1. Nazwy własne:

Anioł Czeluści (Abuson — Hades, Szeol) (Apokalipsa 9:11)

Abaddon (NT) [hbr. Zatracenie] (Apokalipsa 9:11); W ST synonim Szeolu: Job 26:6 i in.

Apollyon (NT) [gr. Niszczyciel] (Apokalipsa 9:11);

Beelzebul (NT) (spolszczane na Beelzebub) (Mateusza 10:25; Mateusza 12:24, 27; Marka 3:22; Łukasza 11:15, 18-19); W ST filistyńskie bóstwo z Ekronu, Baal-Zebul, Pan Much, Baal — główne bóstwo Kanaanu, tożsame z Iszkurem, Zeusem, Mardukiem, Jeho i innymi ówczesnymi bóstwami burzy ((2 Królewska 1:2, 3, 6, 16;)

Beliar (NT) (gr. Belial) [w ST synonim nieprawości] (2 Koryntian 6:15);

Gwiazda Zaranna, Jutrzenka (Wenus, łac. Lucifer) (Izajasza 14:12)

2. Nazwy zwierząt i stworzeń mitycznych:

Lewiatan (Liwjatan, wąż Kręty, wąż Płochliwy) (psalmów 74:14; Izajasza 27:1), mityczny smok „Zwinny" [por. grecki smok Ladon — Zwinny], synonim pierwotnego chaosu, odpowiednik babilońskiej smoczycy Tiamat, której łeb roztrzaskał Marduk; dopiero w późniejszych wiekach utożsamiony z Egiptem bądź z szatanem; w mitologii żydowskiej oplatał świat trzymając w pysku ogon niczym smok Uroboros czy Okeanos)

potwór morski (Izajasza 27:1)

smok (Apokalipsa 12:4, 7, 13, 16-17; Apokalipsa 20:2);

smok barwy ognia (Apokalipsa 12:3)

wąż (Rodzaju 3:1-2, 4, 13-14; 2 Koryntian 11:3; Apokalipsa 12:9, 14-15); [w Ks. Rodzaju wąż jako typowe stworzenie falliczne, przeklęte przez Jeho; użyto tu hebr. słowa arum — „wąż, nagi", podobnie dwuznaczne szumerskie „usz": „wąż, penis"; Talmud zawierał szczegółowe instrukcje dla kobiet jak wystrzegać się wężowych pokus; później uznany za przebranego szatana a dokładniej anioła Szamaela; w chrześcijaństwie to oczywiście diabeł, który zdołał przekabacić doskonałe stworzenia boże, pomijając już fakt, że bunt aniołów przeciwko bogu nastąpił dopiero trzy rozdziały później.)

wąż starodawny (Apokalipsa 12:9; Apokalipsa 20:2)

wielki smok (Apokalipsa 12:9)

wilk (Jana 10:12)

3. Imiona odnoszące się do doczesnej władzy:

bóg tego świata (2 Koryntian 4:4);

król babiloński (Izajasza 14:4);

król Tyru (Ezechiela 28:12);

rządca (dzierżawca) świata ciemności tego wieku (gr. kosmokrator skotous aiwnas toutou) (Efezjan 6:12);

syn boży (Rdz 6.2; Job 1:6n)

wódz, który nadejdzie (Daniela 9:26); (Cf. 2 Tesaloniczan 2:3-4 i Apokalipsa 12:7-9)

władca mocarstwa powietrza (Efezjan 2:2);

władca tego świata (gr. archon tou kosmou) (Jana 12:31; Jana 14:30; Jana 16:11);

władca Tyru (Ezechiela 28:2);

władca złych duchów (Mateusza 9:34; Mateusza 12:24; Marka 3:22; Łukasza 11:15)

4. Imiona oddające cechy charakteru:

diabeł [gr. diabolos; oszczerca, oskarżyciel; tłum. hbr szatan] (Mądrości 2:24, Mateusza 4:1, 5, 8, 11; Mateusza 13:39; Mateusza 25:41; Łukasza 4:2-3, 5, 9, 13; Łukasza 8:12; Jana 8:44; Jana 13:2; Dzieje apostolskie 10:38; Dzieje apostolskie 13:10; Efezjan 4:27; Efezjan 6:11; 1 Tymoteusza 3:6-7; 2 Tymoteusza 2:26; Hebrajczyków 2:14; Jakuba 3:15; Jakuba 4:7; 1 Piotra 5:8; 1 Jana 3:8, 10; Apokalipsa 2:10; Apokalipsa 12:9, 12; Apokalipsa 20:2, 10);

szatan [hbr. oszczerca, oskarżyciel, przeciwnik; początkowo jeden z aniołów pełniący funkcję oskarżyciela ludzi, pod wpływami perskimi nabrał cech demonicznych] (Kronik 21:1, Joba 1:6-12; Joba 2:1-7; Zachariasza 3:1-2; Mateusza 4:10; Mateusza 12:26; Mateusza 16:23; Marka 1:13; Marka 3:23, 26; Marka 4:15; Marka 8:33; Łukasza 10:18; Łukasza 11:18; Łukasza 13:16; Łukasza 22:3, 31; Jana 13:27; Dzieje apostolskie 5:3; Dzieje apostolskie 26:18; Rzymian 16:20; 1 Koryntian 5:5; 1 Koryntian 7:5; 2 Koryntian 2:11; 2 Koryntian 11:14; 2 Koryntian 12:7; 1 Tesaloniczan 2:18; 2 Tesaloniczan 2:9; 1 Tymoteusza 1:20; 1 Tymoteusza 5:15; Apokalipsa 2:9, 13, 24; Apokalipsa 3:9; Apokalipsa 12:9; Apokalipsa 20:2, 7); Jak widać diabeł i szatan to ulubiony temat autorów nowotestamentowych, w ST szatana niema prawie wcale, jest jedynie jednym z aniołów, bo to sam bóg odpowiada za wszelkie dobro i wszelkie zło na świecie. Szatan jest więc twórczym wkładem myśli grecko-perskiej w naszą kulturę o skutkach niestety brzemiennych a raczej płomiennych.

kłamca (Jana 8:44)

kusiciel (Mateusza 4:3; 1 Tesaloniczan 3:5);

mały róg (Daniela 7:8);

niegodziwiec (2 Tesaloniczan 2:8-9)

nieprzyjaciel (Mateusza 13:39);

ojciec kłamstwa (Jana 8:44);

oskarżyciel braci naszych (Apokalipsa 12:10);

strona przeciwna (1 Piotra 5:8, 1 Tymoteusza 5:14);

syn zatracenia (Jana 17:12, 2 Tesaloniczan 2:3); (cf. Ezechiela 28:11-19)

władca ciemności (Colossians 1:13; 2:13-14; 1 Jana 3:12; 1 Jana 5:18-19)

wróg (Łukasza 10:19)

zabójca (Jana 8:44)

złodziej (Jana 10:10)

Zły (Mateusza 5:37; Mateusza 6:13; Mateusza 13:19, 38; Jana 17:15; Efezjan 6:16; 2 Tesaloniczan 3:3; 1 Jana 3:12)

Komentarze i korekta: Krzysztof Sykta