The RationalistSkip to content


We have registered
199.554.135 visits
There are 7364 articles   written by 1065 authors. They could occupy 29017 A4 pages

Search in sites:

Advanced search..

The latest sites..
Digests archive....

 How do you like that?
This rocks!
Well done
I don't mind
This sucks
  

Casted 2991 votes.
Chcesz wiedzieć więcej?
Zamów dobrą książkę.
Propozycje Racjonalisty:
Sklepik "Racjonalisty"
 Science » »

Aletta Henriëtta Jacobs - Racjonalistka z przełomu wieków (1854 – 1929) [2]
Author of this text:

W 1883 roku Jacobs wyraziła chęć wzięcia udział w wyborach miejskich. Zgłosiła się do burmistrza Amsterdamu, by wpisano ją na listę obywateli uprawnionych do głosowania. Jej prośba została odrzucona. Postanowiła nadać sprawie rozgłos i zapoczątkowała debatę o prawie wyborczym dla kobiet. Jednocześnie złożyła do sądu pozew o uchylenie decyzji burmistrza argumentując, że konstytucja Holandii nie zabrania kobietom uczestnictwa w wyborach. Sąd nie przychylił się do jej wniosku. W 1893 roku aktywistki z Wolnego Stowarzyszenia Kobiet (Vrije Vrouwenvereeniging) - pierwszej holenderskiej kobiecej masowej organizacji, założonej przez Wilhelminę Drucker [ 21 ] — zawiadomiły ją o zamiarze powołania stowarzyszenia, którego priorytetem będzie walk o prawa wyborcze kobiet. Jacobs postrzegała prawo wyborcze jako wytrych, który pomoże otworzyć kolejne drzwi. I tak w 1903 została liderką organizacji Stowarzyszenia na rzecz Praw Wyborczych Kobiet (Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht). Przewodziła jej do 1919, kiedy to kobiety w Królestwie Niderlandów uzyskały prawa wyborcze. Miała wówczas 68 lat [ 22 ].

W 1908 roku z inicjatywy między innymi Aletty Jacobs odbył się w Amsterdamie IV Międzynarodowy Kongres Sufrażystek. Była bowiem ona nie tylko wpływową liderką emancypantek holenderskich, lecz także odgrywała znaczącą rolę w Międzynarodowym Ruchu Kobiet (International Alliance of Women / International Woman Suffrage Alliance) [ 23 ]. Jej biografka, Mineke Bosch, przez pryzmat korespondencji Jacobs z jej przyjaciółkami feministkami, Roziką Schwimmer (1877 — 1948) [ 24 ], Carrie Chapman Catt (1859 — 1947) [ 25 ] i Anną Howard Show (1847 — 1919) [ 26 ], pokazuje jak przeplatały się polityka i przyjaźń w owym czasie [ 27 ]. Jako członkini Międzynarodowego Ruchu Sufrażystek Jacobs wraz z Chapman Catt podróżowała po całym świecie, promując ideę praw wyborczych dla kobiet. Dotarły między innymi do Afryki Południowej, Indii, Filipin i Chin.

d. Pacyfistka

[ 28 ]

Jacobs była też przeciwniczką wojen i przemocy. Związała się z pacyfistyczną organizacją kobiecą Woman's Peace Party, której przewodniczyła późniejsza laureatka Pokojowej Nagrody Nobla, Jane Addams (1860 — 1935) [ 29 ]. W kwietniu 1915 roku brała czynny udział w przygotowaniach Międzynarodowego Kongresu Kobiet na rzecz Pokoju w Hadze [ 30 ]. Bliskie były jej słowa Addams, iż nikt nie pragnie wojny, nikt nie chce umierać. Po kongresie wraz z aktywistkami pierwszej linii udała się do Londynu, Berlina, Wiednia, Rzymu, Brna i Paryża, kontynuując dyskusję o pokoju z członkami poszczególnych rządów.

e. Autorka

Aletta Jacobs była nie tylko aktywistką ruchu kobiecego, lecz również pisarką i tłumaczką [ 31 ]. Współpracowała z wieloma magazynami m.in. holenderskim „De Telegraaf", w którym pojawiały się jej reportaże o sytuacji kobiet na świecie. Napisała też i wydała w 1899 roku „De vrouw, haar bouw en haar inwendige organen" („Rzecz o budowie i organach wewnętrznych kobiety"), poczytną i wielokrotnie wznawianą pracę o anatomii kobiet dla laików. Jej intencją było przybliżenie kobietom ich własnego ciała (rok 1899!), by te świadomie i racjonalnie mogły o nie zadbać. W szczególności ważne było dla niej, aby przestano słuchać głosu niedouczonego kleru i utrwalonych stereotypów odnośnie płodności kobiet.

***

Aletta Jacobs poświęciła życie organicznej walce o prawa kobiet, rozdział państwa od kościoła, laicyzację przestrzeni publicznej, w tym szkół, równy dostęp do edukacji chłopców i dziewczynek. Zmarła w wieku 75 lat w 1929 roku.

Bibliografia

1. Birch U.: "Anna van Schurman: Artist, Scholar, Saint (1909)", Kessinger Publishing LLC, 2010.
2. Bosch M.: „Een onwrikbaar geloof in rechtvaardigheid. Aletta Jacobs 1854 - 1929", Uitgeverij Balans, Amsterdam 2005.
3. Bosch M., Kloosterman A. (red.): „Politics and friendship : letters from the International Woman Suffrage Alliance, 1902-1942", Ohio State University Press, Ohio 1990.
4. Jacobs A.: „Memories. My Life as an International Leader in Health, Suffrage and Peace" Harriet Feinberg (red.), tłumaczenie na angielski Annie Wright, Feminist Press at The City University of New York, New York 1996.
5. Jütte R.: „Contraception: a History", Polity Press, Cambridge 2008.
6. Kuhlman E.: „A to Z of Women in World History" Infobase Publishing, New York 2002.
7. Lader L., Meltzer M.: „Margaret Sanger, Pioneer of Birth Control", Thomas&Crowell, New York 1969.
8. Paletsche S., Pietrow — Ennker B., Offen K. (red.): „Women's Emancipation Movements in the Nineteenth Century : a European Perspective", Stanford University Press, Stanford 2004.
9. Rupp L. J.: „Worlds of Women. The Making of an International Women's Movement", Princeton University Press, Princeton 1997.
10. Sanger M.: „An Autobiography", Dover Publications, New York 1971.
11. Stanley A.: „Mothers and Daughters on Invention Notes for a Revised History of technology", Rutgers University Press, New Brunswick 1995.
12. Schurman A. M. van (red.): „Whether a Christian Woman Should Be Educated and Other Writings from Her Intellectual Circle", tłumaczenie na angielski Joyce L. Irwin, University Chicago Press, Chicago 1998.
13. Wilde I. de (red.): „Brieven van Aletta H. Jacobs aan familie Broese van Groenou", Walburg Pres Zutphen 1992.
14. Wilde I. de: „Nieuwe deelgenoten in de Wetenschap Vrouwelijke studenten en docenten aan de Rijksuniversiteit Groningen 1871 — 1919", Uitgeverij Van Gorum, Groninger Hisorische Reeks 1998.
15. Addams J., Balch E. G., Hamilton A.: „Women at the Hague. The International Congress of Women and its Results", The MacMillan Company, New York 1915.

Źródła elektroniczne:

1. Gouges O. de: „Deklaracja Praw Kobiety i Obywatelki", tłum. Agata Araszkiewicz , Nowa Krytyka Czasopismo Filozoficzne.
Źródło: http://nowakrytyka.pl/spip.php?article448, 2011-04-24.
2. Harriet Feinberg: Aletta Henrietta Jacobs 1854 — 1929.
Źródło: http://jwa.org/encyclopedia/article/jacobs-aletta-henriette, 2011-04-24.
3. Kalendarium Aletty Jacobs — Jaartallen. Źródło: http://www.alettajacobs.org/aletta/Aletta_Jacobs/jaartallen, 2011-04-24.
4. New York University. The public writings of Margaret Sanger 1911 — 1960.
Źródło: http://www.nyu.edu/projects/sanger/webedition/app/, 2011-04-24.


1 2 

 Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też:
Naukowcy i postacie publiczne wyjaśniają swoją wiarę
Modlitewny reżim nowego kuratora małopolskiej oświaty

 Comment on this article..   See comments (8)..   


 Footnotes:
[ 21 ] Wilhelmine Drucker (1847 — 1925) feministka działająca na rzecz równości politycznej i ekonomicznej kobiet.
[ 22 ] Por. S. Paletsche, B. Pietrow — Ennker, K. Offen (red.): „Women's Emancipation Movements in the Nineteenth Century: a European Perspective", Stanford University Press, Stanford 2004.
[ 23 ] Por. L. J. Rupp: „Worlds of Women. The Making of an International Women's Movement", Princeton University Press, Princeton 1997.
[ 24 ] Rozika Schwimmer (1877 — 1948) — węgierska feministka i pacyfistka.
[ 25 ] Carrie Chapman Catt (1859 — 1947) — amerykańska liderka i jedna z założycielek międzynarodowego ruchu sufrażystek.
[ 26 ] Anna Howard Show (1847 — 1919) — amerykańska lekarka, liderka sufrażystek, feministka.
[ 27 ] M. Bosch, A. Kloosterman (red.): „Politics and Friendship: Letters from the International Woman Suffrage Alliance, 1902-1942", Ohio State University Press, Ohio 1990.
[ 28 ] Por. A. Jacobs: op. cit., s. 74 — 99.
[ 29 ] Jane Addams (1860 — 1935) — amerykańska dziennikarka, pacyfistka, feministka. Zajmowała się obroną kobiet, i wszelkich grup pokrzywdzony, walczyła o ośmiogodzinny dzień pracy. W 1931 roku otrzymała za swoją działalność na rzecz pokoju roku wraz z Nicholasem Butlerem (amerykański filozof, pisarz i dyplomata) Pokojową Nagrodę Nobla.
[ 30 ] J. Addams, E. G. Balch, A. Hamilton: Women at the Hague. The International Congress of Women and its Results", The MacMillan Company, New York 1915.
[ 31 ] Aletta Jacobs przełożyła na holenderski dwie książki: „Women and Economics" autorstwa Charlotte Perkins Gilman (1900) oraz „Women and Labor" Olive Schreiner (1910).

«    (Published: 26-04-2011 )

 Send text to e-mail address..   
Print-out version..    PDF    MS Word

Patrycja Walter
Absolwentka filozofii i nauk politycznych UAM. Współpracuje z Aletta Institute for Women's History w Amsterdamie.
 Private site

 Number of texts in service: 13  Show other texts of this author
 Newest author's article: Harriet Taylor Mill – Nie tylko żona i matka
All rights reserved. Copyrights belongs to author and/or Racjonalista.pl portal. No part of the content may be copied, reproducted nor use in any form without copyright holder's consent. Any breach of these rights is subject to Polish and international law.
page 1208 
   Want more? Sign up for free!
[ Cooperation ] [ Advertise ] [ Map of the site ] [ F.A.Q. ] [ Store ] [ Sign up ] [ Contact ]
The Rationalist © Copyright 2000-2018 (English section of Polish Racjonalista.pl)
The Polish Association of Rationalists (PSR)