Robert Biedroń oznajmił swoim fanom, że w Polsce żyjemy coraz krócej, bo smog i on ma receptę na smog i krótkie życie: likwidacja węgla do 2035. Trzy tezy i trzy kłamstwa.

Nie jest prawdą, że w Polsce żyjemy coraz krócej. Według najnowszego Rocznika Statystycznego GUS, opublikowanego w grudniu 2018, przeciętne dalsze trwanie życia kobiet spadło o 0,1 roku, podczas gdy mężczyzn - wzrosło — o 0,1 (str. 223). Ponieważ w populacji mamy nadreprezentację kobiet, więc ogólna średnia nieco spadła, tym niemniej krótkookresowy spadek nie jest trendem lecz fluktuacją. Ta akurat jest nad wyraz ciekawa. Nie jest bowiem zjawiskiem charakterystycznym dla Polski (a zatem to nie polską specyfiką należy ją wyjaśniać!), lecz fenomenem państw wysoko rozwiniętych. Według Reutersa, w grupie państw najbogatszych od roku 2015 obserwuje się spadek długości życia - głównie wśród kobiet, średnio o 0,1. Identycznie jak w Polsce! Badanie nie objęło Polski, bo nie jest ona zaliczana do tego grona. Paradoksalnie jest to więc poniekąd dobra wieść, ponieważ oznacza, że i Polska dzieli zjawiska społeczne najbogatszych państw świata.

Spadek długości życia kobiet w najbogatszych państwach świata

Nie jest prawdą, że za wyhamowaniem dynamiki wzrostu średniej długości życia wśród kobiet odpowiada smog. Można by rzec, że jest to ordynarne kłamstwo, biorąc pod uwagę, że możemy śmiało mówić o zjawisku ...dokładnie odwrotnym, które opisałem w szczegółach w moim poprzednim tekście dotyczącym hormezy. W tym miejscu wystarczy jedynie porównać polską mapę smogu z polską mapą zdrowia. Na ilustracji poniżej z lewej strony mamy stężenie pyłów PM2,5, co w zasadzie można utożsamić z mapą smogu. Po prawej mamy mapę zdrowia — opartą na współczynniku liczonym jako kombinacja średniej długości życia oraz przedwczesnych zgonów z dwóch najważniejszych ich przyczyn, tj. chorób układu krążenia oraz nowotworów. Ewidentne jest to, że wszystkie najbardziej zasmogowane, zanieczyszczone PM2,5 regiony są zarazem regionami wyjątkowego zdrowia, a także to, że najmarniejszy zdrowotnie region łódzki w zakresie zanieczyszczeń PM2,5 ma klasę A. Smog nie ma nic wspólnego z obniżaniem długości życia.

Nie trzeba oczywiście nakładać mapy długości życia na mapę smogu, by wiedzieć, że to nie smog odpowiada za spadek średniej. Jest on zjawiskiem występującym w najbogatszych krajach, w tym i takich, które mają znacznie od Polski czystsze powietrze (np. w eko-Francji czy Niemczech średnia spadła więcej niż w Polsce), czyli prawdopodobnie jest to trend związany z nadkonsumpcją (choć jeszcze bardziej prawdopodobne wydaje się, że może to być związane z dużą szybkością życia, brakiem czasu na spożywanie jedzenia samodzielnie przygotowanego i częstszym korzystaniem z wysoko przetworzonych produktów marketowych).

Warto tutaj odnotować, że ów fenomen demograficzny ma pewien aspekt egalitaryzmu. Otóż globalną specyfiką jest przewaga długości życia kobiet nad mężczyznami. Czy kraje najbogatsze weszły w jakiś etap korekty tej nierównowagi? O ile w grupie wiekowej 50+ przewaga kobiet nad mężczyznami w Polsce jest jeszcze niewielka, o tyle w grupie 65+ przewaga kobiet wynosi już ponad 50%.

Na tle Europy, Polki mają dobre parametry demograficzne. W kwestii oczekiwanej długości życia po przejściu na emeryturę Polki są na trzecim miejscu w Europie, ustępując jedynie Austriaczkom i Maltankom. Dla panów owe szacunki nie wyglądają obecnie dobrze.

Nasze panie mają wyższą niż przeciętna unijna prognozowaną liczbę lat życia w zdrowiu, panowie zaś są poniżej średniej:

Jakieś, bliżej nieokreślone zjawiska w krajach rozwiniętych powodują obecnie zmniejszanie tej różnicy między kobietami i mężczyznami. Czy jest to nadkonsumpcja - może tak, może nie. Z całą natomiast pewnością możemy powiedzieć, że nie stoi za tym smog.

Nie jest wreszcie prawdą, że likwidacja węgla spowoduje likwidację smogu. Prawdą jest, że za niską emisję w większości odpowiada w Polsce węgiel, lecz faktem jest także, że na smog najwięcej narzekają mieszkańcy dużych miast, a jak podaje NIK w dużych miastach większość smogu pochodzi nie ze spalania węgla, lecz z komunikacji drogowej. Zatem likwidacja węgla nijak nie doprowadzi do likwidacji najbardziej uciążliwego smogu. Doprowadziłaby natomiast do całkowitego uzależnienia energetycznego Polski od surowców i technologii zagranicznych.

Jak ktoś poważnie traktuje problem smogu w polskich miastach to zaczyna od wymiany floty komunikacji publicznej na niskoemisyjną. Przykład rządów słupskich pokazuje jak lider Wiosny traktuje to zagadnienie: kilkakrotnie kupowali autobusy dla miasta, mogli kupić ekologiczne, np. polskie Solbusy na LNG, zamiast tego kupowali Scanie na dieslu. W przyszłości Słupsk kupować będzie już tylko autobusy elektryczne. Nie dlatego jednak, że Biedroń postanowił naprawdę walczyć ze smogiem, lecz dlatego, że mu rząd nakazał to ustawą o elektromobilności. Może jednak nim prezydent Słupska zacznie nam ekologizować Polskę, niechaj najpierw zekologizuje swoje słupskie poletko.

Comment on this article..   See comments (68)..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    MS Word

Mariusz Agnosiewicz Redaktor naczelny Racjonalisty, założyciel PSR, prezes Fundacji Wolnej Myśli. Autor książek Kościół a faszyzm (2009), Heretyckie dziedzictwo Europy (2011), trylogii Kryminalne dzieje papiestwa: Tom I (2011), Tom II (2012), Zapomniane dzieje Polski (2014).  Private site  Number of texts in service: 952  Show other texts of this author  Number of translations: 5  Show translations of this author  Newest author's article: Oceanix. Koreańczycy chcą zbudować pierwsze pływające miasto