» Church law » Acts and documents »
Ustawa dot. mariawitów, 1997
USTAWA z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej.
Dz. U. z dnia 26 kwietnia 1997 r. Nr 41, poz. 252 z późn.
zm.
obowiązuje od 11 maja 1997 r.
Spis treści:
Rozdział
1 Przepisy ogólne (art. 1 — art. 2)
Rozdział
2 Osoby prawne Kościoła i ich organy (art. 3 — art. 7)
Rozdział
3 Działalność Kościoła (art. 8 — art. 22)
Rozdział
4 Sprawy majątkowe Kościoła (art. 23 — art. 28)
Rozdział
5 Przepisy przejściowe i końcowe (art. 29 — art. 32)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. 1.
Ustawa określa stosunek Państwa do Kościoła Katolickiego Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej, zwanego dalej „Kościołem", oraz jego
sytuację prawą i majątkową.
2. W sprawach odnoszących się do
Kościoła, nie uregulowanych w ustawie, stosuje się powszechnie obowiązujące
przepisy prawa.
3. Wszelkie zmiany niniejszej ustawy
wymagają uprzedniej opinii Rady Przełożonych Kościoła.
Art. 2. 1. Kościół
rządzi się w swoich sprawach własnym prawem wewnętrznym, uchwalanym przez
Kapitułę Generalną, swobodnie wykonuje władzę duchowną i jurysdykcyjną
oraz samodzielnie zarządza swoimi sprawami.
2. Kościół jest niezależny od
jakiejkolwiek zagranicznej władzy duchownej lub świeckiej.
3. Kościół może należeć do
krajowych i międzynarodowych organizacji o charakterze ekumenicznym i międzywyznaniowym.
Rozdział 2
Osoby prawne Kościoła i ich organy
Art. 3. 1.
Strukturę i organizację Kościoła określają przepisy prawa wewnętrznego.
2. Osobowość prawną posiadają:
1) Kościół jako całość,
2) kustodie,
3) parafie,
4) Zgromadzenie Kapłanów Mariawitów,
5) Zgromadzenie Sióstr Mariawitek,
6) klasztory sióstr mariawitek.
3. Organami osób prawnych
wymienionych w ust. 2 są:
1) dla Kościoła jako całości:
a) Kapituła Generalna,
b) Rada Przełożonych,
c) Arcybiskup lub Arcykapłanka,
2) dla kustodii — kustosz lub kustoszka,
3) dla parafii:
a) rada parafialna,
b) proboszcz albo administrator parafii — kapłan lub kapłanka,
4) dla Zgromadzenia Kapłanów Mariawitów — minister generalny,
5) dla Zgromadzenia Sióstr Mariawitek — przełożona generalna,
6) dla klasztoru sióstr mariawitek — przełożona lub siostra starsza.
4. W sprawach majątkowych Kościół
jako całość reprezentuje Arcybiskup lub Arcykapłanka.
5. Zmiana nazwy grup osób prawnych, o których mowa w ust. 2 pkt 2, 3 i 6, może być dokonana przepisami wewnątrzkościelnymi.
Zmiany te, na wniosek Rady Przełożonych, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej
„Monitor Polski".
Art. 4. Inne
jednostki organizacyjne Kościoła mogą, na wniosek Rady Przełożonych, uzyskać
osobowość prawną w drodze rozporządzenia
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Art. 5. 1. Kościelne
jednostki organizacyjne, o których mowa w art.
3 ust. 2 pkt 2, 3 i 6,
nabywają osobowość prawną z chwilą powiadomienia właściwego organu przez
władzę kościelną.
2. Właściwym organem jest:
1) dla kustodii — Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji,
2) dla parafii i klasztorów sióstr mariawitek — wojewoda.
3. Powiadomienie powinno zawierać
nazwę kościelnej osoby prawnej, jej organów, siedzibę, a w odniesieniu do
parafii i kustodii — także jej zasięg terytorialny.
4. Właściwa władza kościelna
powiadamia niezwłocznie organ wymieniony w ust. 2 o:
1) zmianach dotyczących nazwy i siedziby kościelnej osoby prawnej oraz o zmianie jej granic,
2) połączeniu, podziale i zniesieniu kościelnych osób prawnych.
5. Odpis powiadomienia, o którym
mowa w ust. 3 i 4, z umieszczonym na nim potwierdzeniem jego przyjęcia, jest
dowodem uzyskania osobowości prawnej.
6. O powołaniu i odwołaniu osoby
sprawującej funkcje organu osoby prawnej władza kościelna powiadamia właściwy
organ administracji rządowej. Powiadomienie obejmuje imię i nazwisko,
obywatelstwo oraz miejsce zamieszkania danej osoby.
Art. 6. Jednostki organizacyjne nie
posiadające osobowości prawnej działają w ramach kościelnych osób
prawnych, które je powołały.
Art. 7. Kościelna osoba prawna nie
odpowiada za zobowiązania innej kościelnej osoby prawnej.
Rozdział 3
Działalność Kościoła
Art. 8. 1. Kościół
swobodnie organizuje i sprawuje kult publiczny.
2. Organizowanie imprez o charakterze religijnym na drogach publicznych wymaga
uzgodnienia, w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego, z właściwymi organami
administracji rządowej lub samorządowej.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się
do konduktów pogrzebowych odbywających się stosownie do miejscowego zwyczaju.
4. Religijne
uroczystości pogrzebowe i nabożeństwa za zmarłych mogą być sprawowane na
cmentarzach komunalnych przy zachowaniu obowiązujących przepisów porządkowych.
Art. 9. Wierni
mają prawo do zwolnień od pracy lub nauki, na zasadach określonych w odrębnych
przepisach, na czas świąt religijnych, w dniach:
1) 2 sierpnia — Objawienie Dzieła Wielkiego Miłosierdzia,
2) 23 sierpnia — Święto Krwi Przenajdroższej Pana Jezusa i Ofiary
Mateczki.
Art. 10. 1.
Kościół prowadzi konfesyjne nauczanie religii w szkołach publicznych na
zasadach i w trybie przewidzianych w odrębnych przepisach.
2. (skreślony).
Art. 11. 1.
Kościelne osoby prawne mają prawo zakładać i prowadzić szkoły oraz inne
placówki oświatowo-wychowawcze i opiekuńczo-wychowawcze na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Mają one charakter mariawicki i podlegają władzy kościelnej.
2. Do
nauczycieli, wychowawców i pracowników zatrudnionych w szkołach i innych placówkach
oświatowo-wychowawczych i opiekuńczo-wychowawczych, a także seminariach kapłańskich i instytutach misyjnych prowadzonych przez Kościół stosuje się odpowiednio
przepisy dotyczące uprawnień nauczycieli, wychowawców i pracowników
zatrudnionych w szkołach i placówkach publicznych.
3. Uczącym się w szkołach wymienionych w ust. 1 i 2 przysługują świadczenia publicznych zakładów
opieki zdrowotnej oraz ulgi w opłatach za przejazdy środkami publicznego
transportu zbiorowego na równi z uczniami szkół publicznych.
Art. 12. 1. Kościół
ma prawo do zakładania i prowadzenia seminariów kapłańskich, w których
kształci według własnego programu kandydatów na kapłanów lub kapłanki.
2. Poręcza się Kościołowi prawo
kształcenia kadr duchownych w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie w zakresie teologii starokatolickiej w ramach istniejącej jednostki
naukowo-dydaktycznej.
Art. 13. 1.
Przepisy dotyczące odraczania zasadniczej służby wojskowej ze względu na
odbywanie nauki mają zastosowanie również do alumnów seminariów kapłańskich i nowicjuszy zakonnych.
2. Duchowni po otrzymaniu święceń i zakonnicy po złożeniu ślubów wieczystych zostają przeniesieni do rezerwy.
Nie są oni powoływani do odbywania ćwiczeń wojskowych w czasie pokoju, z wyjątkiem
przeszkolenia, za zgodą Rady Przełożonych, do pełnienia funkcji kapelana
wojskowego.
3. W razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny osoby, o których mowa w ust. 1 i 2, przeznacza się stosownie do
potrzeb sił zbrojnych:
1) duchownych — do pełnienia funkcji kapelanów wojskowych,
2) alumnów seminariów kapłańskich oraz zakonników — do służby
sanitarnej lub służby w obronie cywilnej.
4. W razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny właściwe organy wojskowe, w porozumieniu z Arcybiskupem lub
Arcykapłanką, zapewniają pozostawienie do duszpasterskiej obsługi ludności
niezbędnej liczby duchownych spośród tych, którzy podlegają mobilizacji.
Art. 14. 1. Żołnierzom
pełniącym czynną służbę wojskową zapewnia się możliwość
uczestniczenia — poza terenem jednostek wojskowych — w nabożeństwach i czynnościach
religijnych w niedziele i w święta, jeżeli w miejscowości stacjonowania
jednostki wojskowej lub w jej pobliżu znajduje się miejsce kultu mariawickiego i jeżeli nie koliduje to z ważnymi obowiązkami służbowymi.
2. Opiekę duszpasterską na terenie
jednostek wojskowych dla żołnierzy, o których mowa w ust. 1, zapewniają
duchowni Kościoła w terminach uzgodnionych z dowódcami jednostek.
3. Duchownych, o których mowa w ust. 2, wyznacza Rada Przełożonych w porozumieniu z Ministrem Obrony
Narodowej.
Art. 15. 1. Wiernym przebywającym w szpitalach, prewentoriach i sanatoriach, w zakładach
wychowawczo-opiekuńczych, poprawczych i karnych oraz osobom tymczasowo
aresztowanym zapewnia się prawo do wykonywania praktyk religijnych oraz
korzystania z posług religijnych.
2. Przepis ust. 1 stosuje się również
do dzieci i młodzieży korzystających z zorganizowanych form wypoczynku.
3. W celu realizacji uprawnień, o których mowa w ust. 1 i 2, kierownicy właściwych zakładów zapewniają
duchownym swobodny dostęp do tych osób.
Art. 16. 1.
Kościół może tworzyć własne organizacje kościelne w celu realizacji zadań
wynikających z jego misji.
2. Organizacje kościelne mają na
celu w szczególności działalność na rzecz formacji religijnej, kultu
mariawickiego oraz przeciwdziałania upadkowi obyczajów i patologiom społecznym, a także ich skutkom.
3. Władze kościelne czuwają nad
zgodnością działania organizacji z ich celami religijnymi i moralnymi.
4. Do organizacji, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się prawa o stowarzyszeniach.
5. Organizacje, o których mowa w ust. 1, mogą uzyskiwać osobowość prawną w trybie określonym w art.
4.
Art. 17. Kościelne osoby prawne mają
prawo prowadzenia właściwej dla każdej z nich działalności
charytatywno-opiekuńczej.
Art. 18. 1.
Kościelne osoby prawne mogą realizować inwestycje sakralne i kościelne.
2. Parafie mają prawo posiadania
cmentarzy grzebalnych, poszerzania ich, zakładania i zarządzania nimi.
3. Na wniosek kościelnej osoby
prawnej miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obejmują także
inwestycje sakralne i kościelne oraz mariawickie cmentarze wyznaniowe.
Art. 19. Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa lub własność jednostek samorządu
terytorialnego, przeznaczone w miejscowych planach zagospodarowania
przestrzennego na potrzeby Kościoła, na wniosek kościelnych osób prawnych
mogą być im oddawane w wieczyste użytkowanie lub sprzedawane.
Art. 20. Nie pobiera się opłat za
użytkowanie wieczyste gruntów oddanych na potrzeby zakładów
charytatywno-opiekuńczych i punktów katechetycznych.
Art. 21. Osoby
prawne Kościoła mają prawo zakładania i prowadzenia własnych archiwów,
muzeów i zbiorów bibliotecznych.
Art. 22. Instytucje państwowe,
samorządowe i kościelne współdziałają w ochronie, konserwacji, udostępnianiu i upowszechnianiu zabytków architektury kościelnej i sztuki sakralnej oraz ich
dokumentacji, muzeów, archiwów i bibliotek będących własnością kościelną, a także dzieł kultury i sztuki o motywach religijnych, stanowiących ważną
część dziedzictwa kultury polskiej.
Rozdział 4
Sprawy majątkowe Kościoła
Art. 23. Kościołowi i jego osobom
prawnym przysługuje prawo nabywania, posiadania i zbywania mienia ruchomego i nieruchomego, nabywania i zbywania innych praw oraz swobodnego zarządzania
swoim majątkiem.
Art. 24. 1.
Majątek i przychody kościelnych osób prawnych podlegają ogólnym przepisom
podatkowym, z wyjątkami określonymi w ust. 2-5.
2. Kościelne osoby prawne są
zwolnione od opodatkowania podatkiem od nieruchomości — nieruchomości lub ich
części przeznaczonych na cele niemieszkalne, z wyjątkiem części
przeznaczonej na wykonywanie działalności gospodarczej.
3. Zwolnienie od podatku od
nieruchomości obejmuje nieruchomości lub ich części przeznaczone na cele
mieszkalne duchownych i członków zakonu, jeżeli:
1) są one wpisane do rejestru zabytków,
2) służą jako domy duchownych emerytów lub znajdują się w budynkach
stanowiących siedziby Arcybiskupa lub Arcykapłanki oraz kustoszy lub
kustoszek.
4. Nabywanie i zbywanie rzeczy i praw majątkowych przez kościelne osoby prawne w drodze
czynności prawnych oraz spadkobrania, zapisu i zasiedzenia jest zwolnione od opłaty
skarbowej, jeżeli ich przedmiotem są:
1) rzeczy i prawa nie przeznaczone do działalności gospodarczej,
2) sprowadzane z zagranicy maszyny, urządzenia i materiały poligraficzne
oraz papier.
5. Darowizny na kościelną działalność
charytatywno-opiekuńczą pochodzące od osób fizycznych są wyłączone z podstawy opodatkowania darczyńców podatkiem dochodowym, jeżeli kościelna
osoba prawna przedstawi darczyńcy pokwitowanie odbioru oraz — w okresie dwóch
lat od dnia przekazania darowizny — sprawozdanie o przeznaczeniu jej na tę działalność.
6. Nabywanie i zbywanie rzeczy oraz
praw majątkowych, o których mowa w ust. 4, jest zwolnione od opłat sądowych, z wyłączeniem opłat kancelaryjnych.
Art. 25. Zwalnia się z należności celnych przywozowych towary przeznaczone na cele
charytatywno-opiekuńcze i oświatowo-wychowawcze oraz towary o charakterze
kulturalnym przeznaczone na cele kultu, przywożone dla Kościoła i jego osób
prawnych, w granicach i na warunkach określonych w
rozporządzeniu nr 918/83/EWG z dnia 28 marca 1983 r. ustanawiającym wspólnotowy
system zwolnień celnych (Dz. Urz. WE L 105 z 23.4.1983), ostatnio zmienionym
aktem dotyczącym warunków przystąpienia Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej,
Republiki Cypryjskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Węgierskiej,
Republiki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Słowenii i Republiki Słowackiej
oraz dostosowań w traktatach stanowiących podstawę Unii Europejskiej (Dz.
Urz. WE L 236 z 23.9.2003).
Art. 26. 1.
Kościelne osoby prawne mają prawo do zbierania ofiar na cele religijne, kościelną
działalność charytatywno-opiekuńczą i oświatowo-wychowawczą oraz na
utrzymanie duchownych i członków wspólnot klasztornych.
2. Zbiórki wymienione w ust. 1 nie
wymagają zezwolenia, jeżeli odbywają się w obrębie terenów kościelnych,
kaplic oraz w miejscach i okolicznościach zwyczajowo przyjętych, w sposób
tradycyjnie ustalony.
Art. 27. 1.
Kościelne osoby prawne mogą zakładać fundacje. Do fundacji tych stosuje się
ogólnie obowiązujące przepisy o fundacjach ze zmianami wynikającymi z przepisów ust. 2-5.
2. Niezależnie od nadzoru państwowego,
nadzór nad działalnością fundacji sprawuje kościelna osoba prawna będąca
fundatorem lub wskazana w statucie fundacji.
3. W razie stwierdzonych nieprawidłowości w zarządzaniu fundacją, właściwy organ państwowy zwraca się do kościelnej
osoby prawnej sprawującej nadzór na fundacją, wyznaczając termin nie krótszy
niż 3 miesiące na spowodowanie usunięcia nieprawidłowości. Po bezskutecznym
upływie tego terminu można zastosować środki określone w przepisach o fundacjach.
4. W razie konieczności poddania
fundacji zarządowi przymusowemu, w myśl przepisów o fundacjach, zarząd ten będzie
sprawowała kościelna osoba prawna wyznaczona przez Radę Przełożonych.
5. Jeżeli statut fundacji nie
stanowi inaczej, w razie jej likwidacji, o przeznaczeniu jej majątku zadecyduje
Rada Przełożonych.
Art. 28. W razie zniesienia kościelnej
osoby prawnej, jej majątek przechodzi na własność Kościoła jako całości.
Rozdział 5
Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 29. 1.
Nieruchomości lub ich części pozostające w dniu wejścia w życie ustawy we
władaniu Kościoła i jego osób prawnych stają się z mocy prawa ich własnością, o ile nie narusza to praw niepaństwowych i niesamorządowych osób trzecich, jeżeli:
1) były we władaniu Kościoła i jego osób prawnych, o których mowa w art.
3 ust. 2 pkt 2-6, lub
2) znajdują się na nich obiekty sakralne wraz z obiektami towarzyszącymi
lub cmentarze; dotyczy to także obiektów położonych na obszarze miasta stołecznego
Warszawy.
2. Nieruchomości lub ich części,
na których znajdują się cmentarze grzebalne użytkowane wspólnie przez Kościół
Katolicki Mariawitów i Kościół Starokatolicki Mariawitów, stają się z mocy prawa ich współwłasnością niepodzielną.
3. Stwierdzenie przejścia własności
nieruchomości lub ich części, o których mowa w ust. 1 i 2, następuje w drodze decyzji wojewody.
4. Nabycie własności nieruchomości
lub ich części na podstawie ust. 1 jest wolne od podatków i opłat związanych z tym nabyciem, a wynikające z niego wpisy do ksiąg wieczystych i ich zakładanie
są wolne od opłat.
Art. 30. W okresie trzech lat od dnia wejścia w życie ustawy darowizny dokonane przez właścicieli
nieruchomości na rzecz kościelnych osób prawnych, jeżeli ich przedmiotem
jest własność nieruchomości pozostających w dniu wejścia w życie ustawy
we władaniu tych kościelnych osób prawnych, oraz wynikające z nich wpisy do
ksiąg wieczystych i ich zakładanie są wolne od opodatkowania, opłat
skarbowych, sądowych i notarialnych, z wyjątkiem opłat kancelaryjnych.
Art. 31. 1. Kościelne
osoby prawne istniejące w dniu wejścia w życie ustawy pozostają osobami
prawnymi w rozumieniu niniejszej ustawy.
2. Wykaz kościelnych osób prawnych
istniejących w dniu wejścia w życie ustawy określa załącznik
do ustawy.
Art. 32. Ustawa wchodzi w życie po
upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: A. Kwaśniewski
*
Załącznik do ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. (poz. 252)
WYKAZ OSÓB PRAWNYCH KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO MARIAWITÓW W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
I. Kustodie i parafie:
1) Kustodia płocko-łódzka
Parafia Dąbrówka Mała
Parafia Felicjanów
Parafia Grzmiąca
Parafia Łowicz
Parafia Łódź
Parafia Niesułków
Parafia Płock
Parafia Poćwiardówka
Parafia Stryków
Parafia Radzanowo-Lasocin
Parafia Wola Cyrusowa
Parafia Zgierz
Parafia Zieleniew
2) Kustodia warszawsko-lubelska
Parafia Długa Kościelna
Parafia Gocław
Parafia Gózd
Parafia Michałowo
Parafia Pogorzel
Parafia Stoczek
Parafia Warszawa
II. Zgromadzenia i klasztory:
1) Zgromadzenie Sióstr Mariawitek
2) Zgromadzenie Kapłanów Mariawitów
3) Klasztor Sióstr Mariawitek w Felicjanowie.
« (Published: 01-09-2002 Last change: 15-07-2004)
All rights reserved. Copyrights belongs to author and/or Racjonalista.pl portal. No part of the content may be copied, reproducted nor use in any form without copyright holder's consent. Any breach of these rights is subject to Polish and international law.page 2377 |