Spektakle Piny Bausch to także prowokacja — protest przeciwko perfekcji i oderwaniu baletu od rzeczywistości i przeciwko dobremu smakowi w zaczarowanym świecie tańca ^{[ 19 ]}.

Temat kobiety i jej wrażliwości zawsze fascynował Pinę Bausch, analizując przedstawienia można wiele dowiedzieć się o kobietach, o ich obawach, tęsknotach, uczuciach i niemożności sprawowania nad nimi kontroli. „Widzimy, co dzieje się z człowiekiem, kiedy bezbronność nagle zamienia się w furię" ^{[ 20 ]}. W pierwszych scenach Łez cesarzowej widzimy kobietę, która idzie przez pole, ubrana jest w strój króliczka, idzie powoli, potykając się o grunt, jest bezsilna i wyczerpana, podkreślone jest to rytmiczną muzyką, która wprowadza nas w trans, potęguje poczucie pustki i osamotnienia; w innej scenie obserwujemy drugą kobietę, która idzie przez las, w którym każde drzewo jest ponumerowane, jest zrezygnowana; następna scena pokazuje już ojców idących przez ten las, a każdy z nich niesie płaczące dziecko na rękach. Dla mnie scena tego filmu jest wymowna: kobiety rzuciły swoje funkcje żon i matek — zbuntowały się, stąd ten kontrast scen jest uderzający: mąż — żona, pustka pola — krucha kobieta, zgiełk uliczny — kobieta na chodniku siedząca na fotelu. Wprowadzenie elementu niepewności do codziennych sytuacji: ponumerowany las, fotel na chodniku, jest jednym z elementów teatru postdramatycznego

Jej spektakle łączą w sobie kontrastujące elementy dramaturgiczne: szaleńczą aktywność na scenie i wyciszenie, zgiełk i samotność, radość i frustrację, bezruch i taniec, estetykę i trywialność ^{[ 21 ]}.

Warte byłoby tu przypomnienia inne przedstawianie Stara i drzwi Matsa Eka, gdzie piękno jest przeciwstawione brzydocie. To przedstawianie, tak jak przedstawiania Piny Bausch, doskonale wpisuje się w nurt teatru postdramatycznego. Tytułową postać gra nikt inny jak słynna tancerka, matka Eka — Brigit Cullberg. Mats Ek pokazał, w tym krótkim, bo zaledwie 30 minutowym przedstawianiu, ciało patologiczne — zdeformowane przez chorobę, niepełnosprawność, ciało takie „w stosunku do przyjętej normy wywołuje 'niemoralną fascynację', niesmak, niewygodę albo strach" ^{[ 22 ]}. Jedyne co klasyczne w tym przestawianiu to muzyka Chopina. W jednej scenie pokazane jest nagie ciało starej kobiety, w innym kadrze widzimy fallusa i zbliżoną do niego głowę tancerki, wywołuje to niesmak, jest „niewygodne" dla widza. Taniec u Eka to także zwykłe bujanie się na drzwiach, czy dotykanie stołu, upadek i podnoszenie się, skok do góry i runięcie w przepaść znajdującą się pod stołem, bieganie i nieporadne poruszanie się. Wszystko w tym przedstawieniu: każda materialna rzecz na scenie ma znaczenie.

Teatr postdramatyczny nieustannie przekracza granice bólu, aby przezwyciężyć rozdział ciała od języka i ponownie wprowadzić pełną bólu i pożądania cielesność do królestwa ducha — głosu i języka (Julia Kristeva) ^{[ 23 ]}.

Spektakle Piny Bausch wpisują się w nurt teatru postdramatycznego — wiąże się to z towarzyszącymi poszukiwaniami uniwersalnego języka (języka ciała) — który u tej wybitnej choreografki powstał z połączenia teatru, rewii i baletu. Nieobecna do tej pory w librettach baletowych choreografia „brutalności i prowokacji" znajduje swój wyraz w teatrze tańca realistycznego, w teatrze emocji. Taniec w teatrze Bausch pokazuje to, co dla każdego z nas jest najważniejsze — czyli? Stały wątek — wspólny dla jej spektakli, stosunki międzyludzkie, na które kłamstwo ma bardzo duży wpływ, gdzie „rozpacz nigdy nie przeradza się w cynizm, a jej manifestacja nie budzi zażenowania" ^{[ 24 ]}.

Filmografia

1. Cafe Müller, przedstawianie Piny Bausch.
2. Łzy cesarzowej, film Piny Bausch.
3. Stara i drzwi, przedstawianie Matsa Eka
4. Na lewą stronę. Pina Bausch oraz teatr tańca Wuppertalu — film dokumentalny: realisation — Ulrich Tegeder, redaktion — Hans Vetter, tekst polski — Remigiusz Ptasznik.

Bibliografia

1. Biography of Pina Bausch 13.8.2006.
2. Drabik G. Woda, ziemia, powietrze [w:] „Przegląd Polski on-line".
3. Lehmann H.T. Teatr postdramatyczny.
4. Ross J. Difficult dances. The choreography of Pina Bausch 13.8.2006.

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Polaroidy czyli kilka ostrych zdjęć Idee teatru Petera Brooka na przykładzie postaci Tierno Bokara

Comment on this article..   See comments (2)..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word

Kinga Chabros Współpracowała z krakowskim radiem internetowym "Bez Kitu", gdzie prowadziła audycje kulturalne.  Numer GG: 4753883  Number of texts in service: 7  Show other texts of this author  Latest author's article: Polaroidy czyli kilka ostrych zdjęć