Thomas Münzer (ok.149-1525) był początkowo luterańskim kaznodzieją, lecz z czasem zaatakował tezę Lutra, iż nieomylnym objawieniem jest Biblia. Prawdy wiary i prawdziwe objawienie stanowi rozum. "Przeciwstawić Biblię rozumowi to zabijać ducha literą". Rozum to duch święty, a wiara ma się przyczyniać do jego pobudzenia. Tylko dzięki niemu osiągnąć można zbawienie. Rozum, według niego, pouczał, iż prawdziwa wolność chrześcijańska nie miała być urzeczywistniona dopiero w zaświatach, lecz już na ziemi - jest celem doczesnym. Jak widzimy — założenia dobre. Tylko wnioski liche. Otóż jego rozum pouczał go o konieczności dążenia do królestwa bożego na ziemi, które zarazem miało być wspólnotą równych ludzi, bez różnic klasowych i własności prywatnej. Władza miała należeć do prostego ludu. Organizacyjną podstawą jego porządku stanowić miały demokratyczne gminy, w których własność i praca miałyby charakter wspólny. Tym samym stanął na czele wielkiego powstania chłopskiego w roku 1525. Po jego upadku został stracony

"Niektórzy zwolennicy Münzera, tacy jak Hans Hut i inni z Turyngii, byli także anabaptystami i ze swą wiarą odwoływali się do przywódców chłopów niemieckich podczas wojny w 1525 roku. Przywódcy zostali już przedtem potępieni przez Lutra (...). Ze Szwajcarii anabaptyzmprzeniknął do Austrii, Tyrolu, południowych i centralnych Niemiec (szczególnie rozprzestrzenił się w Augsburgu i Strasburgu). Jak się zdaje anabaptyzm potwierdził bez trudu swą wywrotowość. Jakub Hutter z około dwustu zwolennikami założył po roku 1527 na Morawach „komunistyczną" wspólnotę nie podlegającą prawom i ustawom państwa. (...) I działo się tak po wydarzeniach w Münster, gdzie w latach 1534-35 było królestwo anabaptystów, które założyli Jan Mathiis, Bernd Rothman i Jan z Lejdy, dodając poligamię do swojego komunizmu, odrzucając wszelkie zasady przyzwoitości i porządku w orgii bezsensownych przywidzeń. Polityka eksterminacji, którą prowadziły prawie wszystkie państwa przeciwko anabaptystom, okazała się bardzo skuteczna przed upływem 1600 r. Po rozpędzeniu anabaptystów, w wyniku klęski powstańców czeskich pod Białą Górą w 1621 r., pozostałe ich wspólnoty przetrwały, chroniąc się w Nowym Świecie. (...) W Gdańsku przydatność ekonomiczna [handel wysokiej jakości wyrobami włókienniczymi] współbraci hutterytów z Moraw przeważyła nad niechęcią do ich wyznania." (Europa XVI wieku, Richard Mackenny)

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Amisze Mennonici

Comment on this article..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word