Koncepcja naturalnych linii brzegowych przypomina ruch zwalczania piorunochronów, jako ingerencji w wolę Bożą. Morze to żywioł, który wiele zachowań ma cyklicznych w tak długich odcinkach czasu, że często tracimy tę perspektywę, uważając zmiany morskie za trend liniowy. Bałtyk nie pierwszy już raz zmienia swój poziom, przy czym kolejne fazy podobnych tendencji mogą przybierać coraz bardziej destruktywne skutki, w związku z procesami abrazyjnymi, czyli sukcesywnym wypłaszczaniem brzegów poprzez wypłukiwanie skał. Dlatego warto budować konstrukcje tłumiące energię fal (ale także wykorzystujące ją do wytwarzania energii elektrycznej). Warto też chronić przybrzeżne wzniesienia.

Z drugiej jednak strony historia uczy nas, że morze niszczące klify, z których lubimy oglądać nadmorskie pejzaże, nie musi być jednoznacznie procesem szkodliwym. Odsłania ono bowiem dzieje ziemi o których mogliśmy nie mieć pojęcia. Przykładem oderwanie klifu w hrabstwie Norfolk w Anglii, które odsłoniło nieznaną historię życia — ślady stóp praczłowieka sprzed 800 tys. lat (Happisburgh footprints) — to najstarsze jak dotąd tego rodzaju ślady spoza Afryki.

Także i podmywany klif orłowski odsłania tajemnice swoich skał: tytan i węgiel brunatny.

Między ekologami a miastem toczy się jednak spór o jego ochronę. Greenpeace doprowadził do ustanowienia tutaj pierwszego w Polsce rezerwatu morskiego, co oznacza, że nie będzie można wykonać dalszej części progów, które zabezpieczą klif przed falami. Obecnie ubywa go 50-70 cm rocznie.

*

Działalność ekologiczna wobec wybrzeża ma całkiem odmienny charakter: o ile bowiem ekologowie zazwyczaj stają w obronie niezmienności ekosystemu, o tyle działalność człowieka nad morzem jest wielowiekową batalią z morską destrukcją, zatem przeciwstawiający się temu ekologowie są orędownikami naturalnej i nieuchronnej destrukcji.

Dla Polski okiełznanie destrukcyjnych fal ma kluczowe znaczenie. Musimy nauczyć się myśleć o naszym morzu w sposób strategiczny pamiętając o tym, że narodziny państwa polskiego oraz wejście w Złoty Wiek były możliwe dzięki silnemu połączeniu polskiej gospodarki z ujściami największych polskich rzek do Bałtyku. A początek upadku — z utratą kontroli nad tymi ujściami.

Comment on this article..   See comments (20)..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word

Mariusz Agnosiewicz Redaktor naczelny Racjonalisty, założyciel PSR, prezes Fundacji Wolnej Myśli. Autor książek Kościół a faszyzm (2009), Heretyckie dziedzictwo Europy (2011), trylogii Kryminalne dzieje papiestwa: Tom I (2011), Tom II (2012), Zapomniane dzieje Polski (2014).  Private site  Number of texts in service: 952  Show other texts of this author  Number of translations: 5  Show translations of this author  Newest author's article: Oceanix. Koreańczycy chcą zbudować pierwsze pływające miasto