Bardzo dobry tekst. To przykre, że autor ten po fali krytyki, jaka się przelała, zaczął być automatycznie, bezrefleksyjnie odrzucany przez badaczy oraz, co gorsza, przez młodych religioznawców o niewyrobionym i bazującym na zdaniu autorytetów światopoglądzie. Eliade bije na głowę aktualnych zachodnich krzykaczy ateizmu (tak przecież podobnego w swej strukturze psychologicznej do fundamentalizmu religijnego), zarówno warsztatem, wiedzą, jak i dojrzałym naukowo stosunkiem do przedmiotu badań. No cóż, zadanie miał ułatwione: "zupełne wycofanie się z religijności jest więc równoznaczne ze zmianą statusu ontologicznego, konsekwentnie jest równoznaczne z przestaniem bycia człowiekiem". Często zapominamy, że metoda przede wszystkim jest dobra wtedy, kiedy jest skuteczna, a skuteczność tekstów Eliadego jest niezaprzeczalna.

Witam, przepraszam, ale najzwyczajniej w świecie nie zrozumiałam. Niezgoda na co tak konkretnie? Jakoś nie mogę złapać związku między specyfiką rumuńskiej religijności, a religioznawczymi koncepcjami czy przemyśleniami jednego z Rumunów, filozofa z wykształcenia (to zawsze wszystko komplikuje).
Eliade sformułował niewiele tez, zadał za to wiele pytań. Stąd mnogość interpretacji jego dorobku i wiele miejsca na dyskusję. Nie spotkałam się jednak z szerszym materiałem dotyczącym jego prywatnego, osobistego stosunku do prawosławia.

>
I tu drobna niezgoda. Chociaż w kontekście stawianej tezy wcale nie taka drobna chyba. Otóż: "W szczególności mamy podstawy mniemać, że prawosławie Mircei Eliadego miało strukturę bardzo zbliżoną do wiary rumuńskich chłopów. Ich christianizm (karmiony raczej apokryfami niż Ewangeliami kanonicznymi) cechuje niewielkie znaczenie przypisywane dogmatyce, silny chrystocentryzm(...)"itd. I. Kania, Mircea Eliade jako homo religiosus, "Znak" 1988/400, s. 28

Nie zrozumiałeś. FENOMENOLOGIA JEST METODĄ. Nieredukowalne podejście do badanego zjawiska jest w niej punktem wyjścia. Eliade akurat badał sobie nią sacrum. W punkcie dojścia, można robić co dusza zapragnie. Dla uściślenia metoda ta: nie ma charakteru oceniającego, nie stwierdza prawdziwości ani fałszywości badanego zjawiska. W punkcie wyjścia, tj. rozpoczynając tę metodę nie bierze się pod uwagę ani opinii światopoglądowych, ani naukowych domniemań. Robi się to dopiero później.
Krytyka przedmiotu badań nie jest krytyką metody.
Krytyka metody nie jest krytyką przedmiotu badań.
Pozdrawiam

"Przedmiotem historii religii są wielorakie manifestacje sacrum w dziejach oraz sposoby, przy pomocy których człowiek się z nimi styka. Przedmiot ten jest fenomenem religii, zjawiskiem autonomicznym i nieredukowalnym."

'Przedmiot ten" jest tak nieredukowalny jak onegdaj niepodzielny był atom i jak nie tak dawno niezbadana była tajemnica życia.
Biorąc pod uwagę przyspieszenie nauki, Eliade żył już dawno temu...
scorp