Faktem jest od dłuższego czasu panowanie w cywilizacji zachodu nurtu liberalnego rozumianego na amerykański sposób i występująca w tym samym czasie erozja świata zachodniego. Zauważył to już Alexis de Tocqueville w czasie swojej podróży do USA w połowie XIX wieku upatrując w tym groźby pełzającego despotyzmu, tym razem będącego łagodnym zwyrodnieniem formy ustroju demokratycznego. Choć pisał o Ameryce to miał świadomość, że w krótkim czasie amerykański sposób na życie zdominuje również i Stary Kontynent. Podobnie pisał James Burnham obwiniając ten sam trend w zachodnim postrzeganiu świata; instytucję państwa, która z urzędu definiuje wiarę, obyczaj człowieka oraz wyznacza jego potrzeby i opiekuje się nim. Huntingtona nie czytałem, ale z artykułu wynika, że podobnie jak Tocqueville i Burnham zauważył on w elitach zachodnich brak umiejętności dostrzegania istoty zła oraz niemożność podjęcia odważnych kroków by temu przeciwdziałać.

Opisywana książka, podążająca za artykułem, w odpowiedzi na bzdury Fukuyamy, to świadectwo walki ideologicznej wśród elit amerykańskich pod koniec Zimnej Wojny. Swoiste "co dalej?". Podkreślił Pan wiele ograniczeń i tendencji prezentowanych przez Huntingtona w jego myśleniu historycznym, ja jestem mu wdzięczny za próbę wyprowadzenia nas wszystkich z pułapki, w którą ciągnęła nas wtedy elita USA. Bush & Co w swoim dążeniu do dominacji za wszelką cenę, w bezwzględnych manipulacjach rynkowych, politycznych i antydemokratycznych, sami sprowokowali przyspieszenie erozji wartości liberalnych Zachodu i temu Huntington, w opozycji do apologety Fukuyamy, przeciwstawiał się prezentując swój punkt widzenia. Oczywiście ma Pan rację nawołując do krytycznego spojrzenia na niektóre tezy autora "Konfliktu" nie przekreśla to głównego przesłania jego książki: jest problem i nie da się go zamieść pod dywan! Dla mnie Huntington to jeden z głosów rozsądku, wobec panoszenia się na uniwersytetach ludzi takich jak Chomsky albo Fukuyama. Huntington poza tym to doradca władzy lat 50 tych i później, stawiający na liberalizację i demokratyzację Zachodu i reszty, warto mu to pamiętać. Słowem, miał wady, ale był ciekawym myślicielem i rozsądnym politykiem, dziękuję za przypomnienie go tą recenzją.

Interesujący artykuł, mam tylko uwagę do mapki - do której cywilizacji została przypisana Turcja? Z koloru na mapce wynika, że do stadium pośredniego między Islamem a Prawosławiem... ;)

Huntington zrobił się modny po 11 września 2001 roku. Nie ważne co napisał, sam tytuł pokazywał, że pewnie miał rację. Jest inna książka, która zasługuje na polskie tłumaczenie - Nialla Fergusona: Civilization, The West and the Rest. Wnioski wyciąga inne, a i liberalizm jest mu zdecydowanie bliższy. Też dochodzi do wniosku, że zbliża się kres Zachodniej dominacji, ale nie widzi powodów do przerażenia z tego powodu, a racze powód do pospiesznego uczenia się nowego partnerstwa. Jest również przekonany, że owa "reszta" bierze z Zachodu znacznie więcej niż nam się zdaje. Zdecydowanie nie upatruje w religiach niczego cennego.         

ale wydźwięk książki Huntingtona w oryginale, wydawał mi się podobny do opisanej książki przez Pana Andrzeja. Huntington może inaczej rozłożył akcenty i można mu zarzucać konserwatywne odchylenie ku religii jako siły sprawczej (jak np. w islamie) ale nawoływał również do "pospiesznego uczenia się nowego partnerstwa". Nie mam ochoty "bronić" Huntingtona, osobiście wolę podejście liberalne, z naciskiem na wolność i prawa jednostki, natomiast w euforii po upadku ZSRR był on raczej głosem rozsądku i nawoływał do nowego spojrzenia na polityczny rozgardiasz odziedziczony po sowietach. Za to go cenię. 20 lat później lepiej widać jego błędy, ale również lepiej widać gdzie sprawdziły się jego obserwacje.  Dziękuję za podpowiedź, książkę Fergusona zaraz zamówię. ;-)

lubię futurystów fantastów, miło poczytać o tym co się dzieje na świecie i jak to się skończy. Mam graniczącą z niemal pewnością teorie jak "konflikt cywilizacji" skończyłby się dla Niemców. głęboko tradycyjni (islam, konserwy społeczne, patryjarchat) Turcy, przeciwko praktycznie już laickiemu, lewicowemu społeczeństwu Niemców- przedsmak miałem podczas meczu Niemcy-Turcja kiedy berlińska policja dzielnie zniknęła z ulic... zupełnie nie jak ich dziadkowie w zeszłym wieku (może to i zresztą lepiej, wolę mało dzielnych niemieckich sąsiadów). Często bywam w Niemczech, ale świadkowie opisujący co się dzieje we Francji (gdzie nie bywam) mają jeszcze bardziej miodne historie. Np. ulubiony sport arabskich nastolatków ze slamsów? - gwałcenie francuskich policjantek. Może to i miejska legenda, ale samo jej istnienie sporo daje do myślenia. A teraz eksperyment myślowy, biały mężczyzna, ateista, lewicowiec, emigruje do Arabii Saudyjskiej (taa, akurat) gdzie jego syn gwałci Saudyjskiego stróża porządku. Hmm, coś jakby samobójstwo? Wydaję mi się, że islam jednak jest siłą napędową pewnej, niestety rosnącej części cywilizacji. Jestem agnostykiem/antyklerykałem, więc mogę sobie pozwolić na wybór mniejszego zła - chrześcijaństwo - piwo i brak kary śmierci, na razie...

Drogi Panie Piotrze,
bardzo i uprzejmie proszę poprawnie używać słowa "kostyczny". Ono nie znaczy "skostniały" - choćby Ludowi tak się wydawało. Ono znaczy "złośliwy". Z greckiego. Starożytnego. Naprawdę. W dowód linki:
portalwiedzy.on(*)140608,,,,kostyczny,haslo.html
swo.pwn.pl/haslo.php?id=14930
sjp.pwn.pl/haslo.php?id=2564807
Pozdrawiam, Lisiako

faktycznie tak napisałem. miało być skostniały

Pomyłka w tekście, powinno być: W Japonii i Indiach rozwinął się system klasowy podobny do zachodniego,
co Huntington uważa za przyczynę tego, że w obu tych krajach
niezachodnich jakoś utrzymuje się demokracja (s. 104).

Nasz rodzimy historyk, Feliks Koneczny już dawno doszedł do wniosków, na jakie Huntington wpadł dopiero teraz.

Koneczny wszystko poknocil . Imputowal na przyklad konflikt wewn. wewnątrz Niemiec, a zaprzeczał istnieniu takowego w Rosji, odwrotnie niz nakazuje logika i historia. Patriotyzm patriotyzmem, ale Koneczny był kiepskim katolickim myslicielem zaangażowanym