The RationalistSkip to content


We have registered
204.980.568 visits
There are 7362 articles   written by 1064 authors. They could occupy 29015 A4 pages

Search in sites:

Advanced search..

The latest sites..
Digests archive....

 How do you like that?
This rocks!
Well done
I don't mind
This sucks
  

Casted 2992 votes.
Chcesz wiedzieć więcej?
Zamów dobrą książkę.
Propozycje Racjonalisty:
Dorota Terakowska - Samotność Bogów
Stanisław Lem - Kongres futurologiczny
Stanisław Lem - Dzienniki gwiazdowe

Znajdź książkę..
Sklepik "Racjonalisty"
 Science » Science and Religion

Teologiczny problemat świadomości zwierząt
Author of this text:

Szympans, nasz najbliższy krewny, jest doskonałym i nader wdzięcznym tematem naszych rozważań. A jest tak dlatego, że jak już o tym wielokrotnie pisaliśmy różnimy się genetycznie od tego mądrego stworzenia zaledwie o 1,6 procenta. Bolesna musi być to prawda dla człowieka bożego a jednocześnie doskonały temat badań dla bardzo wielu dziedzin nauki.

Szympans, ponieważ jest nam genetycznie tak bliski posiada również to co podobno otrzymaliśmy od bóstwa, a mianowicie poczucie własnej osobowości, czyli własnego „Ja". Przedstawiono na to wiele dowodów i nie ma potrzeby ich wszystkich wyliczać. Zainteresowanych odsyłam do fachowej prasy i publikacji na ten temat. Przytoczę tylko jeden doskonały dowód. Szympans podobnie jak ludzie rozpoznaje siebie w lustrze. Najbardziej spektakularnym eksperymentem było umieszczenie lustra w korytarzu, którym pewien szympans co dzień udawał się na posiłki. Za każdym razem szympans oglądał swoje odbicie w lustrze. Nie oznaczało to jeszcze zbyt wiele jako że większość ssaków wykazuje zainteresowanie swoim lustrzanym odbiciem myśląc jednak, że to inny przedstawiciel tego samego gatunku. Pewnego dnia szympansowi namalowano na plecach kolorowe koło, o czym nie mógł on wiedzieć. W momencie kiedy zobaczył, że „coś" znajduje się na jego plecach zaczął z niepokojem odwracać głowę próbując zobaczyć co mu się stało. Podobnych eksperymentów przeprowadzono wiele a jednym z ulubionych zajęć szympansów jest na przykład dłubanie wykałaczką w zębach przed lustrem.

Świadomość i poczucie własnego "JA" u szympansów jest niewątpliwie bardzo różne niż u człowieka. Zapewne nigdy nie poznamy w 100 procentach jaka jest osobowość naszych kuzynów. Niemniej ona istnieje. Nie ma dowodów, aby inne stworzenia były obdarzone podobną biologiczną cechą. Badania podobnego typu dotyczące goryli nie przyniosły naukowych dowodów na posiadanie przez nie własnej osobowości, choć nie można tego całkowicie wykluczyć. Zwłaszcza, że wiele ich zachowań istnienie tejże samoświadomości sugeruje. Jest również wielce prawdopodobne, że delfiny mogą mieć własne "JA". W tym ostatnim przypadku jest to raczej trudne do stwierdzenia ze względu na brak modelu porównawczego dla tych dość odległych od nas genetycznie stworzeń żyjących w tak odmiennym środowisku.

Mamy więc tutaj dość poważny problem teologiczny. Dlaczego miłosierne, dobre, i wszechmocne bóstwo wyposażyło szympansy we własne "JA" a jednocześnie nie dało im duszy. Szympans nie lubi umierać jak każde stworzenie a jednocześnie musi zdawać sobie sprawę, że umiera. Cierpi więc na pewno bardziej niż na przykład zdychająca meduza. Zapewne dotyczy to również goryli i delfinów. Jeśli usychające drzewo nie odczuwa niczego usychając, to dlaczego bóstwo nie zastosowało tego samego mechanizmu przynajmniej w przypadku szympansów. Przyjmując absurdalne stwierdzenie, że bóstwo istnieje logicznym wnioskiem jest, że bóstwo albo jest partaczem, albo kosmicznym sadystą na niewyobrażalną skalę.

*

„Horyzont", Numer 5, Brisbane, wrzesień 1998


 Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też:
Dlaczego jestem ateistą a nie agnostykiem?
Jeszcze jeden van Daniken

 Comment on this article..   See comments (4)..   


« Science and Religion   (Published: 18-03-2005 )

 Send text to e-mail address..   
Print-out version..    PDF    MS Word

Roman Zaroff
Doktor historii, mediewista. W latach 1999-2001 wykładał historię w University of Queensland (Australia), obecnie związany jest z School of Historical and Religious Studies w Monash University. Redagował pierwszy internetowy magazyn racjonalistów, sceptyków i ateistów - HORYZONT, istniejący w latach 1997-2001. Od wielu lat mieszka w Australii.

 Number of texts in service: 27  Show other texts of this author
 Newest author's article: Dlaczego jestem ateistą a nie agnostykiem?
All rights reserved. Copyrights belongs to author and/or Racjonalista.pl portal. No part of the content may be copied, reproducted nor use in any form without copyright holder's consent. Any breach of these rights is subject to Polish and international law.
page 4021 
   Want more? Sign up for free!
[ Cooperation ] [ Advertise ] [ Map of the site ] [ F.A.Q. ] [ Store ] [ Sign up ] [ Contact ]
The Rationalist © Copyright 2000-2018 (English section of Polish Racjonalista.pl)
The Polish Association of Rationalists (PSR)