Ciężko mi się zgodzić ze stwierdzeniem jakoby polski ruch wolnomyślicielski, czy też ateistyczny był zacofany (mówię tu głównie o dokonaniach współczesnych). Z własnych doświadczeń i kontaktów z zaangażowanymi wolnomyślicielami z krajów zachodnich, muszę stwierdzić że trzon racjonalistów w Polsce stoi niewspółmiernie wyżej intelektualnie (bo organizacyjnie nie dorastamy im do pięt) od swoich zagranicznych odpowiedników.

Z jednej strony próbuje się nam wmówić (w dużej mierze słusznie), że Polska to kraj zacofany, z głęboko zakorzenionym katolicyzmem ludowym i płytką religijnością, z drugiej zaś dyskurs religijno-ateistyczny w środowiskach intelektualistów wygląda u nas znacznie lepiej, przynajmniej jeśli przyrównywać "Boga urojonego" Dawkinsa do "Przekonań religijnych" B. Chwedeńczuka; poglądy przeciętnego ateisty w Niemczech czy Szwajcarii do ateisty polskiego. Niemniej dalej jest to moja subiektywna ocena, a fakt opóźnienia społeczno-gospodarczego Polski jest niezaprzeczalny. Inną też sprawą jest w naszym kraju niszowość kwestii przez nas poruszanych.

Potrzeba nam przede wszystkim więcej realizmu i dystansu do siebie samych. Hic et nunc jak stwierdza autor.

Chyba jednak nigdzie nie stwierdziłem, że polski ruch wolnomyślicielski jest zacofany intelektualnie, a przekornego Hamiltona przywołałem nieco żartobliwie. Zresztą, sam Hamilton (J.Z.Słojewski) wielokrotnie deklarował się jako ateusz, który jednakowoż zafascynowany był Pascalem, Augustynem i metafizyczną poezją polskiego baroku. Chyba tak też można?
Bardzo spodobała mi się myśl o Dawkinsie i Chwedeńczuku. Męczy i męczy mnie to od dłuższego czasu, a już zwłaszcza w te długaśne grudniowe wieczory. Ciągle wracam do Dawkinsa i Chwedeńczuka, porównuję ich, no i polski autor zdaje mi się bliższy. To zupełnie tak samo, jak z jazzem: Chick Corea jest bez wątpienia wielki, ale mnie bardziej wzrusza gra Mieczysława Kosza.
Ucieszył mnie ten rzeczowy komentarz, a już zwłaszcza dlatego, że autorem jest redaktor naczelny bratniego "Ateisty". Polecam znakomitą rozmowę Mariusza Agnosiewicza z prof. Chwedeńczukiem w "Forum Klubowym" nr 35/36 (tekst też znajduje się w "Racjonaliście"). Dziękuję i pozdrawiam.