Ostatecznie jednak o zwycięstwie chrześcijaństwa zadecydowały dwa czynniki: struktura i organizacja kościelna oraz pomoc ze strony państwa. Gdyby chrześcijaństwo nie przekształciło się w Kościół, to dziś o jego istnieniu moglibyśmy się dowiedzieć z książek historycznych dla specjalistów i gablot muzealnych, tak samo zresztą jak o kultach Mitry czy Izis, które wypadły z zakrętów historii. Kościół jako organizacja okazał się niezbędny, by powściągnąć wewnętrzną dekompozycję ideową i rozpad na dziesiątki różnych sekt. Jednak i on sam nie osiągnąłby wiele, gdyby nie wyciągnięta w przyjaznym geście, hojna ręka władzy. To właśnie sojusz Tronu i Ołtarza był tym momentem dziejowym, który Kościół wykorzystał ‒ najpierw za Konstantyna, a potem za Teodozjusza. Kluczowa okazała się tu decyzja Konstantyna, który najpierw uczynił chrześcijaństwo religią legalną a następnie obdarował je licznymi przywilejami finansowymi. Reszta była konsekwencją jego decyzji.

Comment on this article..   See comments (11)..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word