4.

Opus Dei jest fundamentalistycznym odbiciem otwarcia jakie dokonało się w epoce modernizmu i postmodernizmu w kulturze Zachodu. To inkarnacja tendencji jakie mają miejsce również w innych kulturach (np. strukturę, formy działania czy cele przyrównywać z grubsza można z islamskimi organizacjami typu Bractwa Muzułmańskie). Wewnątrzwspólnotowa opozycja wobec orientacji mających miejsce w katolicyzmie — zachodzących pod wpływem wspomnianych zmian w całej kulturze łacińsko-atlantyckiej jak i w wyniku przemian w Kościele po Vaticanum II — nabrała tempa w latach 80 i 90 XX stulecia. Według J.F. Lyotarda ^{[ 18 ]}sprzyja temu także deprecjacja obiektywnej wiedzy naukowej jako wartości, zastąpienie poważnej refleksji kuglarskim gromadzeniem danych, będącym towarem na sprzedaż, logiki wywodu — montażem i manipulacją okruchami informacji, racjonalizmu - okultyzmem, mistyką i zjawiskami parapsychologicznymi. Nie trzeba dodawać, iż w zaistniałej sytuacji spory udział mają postmoderniści, których prominentnym reprezentantem jawi się ów francuski filozof.

Dzieło Boże to synteza modnego neokonserwatyzmu w ekonomii i gospodarce oraz anachronicznej wizji religii i jej funkcjonowania. Jest to uduchowiony, uchrystyczniony i wybitnie autorytarny model funkcjonowania wspólnoty, grupy, jednostki, podlany „technokratycznym sosem". Jest odpowiedzią tych środowisk, które nie pogodziły się z postępem, rozwojem i permanentnym upodmiotowianiem osoby ludzkiej w dzisiejszej dobie. To przeniesienie w postmodernistyczny tygiel i otwartość współczesnego świata modelu średniowiecznych tajemnych bractw bądź kontrreformacyjnych konfraterni, które towarzyszą Kościołowi rzymskiemu przez całą jego historię. Opus Dei jawi się więc jako „Jezuici naszych czasów", będąc jednocześnie „znakiem czasu" epoki globalizacji, liberalizmu i pluralizmu (oczywiście nie o takich „znakach czasu" myślał Jan XXIII przypominając ową biblijną sentencję).

Jezuici jako zakon i niezwykle ważna struktura w Kościele, w wyniku określonych zdarzeń w historii oraz rozwoju myśli ludzkiej w XX wieku, zostali przez Jana Pawła II sprowadzeni na „boczny tor". Zastąpił ich Opus Dei. I nie bez racji coraz więcej osób w Kościele i poza nim głosi tezę, iż to „korporacyjne dzieło apostolskie" za 75-100 lat będzie postrzegane jako właściwy Kościół. Reszta rozpłynie się w niebycie. Byłoby to zgodne z wizją Kościoła rzymskiego kard. J. Ratzingera, który mówi wprost o esencjalizacji wiary katolickiej ^{[ 19 ]}. W takiej perspektywie przyszłość Kościoła jawi się raczej jako powrót do mentalności „epoki Piusów" niż czas otwarcia i pluralizmu, wolności i swobody utożsamianych z epoką Vaticanum II.

*

„Res Humana" nr 3-4/2006.

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Opus Dei - tajne porozumienie? Schemat werbowania do Opus Dei

Comment on this article..   See comments (3)..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word

Radosław S. Czarnecki Doktor religioznawstwa. Publikował m.in. w "Przeglądzie Religioznawczym", "Res Humanie", "Dziś", ma na koncie ponad 130 publikacji. Wykształcenie - przyroda/geografia, filozofia/religioznawstwo, studium podyplomowe z etyki i religioznawstwa. Wieloletni członek Polskiego Towarzystwa Religioznawczego. Mieszka we Wrocławiu.  Number of texts in service: 129  Show other texts of this author  Newest author's article: Return Pana Boga