Wizje końca historii i końca człowieka wydają się więc jedynie żonglerką patetycznymi tytułami. W praktyce następuje „koniec końców", historia wszak wkracza w nową fazę — w stadium kreacji oraz redefinicji tożsamości cywilizacyjnej różnych narodów. Cywilizacja islamska wraca do korzeni, Zachód traci wpływy w dawnych koloniach i przestaje oddziaływać ideologicznie. W międzyczasie do głosu dochodzi państwo-cywilizacja, jakim są Chiny, stając się nowym mocarstwem. Afryka dopiero buduje swoją tożsamość, w długiej perspektywie posiada potencjał, umożliwiający przeobrażenie się w cywilizację. Nowy ład światowy znajduje się właściwie in statu nascendi. Ta nowa faza nie jest końcem, zarówno historii i człowieka, jak również końcem cywilizacji. Jest erą, w której cywilizacyjna inność oraz dynamika dziejowa jawią nam się w najwyraźniejszej jak dotąd postaci. Enigma i niezrozumienie komplikują dialog polityczny między skonfliktowanymi cywilizacjami, perspektywa zimnowojenna dzieląca świat na dwa odrębne bloki zdezaktualizowała się i nie posiada wartości naukowej. Uwiąd, będący syndromem niezrozumienia dotyczy więc zarówno działań politycznych, jak i myśli naukowej. S.P. Huntington doskonale zdawał sobie z tego sprawę. Tworząc swoją koncepcję pisał: „Jeżeli mamy jednak poważnie myśleć o świecie, w którym żyjemy, i skutecznie w nim działać, niezbędna jest uproszczona mapa rzeczywistości, jakaś teoria, koncepcja, model, czy paradygmat." ^{[ 45 ]} Oto podwójny, praktyczny i teoretyczny wymiar przydatności odmiennej perspektywy oglądu rzeczywistości kulturowo-politycznej, jakiej dostarcza, postulowany przez Huntingtona paradygmat cywilizacyjny. Niniejsza praca, oddzielając znaczeniowo pojęcia kultury i cywilizacji stara się więc pokazać, że historiozofia może być dziedziną naukową (wartościową teoretycznie), jak również nieocenioną praktycznie perspektywą badawczą stosunków międzynarodowych i międzycywilizacyjnych współczesnego świata.

BIBLIOGRAFIA:

• A. Atkinson, Zaginione cywilizacje, Warszawa 2007.
• E. Angehrn, Filozofia dziejów, Kety 2007.
• J. Bańka, Filozofia cywilizacji. Tom I. Cywilizacja diatymiczna czyli świat jako strach i łup, Katowice 1986.
• R. Benedict, Wzory kultury, Warszawa 2008.
• F. Braudel, Gramatyka cywilizacji, Warszawa 2006.
• S. Bukowska, Filozofia polska wobec problemu cywilizacji. Teoria Feliksa Konecznego, Katowice 2007.
• M. Eliade, Sacrum a profanum, Warszawa 2008.
• F. Fukuyama, Koniec człowieka, Kraków 2008.
• F. Fukuyama, Koniec historii, Poznań 1996.
• J. Hartman(red): Słownik filozofii, Kraków 2004.
• G. W. F. Hegel, Wykłady z filozofii dziejów, Warszawa 1958.
• S. P. Huntington, Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, Warszawa 2007.
• I. Kant, Rozprawy z filozofii historii, Kęty 2005.
• R. Kapuściński, Ten inny, Kraków 2007.
• F. Koneczny, O wielości cywilizacyj, Warszawa 2002.
• Z. Kuderowicz, Filozofia dziejów, Warszawa 1983.
• B. Malinowski, Szkice z teorii kultury, Warszawa 1958.
• J. Mathiex, Wielkie cywilizacje, Warszawa 2008.
• A. Mencwel(red): Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów, Warszawa 2005.
• J. Paweł II, Pamięć i tożsamość, Kraków 2005.
• R. Piotrowski, Problem filozoficzny ładu społecznego a porównawcza nauka o cywilizacjach, Warszawa 2003.
• K.R. Popper, Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, Warszawa 2006.
• J. Skoczyński, Koneczny, Teoria cywilizacji, Warszawa 2003.
• O. Spengler, Zmierzch Zachodu, Warszawa 2001.
• J. Szacki, Historia myśli socjologicznej, Warszawa 2006.
• A. Toynbee, Cywilizacja w czasie próby, Warszawa, 1991.
• J. Turowski, Socjologia. Małe struktury społeczne, Lublin 2001.

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Rybki czyściciele karzą oszustów, którzy znieważają ich klientów Wywiad z Christopherem Hitchensem, Część II

Comment on this article..   See comments (9)..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word