bogowie i w związku z tym jedynymi prawowitymi interpretatorami norm moralnych są kapłani, czy jest jakieś inne źródło dobra, a jeśli tak to jakie?
Czytaj...

Paradoks drogi krzyżowej - Lucjan Ferus (11-04-2012)

Gdyby zatem Judasz nie zdradził, Żydzi byliby bardziej tolerancyjni, sąd był bardziej sprawiedliwy, tłum był bardziej wyrozumiały, Piłat bardziej zdecydowany - Jezus nie zostałby ukrzyżowany, nie mógłby więc zmartwychwstać, ergo: chrześcijaństwo nie miałoby podstaw bytu. Po prostu nie zaistniałoby! A zatem te wszystkie pozorne "niegodziwości" poprzedzające ten zbawczy akt boży, w końcu okazały się potrzebne i dobre, gdyż taki musiał być zamysł Boga.
Czytaj...

Nierównowaga dynamiki rozwoju dzikiej przyrody - Matt Ridley (10-04-2012)

W niezwykłej nowej książce The Rambunctious Garden Emma Marris bada paradoks, który jest coraz dokuczliwszy w nauce o ekologii, a mianowicie, że jedynym sposobem zachowania nieskazitelnej dzikości jest intensywne zarządzanie nią. Środowisko naturalne, pozostawione samo sobie, zostanie wkrótce zdominowane przez pewne gatunki, często inwazyjne, obce gatunki wprowadzone przez ludzi. "Historycznie wierny ekosystem z konieczności jest mocno zarządzanym ekosystemem - pisze Marris.
Czytaj...

Objawienia w świątyniach - Przemysław Jarocki (10-04-2012)

Mózg wytworzył endorfiny i świat zmienił swoje oblicze. Nagle zobaczyłem całe piękno tego miejsca. Oczy błądziły po odległych szczegółach, myśli pobiegły gdzieś w okolice budowniczych i tysięcy wiernych, których ogrom budowli musiał zachwycać i przytłaczać. Tysiące osób, które wciśnięte w ramy religii, doświadczały podobnych uczuć jak ja, ale nieświadome ich natury, przypisywały im źródło narzucone przez religijne wychowanie.
Czytaj...

Szisza na celowniku - Mariusz Agnosiewicz (09-04-2012)

W Gazecie Wyborczej ukazała się pseudoinformacja jakoby WHO opublikowało raport z którego wynika, iż godzinna sesja z sziszą jest tak toksyczna jak wypalenie 100 papierosów. Rozprzestrzenianie takich nonsensów może realnie wpłynąć na powstanie histerii medialno-społecznej wokół sziszy. A wówczas już badania naukowe nie odegrają wielkiej roli w rozstrzygnięciu kwestii zakazu.
Czytaj...

Idea Prawdy u Parmenidesa z Elei i platońska metafora jaskini - Anna Macha – Aslanidou (09-04-2012)

Na drogę prawdy mają nas przywieść rozliczne znaki. Są one  również na drodze mniemania, ale zostały tam umieszczone przez człowieka, więc jako takie nie posiadają żadnego znaczenia, może tylko poza tym jednym, że powodują marazm i zamieszanie, które w efekcie prowadzi do tego, że nie jesteśmy w stanie odróżnić prawdy od fałszu.
Czytaj...

Szczyt w Bagdadzie i odległe marzenia - Abdulateef Al-Mulahim (09-04-2012)

Pierwszy oficjalny szczyt arabski odbył się w Kairze 13 stycznia 1964 r. Dyskutowano na nim tylko sprawy polityczne. Dyskutowano o wielu sprawach: od odwrócenia biegu rzeki Jordan do założenia OWP, składu zjednoczonego dowództwa wojskowego pod wodzą Egiptu i innych. Na tym pierwszym szczycie arabskim nie było dyskusji o edukacji, opiece zdrowotnej lub systemie autostrad łączącym różne kraje arabskie. Nie było na nim niczego dla zwykłego arabskiego obywatela.
Czytaj...

Spowiedź wielkanocna - Marcin Kruk (08-04-2012)

Zastanawiałem się jak wylać oliwę na wzburzone fale? Pomyślałem, że mógłbym zacząć od rozmnażania płciowego, a potem jakoś wrócę do właściwego tematu. Przybrałem surową minę, dającą jednoznacznie do zrozumienia, że koniec z dyskusją o spowiedzi i zapowiedziałem lekcję o rozmnażaniu płciowym. To był kolejny błąd.
Czytaj...

Skąd wiemy czy cieszymy się wolnością? - Piotr Napierała (08-04-2012)

Jeśli chcesz sobie odpowiedzieć na pytanie czy żyjesz w wolnym systemie i wolnym państwie i społeczeństwie, musisz przyjrzeć się potencjalnym zagrożeniom dla wolności. Historia wolności jest tak naprawdę historią zagrożeń z jakimi wolność musiała się zmierzać.
Czytaj...

Zmartwychwstanie (zegarka) - Jerry Coyne (07-04-2012)

Domyślałem się, że Rosyjski Kościół Prawosławny jest równie skorumpowany jak jego watykański kuzyn. New York Times opublikował zabawną historię na temat moskiewskiego Patriarchy Cyryla. A było tak: Strona internetowa Cerkwi pokazała zdjęcie Patriarchy, na którego ręce widoczny był kosztowny zegarek marki Breguet, wart około 30 tysięcy dolarów.
Czytaj...

Pod trzema warstwami śmieci - tajemnica śmiertelnej choroby mózgu - Ed Yong (07-04-2012)

Jeżeli genom to rodzaj książki z przepisami, to napisano ją z pominięciem dobrego edytora. Jest usiana literówkami, niepotrzebnymi powtórzeniami i pozbawionymi znaczenia bredniami. Tylko maleńka część odpowiada za kodowanie białek. Reszta wygląda jak składnica złomu. Zawiera pozostałości martwych genów, które nie są już wykorzystywane i zdegenerowały się.
Czytaj...

Wierzymy w życie przed śmiercią - Andrzej Koraszewski (06-04-2012)

Twierdzenie, że wszelkie dobro pochodzi od boga jest niesłychanie użyteczne dla handlarzy fałszywym towarem, którzy za obietnicę nagrody po śmierci ściągają nie tylko bajoński haracz za życia, ale dbają starannie o to, abyśmy nie zaczęli dostrzegać dobra, w naszych wzajemnych relacjach bez ich pośrednictwa i byśmy nie zaczęli zauważać, że od tysiącleci są pasażerami na gapę. Wierzymy (wyłącznie) w życie przed śmiercią, którego jakość radykalnie się poprawia, kiedy jest oparte na wzajemnej życzliwości, ale również na ujawnianiu i tępieniu pasażerów na gapę.
Czytaj...

Black Power i amerykańskie kino. Narodziny i znaczenie blaxploitation - Julian Jeliński (06-04-2012)

Czy podoba nam się ten termin, czy nie - narodziny blaxploitation zmieniły nie tylko amerykańskie kino, ale miały również wielki wpływ na afroamerykańską kulturę. Te filmy wyważyły drzwi, które hollywoodzcy twórcy zamknęli wcześniej przed nimi. Propagowały nowe style estetyczne i muzyczne.
Czytaj...

Kto pierwszy, ten lepszy - Anna Kurcek (05-04-2012)

Istnieje w ewolucji pewna nieskromna tendencja, która za miarę postępu każe nam przyjmować złożoność wytworzonych form. Nie jest ona jednak do końca prawdziwa. Ekspresja dużej liczby genów wiąże się bowiem ze zużywaniem ogromnej ilości energii i substancji budulcowych, których zdobycie bywa często kłopotliwe ze względu na ograniczone zasoby środowiska.
Czytaj...

Metaamfetamina, metafizyka, metaanaliza - Mariusz Agnosiewicz (05-04-2012)

W piśmie Neuropsychopharmacology ukazał się ciekawy krytyczny przegląd prac naukowych poświęconych neurotoksyczności metaamfetaminy. Tymczasem w Polsce jednym z głównych specjalistów antynarkotykowych jest publicysta Frondy, który pod Jasną Górą prokuruje piwo o wdzięcznie brzmiącej nazwie "Mnich". Jak można prowadzić racjonalną narkopolitykę?
Czytaj...

Ateista - to brzmi dumnie - Mieczysław Cenin (05-04-2012)

Znalazłem prasowy przykład postawy, do której tak zdecydowanie zachęcam. W "Wysokich obcasach", dodatku do GW z 31.03.2012 tak się przedstawia P. Reiter: zastępczyni naczelnej, 36 lat, Polka, ateistka, kocha Bowie'go, Herzoga i Attenborough.
Czytaj...

Prawdziwy humanizm - Jacek Tabisz (05-04-2012)

Przyznam, że jeszcze całkiem niedawno nie lubiłem słowa "humanizm". Nie podobało mi się to, iż w potocznym rozumieniu oznacza ono nauki wyrosłe z szeroko pojętego pnia historiografii i jest przeciwstawiane naukom ścisłym. Czyli "humanizm" jako to co ludzkie, jako to co "duchowe", nie zaś jako mechaniczne tryby matematyki i fizyki.
Czytaj...

Kryzys ekonomiczny w Grecji i jego wpływ na pozycję Kościoła - Anna Macha – Aslanidou (04-04-2012)

W obawie przed utratą społecznego poparcia politycy milczą w kwestii przywilejów Kościoła, ich kalkulacje mogą okazać się fałszywe, bo postawy ludzi w warunkach kryzysu ulegają szybkim zmianom, a znaczna część społeczeństwa zdaje sobie sprawę z tego, że Kościół próbuje przetrwać trudne czasy ich kosztem.    
Czytaj...

Antyklerykalizm to nie antychrystianizm - Piotr Napierała (04-04-2012)

Do ludzi, których całe życie kręci się wokół chrześcijańskich rytuałów, histeryczne krzyki kato-prawicy mogą jeszcze dojść, ale każdy, kto oprócz wiary ma także oczy, widzi jak bezczelni są biskupi. Biskupi, którzy zapraszają Paetza na spotkanie poświęcone walce z gwałtami dzieci przez duchownych, czy biskup Michalik, który zatruwa życie pewnego policjanta i jego rodziny, tylko dlatego, że ów zwrócił się do niego "proszę pana" a nie "przenajświętsza ekscelencjo"...
Czytaj...

Kazanie palmowe - Wojciech Terlecki (04-04-2012)

Jako niewierzący katolik (tak, tak są i tacy - prawdopodobnie najliczniej reprezentowani wśród duchowieństwa) realizuję się wchodząc w rolę niewierzącego praktykującego i udaję się z rodziną do kościoła. Musi być ku temu specjalna okazja związana z mocno zakorzenionymi kulturowo, tradycyjnymi świętami. W takich momentach, w świątyniach gromadzi się więcej niż zazwyczaj ludzi, co pozwala mi przypuszczać, że wzrasta w domach bożych reprezentacja agnostyków wszelkiej maści.
Czytaj...

Artykuł w New Yorker o ewolucji altruizmu i klapie doboru krewniaczego - Jerry Coyne (03-04-2012)

"Altruizm", a przynajmniej "wyewoluowany altruizm", który nie jest całkowitym samopoświęceniem, może ewoluować albo poprzez dobór krewniaczy w grupach krewnych, albo poprzez dobór osobniczy, jeśli osobniki potrafią rozpoznać i odpłacić innym, którzy pomogli im czynem "altruistycznym". Ten ostatni proces znany jest jako "altruizm odwzajemniony" i prawdopodobnie w ten sposób wyewoluowało "niesamolubne", pomocne zachowanie u naszych przodków naczelnych.
Czytaj...

Homoseksualizm w Grecji starożytnej - Anna Macha – Aslanidou (03-04-2012)

Czy warto wracać do doświadczeń z greckiej przeszłości? Dziś wiemy znacznie więcej o naturze człowieka i coraz częściej patrzymy na homoseksualizm nie jako na zboczenie, a raczej jak na wrodzoną skłonność, która nie wymaga potępienia. Starożytna Grecja pokazuje, że homoseksualizm może być akceptowaną częścią życia społecznego, a jego pochwała nie musi prowadzić do załamania się społeczeństwa.
Czytaj...

Optymalizm i optymały - Norbert Paprocki (03-04-2012)

Optymalizm jest podejściem, dla którego fakty są priorytetem oraz postulującym potencjał możliwej zmiany w faktycznych warunkach - zmianę zaś możemy osiągnąć poprzez optymały - ideowo-techniczne produkty tego poglądu. Można pokusić się o jeszcze inną definicję, choć nie sprzeczną. Idealizm można otóż scharakteryzować jako przecenienie (przede wszystkim ludzkiego) potencjału, poprzedzone niewłaściwym jego oszacowaniem (o ile możemy mówić o szacunkach w obliczu braku szacunku dla faktów).
Czytaj...

Muzułmańska nienawiść - Sara Azmeh Rasmussen (02-04-2012)

Muzułmanie muszą zrozumieć, że żądaniu szacunku dla ich religijnego i kulturowego istnienia i tożsamości, tak na Zachodzie, jak na Bliskim Wschodzie, musi towarzyszyć prawdziwe zrozumienie, że inne mniejszości i ludzie mają prawo do tego samego.
Czytaj...

Czy Opus Dei jest dziełem bożym? - Radosław S. Czarnecki (02-04-2012)

Opus Dei jest tym samym w katolicyzmie i Kościele pod względem charakteru, genezy, źródeł, zamiarów i planów - czym w judaizmie jawi się cały ruch haredim, w islamie Hezbollah, Hamas, Bractwo Muzułmańskie czy stronnictwa salafickie, a w protestantyzmie - alians zwany ogólnie ewangelikanizmem (bądź ruchem nowonarodzonych chrześcijan).
Czytaj...

Episkopat dokona przeglądu polskiego ustawodawstwa - Mariusz Agnosiewicz (01-04-2012)

Do Kancelarii Premiera trafiło oficjalne pismo Episkopatu o powołaniu Komisji Legislacyjnej KEP, której zadaniem będzie aktywniejsze włączenie polskiego Kościoła w parlamentarny proces legislacyjny. Biskupi są przekonani, że laicyzacja Polski zaczyna wymykać się spod kontroli i konieczne są nadzwyczajne działania. Jakich zmian domagają się biskupi?
Czytaj...

Viva la Evolution! - Anna Kurcek (01-04-2012)

Już od wieków kreacjoniści szukają owego słabego ogniwa, dzięki któremu raz na zawsze mogliby udowodnić, że wszystkie żywe stworzenia zostały rozmyślnie zaprojektowane przez genialnego konstruktora. Próbowali już z okiem i ze skrzydłem, których wszelkie niedoskonałe stadia pośrednie zdają się być całkowicie bezużyteczne. W każdym z tych przypadków ich ataki zostały jednak sprawnie odparte przez teorie ewolucjonistów.
Czytaj...

Polak to brzmi dumnie - Marcin Kruk (01-04-2012)

Asia zebrała filiżanki i poszła je umyć do ubikacji, a Marta sięgnęła po stertę papierów w swojej szafce i zaczęła je przeglądać. Poczułem się wykluczony i porzucony na pastwę własnych myśli, podsuwających całą paradę prześmiewców, z których byłem dziwnie dumny. O kilka przecznic dalej ksiądz mówił dzieciom rzeczy, z których trzeba je będzie dyskretnie wyzwalać, żeby zmartwychwstanie bitego po łbie rozumu stało się ciałem.
Czytaj...

Czy ewolucja mogła wyprodukować dobro? - Andrzej Koraszewski (31-03-2012)

Świecka moralność, ani ta, której szukamy u filozofów, ani ta, którą próbujemy odkryć studiując biologię i nasz mózg, nie ma jednoznacznego i uniwersalnego kodeksu. Biblijny dekalog rozpoczyna się od słów, które mnie odrzucają - Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną. Na tym etapie mówię dziękuję, gdyż pierwsze przykazanie ogranicza wartość wszystkich pozostałych.
Czytaj...

Czym jest dysleksja - Anna Obuchowicz (31-03-2012)

W dzisiejszych czasach problem dysleksji jest coraz częstszym zjawiskiem i niestety ma ono tendencję zwyżkową. O specyficznych trudnościach w uczeniu możemy mówić wtedy, gdy występują nieoczekiwanie i są nieadekwatne do wieku dziecka, jego możliwości intelektualnych, wkładu pracy i postępów w uczeniu się innych umiejętności.
Czytaj...

Reakcje w Algierii na mordercę z Tuluzy - Omar Dakhane (31-03-2012)

Jest czymś bardzo przygnębiającym, że istnieją ludzie, którzy popierają masowych morderców, czy to we Francji, w Afganistanie, czy w Norwegii. Zbrodnie tak straszne, jak ta, dają ludziom kolejny powód, by razem występować przeciwko terroryzmowi i przemocy, i dają ludziom, którzy dążą do pokoju, powód, by zjednoczyli się w walce ze wspólnym wrogiem: ignorancją!
Czytaj...

Ateista stracony na rynku w Warszawie - Jacek Tabisz (30-03-2012)

Łyszczyński nie był przypadkową osobą, skazaną w imię miłości Jezusa drogą chaotycznej i przypadkowej ulicznej łapanki. Nie był dziewczyną, w której życzliwi sąsiedzi dostrzegli wiedźmę. Nie był Żydem, u którego równie życzliwi chrześcijanie "znaleźli" macę sporządzoną z krwi dziecka. Kazimierz Łyszczyński był rzeczywiście winien!
Czytaj...

Instynktowna i słuszna anglicyzacja (westernizacja) - Piotr Napierała (30-03-2012)

Artykuł p. Jacka Tabisza o dniu przyszłości i o patrzeniu bez lęku na przyszłość zainspirował mnie do napisania kilku uwag. Chciałem napisać tu o westernizacji mojego pokolenia, oraz ludzi trochę starszych i trochę młodszych ode mnie, oraz o tym, dlaczego ta westernizacja, anglicyzacja i amerykanizacja jest, wbrew niekończącym się żałośliwym narzekaniom nacjonalistów i innych "prawdziwych Polaków" ze wszech miar słuszną drogą, jaką podąża obecnie nasze społeczeństwo, a przynajmniej kilka jego warstw.
Czytaj...

Religijne prawa, demokracja i prawa człowieka - Leo Igwe (30-03-2012)

Prawa religijne to osadzone w prawie doktryny religijne. To "objawienia" zmienione w zasady rządzące społeczeństwem. Religijne prawa to zinstytucjonalizowane uświęcone dogmaty. Są kryminalizacją grzechów. Są przemienieniem religijnych nienawiści, nietolerancji, dyskryminacji i fanatyzmu w politykę państwową.
Czytaj...

Tajemnica wiszącej skały - Piotr Berndt (29-03-2012)

W epoce wiktoriańskiej seksualność kobiet była traktowana z podejściem wręcz chorobliwym. Kobiety były traktowane jako osoby bez seksualnych potrzeb. Stan edukacji seksualnej w czasach apogeum wiktoriańskiego podejścia do relacji płciowych, uwieczniony w podręcznikach pisanych przez duchownych, był po prostu fatalny.
Czytaj...

Definiowanie boga i człowieka w Księdze Rodzaju - Ryszard Paradowski (29-03-2012)

Wbrew interpretacji religijnej, wąż nie jest wysłannikiem Szatana, lecz symbolem pracy myślowej, dialogu wewnętrznego, wystąpienia po raz pierwszy na arenie dziejowej kogoś, kogo nauka określiła później jako homo sapiens. Religijnym interpretatorom książki, uchodzącej pospolicie za manifest tradycyjnych wartości może się wydawać dziwne i niewiarygodne, że w roli pierwszego homo sapiens wystąpiła w niej kobieta, i że ona, a nie mężczyzna, dała pierwszy i decydujący impuls antropogenezie.
Czytaj...

Homo zabobonus - Roman Pastuszuk (28-03-2012)

Człowiek od najmłodszych lat trenowany w wierzeniu w rozmaite baśnie, mity i banialuki nie ma żadnych trudności w przyswojeniu sobie kolejnych bajek. Jego umysł właściwie domaga się kolejnych porcji takich mitów, traktując je jako następny etap swojego rozwoju. W ten sposób religie mają ułatwione zadanie - rozmiękczone umysły, nawykłe do wierzenia na słowo przyjmą każdą "świętą prawdę".
Czytaj...

Dura lex, sed lex - Anna Macha – Aslanidou (28-03-2012)

Przechodząc do stanu państwowego ludzie zrzekli się znacznej części przysługujących im uprawnień, przyjmując na siebie obowiązki, które miały odtąd ograniczyć ich prawa i absolutną wolność. Jedną z głównych konsekwencji tej zmiany był fakt, iż odtąd za ludzi decydował suweren i to on stanowił o większości podejmowanych w państwie decyzji, nie tylko związanych z życiem publicznym, ale również i prywatnym poddanych. Poddani rezygnują ze swych uprawnień, nie dzieje się to jednak bez przyczyny - postanawiają poświęcić swą wolność by zyskać za to bezpieczeństwo osobiste, niezbędne dla lepszego i szczęśliwszego życia.
Czytaj...

Uzdrowiciel z Janakpuri - (28-03-2012)

Janakpuri, jedno z największych skupisk mieszkalnych w Azji, mieści się na przedmieściach New Delhi. W bocznej alei jednej z głównych dzielnic mieszka Sunderlal Bhargav. Zza bambusowych zasłon zakrywających jego werandę wydostają się chmury białego dymu. Słychać recytowanie świętych mantr. Przed ogniskiem, z twarzą pełną podniecenia, siedzi Alison, prezenterka telewizyjna z Australii. Naprzeciwko niej jowialny mężczyzna recytuje jak katarynka święte słowa. To jest Bhargav. Jest świętym mężem.
Czytaj...

Ewolucja a dobrobyt - Andrzej Koraszewski (27-03-2012)

Jerry Coyne opublikował na swojej stronie, jak sam pisze zupełnie nieprofesjonalny, wykres pokazujący korelację między akceptacją teorii ewolucji a dochodem narodowym. Na tym wykresie na jednym krańcu niewiary w dowody nauki znajduje się Turcja (wykres obejmuje tylko kraje europejskie plus USA), na drugim Islandia. Polska pod względem akceptacji teorii ewolucji znajduje się w połowie drogi między Turcją a Islandią, a dochody ma nieco bardziej zbliżone do tureckich i najbardziej oddalone od norweskich.
Czytaj...

Racjonalna wiara - Lucjan Ferus (27-03-2012)

Przez wiele wieków starała się wiara jak mogła, "wyzwalać" ten nieszczęsny rozum od błędów w jakże różny sposób: a to na płonącym stosie (czasem w zastępstwie autora płonęły jedynie manuskrypty), a to przez wymyślne tortury, a to przez klątwy i ekskomuniki, a to przez psychiczny terror i nietolerancję dla inaczej myślących itp.
Czytaj...

Socjopatia i zakaz pomocy w umieraniu - Eric S. MacDonald (27-03-2012)

Hitchens powiedział, że religia zatruwa wszystko. Z pewnością zatruwa źródło ludzkiego współczucia. Zygoty stają się ważniejsze niż kobiety; zaledwie potencjalna możliwość przebija najstraszliwsze cierpienia, jakie ludzie mogą znieść. To jest działanie religii. Dlaczego mamy być ustępliwi lub uprzejmi wobec nieludzkości tak głębokiej i tak trwałej?
Czytaj...

Kabaret zmartwychwstania - Jacek Tabisz (26-03-2012)

Czy naiwna i trudna do podważenia wiara w zaświaty jest groźna dla ludzkiej kultury? Na to pytanie staram się odpowiedzieć w kolejnym filmiku z cyklu "Bezbożna pogadanka"
Czytaj...

Wyemancypowanie kobiet w rodzinie - Patrycja Walter (26-03-2012)

Rodzina jako płaszczyzna walki o wyemancypowanie kobiet jest między innymi próbą przemiany macierzyństwa w rodzicielstwo - tj. zrównania odpowiedzialności obu płci za wychowanie dziecka, a tym samym pożegnaniem się z rolą "uświęconej matki". Skądinąd taka ewolucja instytucji wpisana jest w dynamiczną naturę życia społecznego, jak pisała Magdalena Środa: "Rodzina jest najbardziej plastyczną z ludzkich instytucji i zmienia się wraz z potrzebami społeczności, wraz z rozwojem kultury, zwłaszcza zaś wraz z postępem ludzkiej wolności. Nie ginie, nie popada w kryzys, tylko przekształca się"
Czytaj...

Gdy łagodna siła nie zdaje egzaminu - Nicola Kuhn (26-03-2012)

Wystawy archeologiczne w berlińskim Pergamon Museum miały niespotykanie udany rok. "Tell Halaf" przyciągnęła 750 tysięcy odwiedzających, na wystawę "Pergamon" sprzedano 250 tysięcy biletów w dwa miesiące, a 26 stycznia otwarto "Szlaki Arabii". Im bardziej skomplikowana jest sytuacja konfliktów politycznych w krajach, z których pochodzą prezentowane eksponaty, tym bardziej zacierają się granice państwowe zglobalizowanego świata.
Czytaj...

Uroki astrologii, czyli o potędze zimnego odczytu - Jarosław Augustynowicz (25-03-2012)

Operowanie cyklami wielu planet w połączeniu wieloznacznością niebieskich posłańców nieba dało mieszankę, w której oparach jest bardzo przyjemnie i z której bardzo trudno wyjść samym astrologom. Mnie samemu było żal, że tyle lat poświęciłem czemuś, co w konsekwencji okazało się nauką technik zimnego odczytu.
Czytaj...

Demokracja z rabatem dla ignorancji - Andrzej Koraszewski (25-03-2012)

Państwo wolnych obywateli uważane było za utopię od chwili jego poczęcia, a skłonność do degenerowania się demokracji zauważono natychmiast. Słowo demagogia jest równie stare jak słowo demokracja. Młodszy o czterdzieści lat od Peryklesa Arystofanes, obserwował zwyrodnienia ateńskiej demokracji po jego śmierci. Komediopisarz pokazuje w "Rycerzach" jak wódz ateński kaptuje do polityki sprzedawcę kiełbas. Tłumaczy mu, że ma wszelkie kwalifikacje na urząd państwowy, pochodzi z gminu, nie ma wykształcenia, ma tupet i umie zachwalać swój towar. Kiedy sprzedawca przyznaje się, że umie czytać, wódz markotnieje i mówi, że to osłabia jego szanse.
Czytaj...

Stan wojenny w sądzie. Osądzanie historii - Janina Łagoda (25-03-2012)

Należałoby się zastanowić nad zasadnością podejmowania się oceniania historii przez prokuraturę i sądy. Warto, aby nad argumentami przemawiającymi za skazaniem gen. Kiszczaka pochylili się historycy, prawnicy, politolodzy i przedstawiciele innych dyscyplin nauki. Sprawa nie jest błaha, bo za chwilę tego rodzaju rozstrzygnięć sądowych w zakresie historii może być bez liku. I co wówczas? Jakie będzie samopoczucie prokuratury i wysokiego sądu? Czy zamierzają zastąpić uczonych badających najnowsze dzieje Polski?
Czytaj...

Widmo wojującego sekularyzmu - Nick Cohen (25-03-2012)

Jeśli wierzysz w mityczny wojujący sekularyzm, mogę spróbować cię przekonać do zmiany zdania jedną przepowiednią. Nastaw wieczorem wiadomości, a gdy usłyszysz o kolejnym zamachowcu mordującym cywilów gdziekolwiek, od Nigerii do metra londyńskiego, mogę cię zapewnić: zamachowcami nie będą czytelnicy Richarda Dawkinsa.
Czytaj...

Dlaczego z arystokracji śmiejemy się, a z biskupów nie? - Piotr Napierała (25-03-2012)

Biskupi nigdy nie zrezygnowali i nie zrezygnują, ani z przywilejów, ani z ogłupiania mas, zawsze niemal będąc po stronie ciemnoty, od której zależy ich byt (arystokratów nie). Biskupi nadal stanowią, w przeciwieństwie do błękitnokrwistych, zwarty aparat nacisku politycznego, opartego na posłuszeństwie wobec woli papieża.
Czytaj...

Jak uzasadnić naukę? Sokal i Lynch debatują o epistemologii - Jerry Coyne (24-03-2012)

Naukowe rozumienie rzeczywistości rozwija się w czasie. Religijne "sposoby poznania", co przyznają sami teolodzy, nie zbliżają nas do "prawdy" o Bogu. Nie wiemy ani o jotę więcej o naturze czy charakterze Boga, niż w roku 1300, ani nie zbliżamy się do udowodnienia istnienia Boga. W jakim więc sensie religijna epistemologia przybliżyła nas do prawdy?
Czytaj...

Islam i przyszłość liberalizmu - Sam Harris (24-03-2012)

Wiemy, że nietolerancja w świecie muzułmańskim dotyczy nie tylko "ekstremistów". Niedawne wydarzenia w Afganistanie ukazują po raz kolejny, że zwykli Afgańczycy są znacznie bardziej oburzeni, gdy zniszczona zostanie kopia Koranu, niż gdy ich dzieci zginą przez nasze bomby, lub nawet gdy ich dzieci zostaną zamordowane. Nie wiem, czy na świecie istnieje przykład gorszego wypaczenia priorytetów.
Czytaj...

Mała rzecz o postmodernizmie - Radosław S. Czarnecki (24-03-2012)

Ludwik Stomma uważa postmodernizm za "swoistą zbitkę pojęciową, w której łączą się nurty naukowe, artystyczne i obyczajowe". W takim ujęciu do owego ruchu ideowo-światopoglądowo-filozoficznego zaliczyć możemy aerobik, akupunkturę, Black Power, Cinema Verite, disco, ruch hippies, monetaryzm, New Age, pop art., skinheadów, F. Nietzsche, panią Thacher..... Podstawą takiej interpretacji jest teza o kontestacyjnym charakterze postmodernizmu wobec obowiązujących dotychczas kanonów, idei, zasad, pojęć czy przyzwyczajeń. 
Czytaj...

Demokracja bezpośrednia – wyolbrzymione obawy, rozdęte nadzieje - Mirosław Woroniecki (23-03-2012)

Politycy różnych opcji, w większości państw europejskich wchodzących w skład Unii Europejskiej, nie mówiąc już o innych krajach, ochoczo przekonują obywateli, że demokracja przedstawicielska i demokracja bezpośrednia to dwie różne rzeczy. W Polsce politycy wywodzący się tak z demokratycznej opozycji jak i postkomuniści zwracają uwagę na liczne zagrożenia, niebezpieczeństwa czy wręcz nieszczęścia jakie wynikać mogą z wprowadzenia, czy nawet poszerzenia zakresu form demokracji bezpośredniej.
Czytaj...

Mordowanie dzieci za zakazanie burki - Phyllis Chesler (23-03-2012)

Według France's Channel 24 News, Mohammed Merah twierdził, że jest związany z Al-Kaidą we Francji. Przyjął na siebie odpowiedzialność za zamordowanie trzech żołnierzy francuskich i czworga Żydów. Następnie powiedział, że kolejne ataki zostaną przeprowadzone w Lionie, Marsylii i Paryżu w proteście przeciwko "zakazowi burki" i "francuskiej obecności militarnej w Afganistanie".
Czytaj...

Kicz sakralny i diabeł sralny - Marcin Kruk (23-03-2012)

Duch święty udał się z pielgrzymką do Lichenia i proboszcz został pozostawiony samemu sobie. Spojrzał na wiszący na ścianie krzyż i westchnął. Z wczorajszej wiśniówki w butelce została mizerna resztka, a wino mszalne wzbudzało w nim gwałtowną odrazę. Spojrzał na leżącą na stole mapę wsi i zastanowił się jak poprowadzi w tym roku wielkanocną procesję.
Czytaj...

Smok - ślepy zaułek ewolucji? - Mariusz Finkelsztein (22-03-2012)

Smoki obecne są w wierzeniach i podaniach różnych ludów właściwie od samego początku istnienia pisma, które mogło nas o nich poinformować. Zasiedlały wyobraźnię ludzi na różnych szerokościach i długościach geograficznych. Smok pilnował złotego runa, wyroczni delfickiej, został pokonany przez Beowulfa, św. Jerzego, Heraklesa (Hydra) a w mitologii sumeryjskiej pod jego postacią była przedstawiana bogini Tiamat.
Czytaj...

Myszy założycielki - Anna Kurcek (22-03-2012)

Jak mówi stare przysłowie: pies jest najlepszym przyjacielem człowieka - wiernym, ufnym, w pełni oddanym. Zastanówmy się jednak chwilę, czy nie jest to opinia zbyt pochopna. Istnieje bowiem jeszcze jedna grupa zwierząt, która choć wzgardzona, to przez całe wieki cierpliwie podążała tropem nieprzyjaznych jej ludzi. Duże odległości i niewygody nie miały podczas tych wędrówek żadnego znaczenia.
Czytaj...

Kto protestowałby przeciwko rozumowi? - Richard Dawkins (22-03-2012)

24 marca będzie doniosłym dniem w Waszyngtonie. Tysiące zbiorą się w tej wiodącej stolicy świata, żeby uczcić szczytowy przymiot człowieka - rozum. Jak doszliśmy do punktu, w którym potrzebny jest wiec dla obrony rozumu? Oparcie życia na rozumie oznacza oparcie go na dowodach i logice. Dowody to jedyny sposób odkrycia prawdy o rzeczywistym świecie. Logika jest sposobem, w jaki wnioskujemy o konsekwencjach wypływających z dowodów. Kto mógłby być przeciwko temu? Niestety, wielu ludzi, i dlatego potrzebujemy Wiecu Rozumu.
Czytaj...

Edukacja kontra indoktrynacja w świecie arabskim - Omar Dakhane (22-03-2012)

Uczenie dzieci i młodzieży nienawiści nie jest niczym nowym dla arabskich instytucji edukacyjnych. W rzeczywistości ten rodzaj "edukacji" stanowi niezwykle ważny czynnik kształtowania społeczności w świecie arabskim, które nie tylko tolerują, ale często także pochwalają i wspierają terroryzm. Przyczyną tej nienawiści jest brak sekularyzmu w świecie arabskim.
Czytaj...

Odpowiedź doktorowi B.M. Hegde - Ganesh Veluswami (21-03-2012)

Zwróćmy uwagę na to, że równanie jest proste... Jeśli jest jakiś sposób, w który te starożytne systemy mogą pomóc, to te "proste metody", do których starożytni doszli metodą prób i błędów, można przeanalizować naukowo, zidentyfikować składnik, który skutecznie łagodzi objawy, jego cechy terapeutyczne, skutki uboczne, maksymalną dawkę, antidotum na wypadek przedawkowania i bezpieczną alternatywę dla tego składnika, włącznie z formą syntetyczną.
Czytaj...

Dlaczego horoskopy działają - Przemysław Jarocki (21-03-2012)

Astrologia i związane z nią horoskopy zakładają korelację pomiędzy ciałami niebieskimi a losami człowieka. Zatem ciała niebieskie, w jakiś sposób, oddziaływają na nasze organizmy. Sprawdźmy zatem po kolei oddziaływania podstawowe, zaczynając od tych najbardziej prawdopodobnych.
Czytaj...

Bośniacka grupa neo-nazistowska - Yigal Carmon, A. Ceresnjes (20-03-2012)

Bosanski Pokret Nacionalnog Ponosa (Bośniacki Ruch Dumy Narodowej), założony dwa lata temu, opisuje siebie jako ruch narodowo socjalistyczny (nazi) propagujący supremację białych i narodową odnowę bośniacką. Tym, co różni BRDN od innych europejskich grup neo-nazistowskich, jest fakt, że został założony i jest przeznaczony dla muzułmanów bośniackich, co jest wyraźnie zaznaczone na ich portalu internetowym.
Czytaj...

Czas na rewolucję - Thomas R. Insel (20-03-2012)

O ile w ciągu ostatnich kilku stuleci dokonała się rewolucja w rozumieniu naszego miejsca we Wszechświecie - w przestrzeni kosmicznej - wszystko wskazuje na to, że bieżące stulecie zrewolucjonizuje sposób, w jaki pojmujemy umysł - naszą przestrzeń wewnętrzną.
Czytaj...

Światełko w tunelu? - Stanisław Pietrzyk (20-03-2012)

Truizmem jest mówić, że sytuacja Stoczni Marynarki Wojennej jest dramatyczna. Wszelkie dotychczasowe próby uzdrowienia, jak przekształcenie w spółkę (Skarbu Państwa), restrukturyzacja wlekąca się jak flaki z olejem od wielu lat, czy obniżanie kosztów funkcjonowania poprzez redukcję pracowników pomogło tyle, co umarłemu kadzidło.
Czytaj...

Czy Luter był dobry? - Jacek Tabisz (19-03-2012)

W niektórych rejonach świata tradycje oświecenia i humanizmu nie pozwalają na zbyt wiele religijnej "dobroci". Tym niemniej "dobroć" nadal tli się w sercach milionów. Autorzy ksiąg tak "dobrych", że aż strach, nadal są poczytni, zaś ich imiona wymawiane są z pełnym namaszczenia szacunkiem. O jednym z takich "dobrych" bohaterów mówię w mojej kolejnej "Bezbożnej pogadance".
Czytaj...

Dlaczego ludzie stoją na ramionach gigantów, a szympansy i małpy nie - Ed Yong (19-03-2012)

Jesteśmy jak karły stojące na ramionach gigantów. Ta metafora, rozpowszechniona przez Izaaka Newtona, opisuje sposób, w jaki ludzie budowali na tym, co odkryto wcześniej. Wszystko w naszej kulturze jest rezultatem wiedzy i umiejętności, które zostały powoli zakumulowane na przestrzeni wieków. Bez tej "kumulującej się kultury", nie mielibyśmy naszej głębokiej naukowej wiedzy, bogatych tradycji lub skomplikowanych technologii. Mówiąc wprost, nie da się zrobić samochodu z niczego - najpierw trzeba wynaleźć koło.
Czytaj...

Danuta Wałęsa to największa Manifa - Andrzej Wendrychowicz (19-03-2012)

Pierwszy raz w życiu zażyłem, i to w ciągu zaledwie trzech dni, tak potężną dawkę feminizmu. W niedzielę 11 marca Wielka Warszawska Manifa, a 13-tego przyznanie Danucie Wałęsie nagrody radia TOK FM za "wyjątkowy wpływ na rzeczywistość". Jej książka przekroczyła nakład 300 tys. egzemplarzy.
Czytaj...

Listek figowy genetycznie modyfikowany - Andrzej Koraszewski (19-03-2012)

Trudno o wątpliwości, że teoria ewolucji jest największym zderzeniem czołowym nauki i Objawienia w dotychczasowej historii. Po smutnych doświadczeniach z Kopernikiem i Galileuszem Kościół zajął wobec tej katastrofy postawę jednoznacznie dwuznaczną, dopuszczając domalowywanie wąsów Pana Boga do nauki, i nauczając w szkołach i kościołach skrajnego negacjonizmu nauki w postaci kreacjonizmu.
Czytaj...