Jest to system moralny, społeczny, polityczny, ekonomiczny i filozoficzny. Uznawany jest również za religię, jednak nie ma w nim panteonu bóstw czy duchowieństwa. Obecnie istnieje na świecie ok. 160 mln konfucjanistów.

Założyciel tego systemu religijnego, Konfucjusz(K'ung Fu Tzu, 551-479 r. p.n.e.), jeden z największych myślicieli chińskich, był „najmniej mistyczny z prawodawców religijnych (...) przywiązywał wielką cnotę do studjów (...) Jeśli położył na pierwszym miejscu obowiązki przywiązania synowskiego i uczucia rodzinne, nie zapomniał, co człowiek winien bliźniemu. "Nie traktować innych, jak nie chcielibyśmy, żeby nas traktowano", jest zaleceniem, którego Konfucjusz nie miał potrzeby zapożyczać z naszych Ksiąg świętych." ^{[ 1 ]}. Zajmował różne stanowiska państwowe, m.in. intendenta książęcego, ministra robót publicznych, ministra sprawiedliwości.

Konfucjusz nie interesował się zbytnio życiem religijnym, jak również nie wypowiadał się na temat życia zagrobowego. Na pytanie ucznia: jak służyć duchom? Konfucjusz odpowiedział: "Nie umiesz jeszcze ludziom służyć, jak możesz służyć duchom?". Gdy zapytano się mistrza o śmierć, odpowiedział: "Póki nie pojąłeś życia, jak możesz śmierć rozumieć?". Nauki Konfucjusza odtworzyć można z Dialogów konfucjańskich, które zostały spisane z notatek jego uczniów po śmierci mistrza. "Charakterystyczną cechą tej nauki jest brak rozważań ontologicznych i unikanie ich na temat zagadnień religijnych. Zaakceptowanymi przez Konfucjusza wierzeniami były kulty Nieba i przodków. Doktryna Konfucjusza związana jest przede wszystkim z człowiekiem i jego życiem społecznym (...) Główną zaś zasadą, którą człowiek szlachetny powinien kierować się w swoim postępowaniu, było żen. Termin ten jest trudny do przetłumaczenia. Jest to jednocześnie główna cnota człowieka szlachetnego oraz jego podstawowy obowiązek wobec całego otoczenia. Żen, identyfikowane czasami z humanitarnością, zakłada powściągliwość, skromność, rozsądek, dobroć, bezstronność, poczucie sprawiedliwości. Żen urzeczywistnia się w działaniu poprzez: dobre obyczaje (li), sprawiedliwość i prawość (i), wierność i szczerość (sin), naukę (hüe), miłość synowską (hiao) i szacunek dla starszych (ti). Dobre obyczaje (li) to spełnianie w określonym czasie i w określonych sytuacjach określonych gestów i czynów — tego wszystkiego, co można było nazwać obrzędem albo etykietą. Obowiązek prawości (i) polega na lojalności wobec władcy, takiej samej, jaką powinno się mieć wobec własnych rodziców. Obowiązek wierności i szczerości (sin) to wyrażanie zdania, zabieranie głosu w sprawach istotnych, lecz nie mówienie tego, co się w danej sytuacji myśli, a tego, co się myśleć powinno. Ze szczerości wynika też obowiązek lojalności i wierności (czung) wobec głowy rodu, państwa. Nauka (hüe) związana z wiedzą (czy) polega na naśladowaniu tego, co było doskonałe, a więc przeszłości, przez poznanie zabytków piśmiennictwa (wen)". ^{[ 2 ]} Konfucjusz powiedział: "Uczyć się, lecz nie myśleć, to bezużyteczne. Lecz myśleć, a nie uczyć się, to niebezpieczne".

Niestety ta filozofia po przejęciu jej przez państwo stała się religią zniekształcającą pierwotne idee. Cesarze z dynastii Han zapoczątkowali zwyczaj składania ofiar u grobu Konfucjusza. Z czasem zaczęto nadawać mu zaszczytne tytuły. W roku 630 cesarz T'ai Tsung z dynastii T'ang nakazał w każdej prowincji i okręgu wznieść państwową świątynię poświęconą Konfucjuszowi w celu regularnego składania mu ofiar. W końcu Mistrz K'ung został deifikowany, a jego kult stał się religią, która niewiele różni się od taoizmu czy buddyzmu.

Według konfucjanizmu siła pobudzająca do wyświadczania dobra tkwi w naturze ludzkiej

See other sites: Filozofia Konfucjusza

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Filozofia Konfucjusza Taoizm

Comment on this article..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word

Mariusz Agnosiewicz Redaktor naczelny Racjonalisty, założyciel PSR, prezes Fundacji Wolnej Myśli. Autor książek Kościół a faszyzm (2009), Heretyckie dziedzictwo Europy (2011), trylogii Kryminalne dzieje papiestwa: Tom I (2011), Tom II (2012), Zapomniane dzieje Polski (2014).  Private site  Number of texts in service: 952  Show other texts of this author  Number of translations: 5  Show translations of this author  Newest author's article: Oceanix. Koreańczycy chcą zbudować pierwsze pływające miasto