· do przedlozenia Radom kompetentnych ministrów projektów rezolucji opracowanych przez Komisje w celu zapewnienia obywatelom panstw Wspólnoty skutecznej ochrony.

4. Zobowiazuje Rady kompetentnych ministrów do przeanalizowania — na bazie danych i projektów rezolucji — problemów zwiazanych z dzialalnoscia tych ruchów. Panstwa czlonkowskie w powolaniu na artykul 220 Traktatu Rzymskiego powinny w ten sposób móc zapewnic obrone praw swoich obywateli.

5. Uwaza za pozadane, aby prowadzic te prace równolegle na forum Rady Europy, i wzywa panstwa czlonkowskie, aby od tej chwili przystapily do opracowywania konwencji gwarantujacych jednostce skuteczna ochrone przed czlonkami tych ruchów oraz przed fizycznymi i moralnymi szkodami, jakie powoduja.

6. Zobowiazuje przewodniczacego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji i Radzie Wspólnot europejskich, rzadom i parlamentom panstw czlonkowskich, a takze Radzie Europy.

B. PRZEDSTAWIENIE MOTYWÓW

1.1. W ostatnim dziesiecioleciu nastapil gwaltowny rozwój tzw. nowych ruchów religijnych. Naukowcy wola mówic o nowych ruchach religijnych niz o „sektach i kultach religijnych". Przyznajemy, ze zarówno jedno, jak i drugie sformulowanie jest nieadekwatne, ale porównujac w trakcie badan setki organizacji, których zródla i motywy dzialania sa bardzo róznorodne, zdecydowalismy sie pozostac przy tym ogólnym, opisowym wyrazeniu. Wiekszosc ruchów opiera swoje wezwanie do potencjalnych czlonków na filozofii, wedle której oficjalne czy tradycyjne religie nie spelnily swego zadania, tak wiec spoleczenstwo potrzebuje zmiany orientacji. Czesto maja one wschodnie czy egzotyczne zabarwienie, wiekszosc z nich „stanowi import" z Azji albo sa to warianty — niektórzy mówia o mutacjach — wschodnich filozofii. Zasadniczym terenem ich dzialania sa Stany Zjednoczone — szczególnie Kalifornia — skad przywedrowaly do Europy.

1.2. Natura i dzialalnosc tych organizacji wzbudza niepokój w miare, jak sie rozprzestrzeniaja. Prawie wszystkie sa w jakis sposób kontrowersyjne. Chodzi o oskarzenia o przestepstwa podatkowe i inne oszustwa czy tez, na plaszczyznie spolecznej, o rozpacz, w jakiej pograzaja rodziny, i szkody, jakie powoduja w psychice adeptów.

1.3. Ukazalo sie wiele obszernych prac poswieconych zjawisku nowych ruchów religijnych; badania prowadzone na przyklad w Anglii, Niemczech czy w Danii w wielkim stopniu przyczynily sie do poznania tych ruchów i do sformulowania odpowiedzi, jakiej spoleczenstwo powinno sobie udzielic wobec ich rozwoju. Tymczasem — na wszystkie rzady panstw czlonkowskich Wspólnoty, jak i na rzady panstw graniczacych ze Wspólnota — wywierany jest coraz silniejszy nacisk, aby znalazly one jakiejs prawne rozwiazanie tego zagadnienia. Jest to zadanie niezwykle delikatne, zwazywszy na fundamentalna koniecznosc zapewnienia wspólistnienia demokracji z wieloscia idealów i najbardziej nawet nieprawdopodobnymi, dziwnymi czy ekscentrycznymi wierzeniami.

1.4. Niniejszy dokument nie zmierza oceniac slusznosci podstawy danego wierzenia. Nie musimy tez precyzowac, ze wierzenia o charakterze religijnym sa sprawa osobistego wyboru i nie moga byc przedmiotem interwencji wladz publicznych. Ani w niniejszym przedstawieniu motywów, ani w projekcie rezolucji nie zamierzalismy w zadnym razie domagac sie kontroli wierzen. Przedmiotem naszego zainteresowania sa, mówiac najogólniej, konsekwencje, jakie dla spoleczenstwa pociaga za soba przynaleznosc jednego z jego czlonków do nowych ruchów religijnych.

1.5. Nasz niepokój budzi w tym momencie masowe samobójstwo popelnione w Jonestown w Gujanie przez adeptów proroka, który sam sie za takiego oglosil. Widok trupów mezczyzn, kobiet, dzieci, a nawet zwierzat domowych wywolal wzburzenie na calym swiecie. Czlonek Kongresu amerykanskiego,który udal sie na miejsce, aby zbadac sprawe zlego traktowania i wiezienia adeptów, zostal takze zamordowany. Ruch przeniósl sie ze Stanów Zjednoczonych do Ameryki Poludniowej pod pretekstem przesladowan. Pretekst ten jest czesto wykorzystywany przez rózne organizacje, kiedy zaczyna sie badac motywy ich dzialania lub uczciwosc.

1.6. Niniejszy raport zostal opracowany na podstawie krytycznych relacji na temat dzialalnosci Kosciola Zjednoczenia, czyli tzw. ruchu moonies (munistów), od imienia zalozyciela Kosciola, Koreanczyka Sun Myung Moona, które otrzymala Komisja Mlodziezy, Kultury, Wychowania, Informacji i Sportu. Techniki pozyskiwania adeptów, znane jako love bombing, doslownie „bombardowanie przez milosc", byly szeroko krytykowane i ostro zwalczane przez rodziców. Znamy przyklady rodziców, którzy aby wyrwac swoje dzieci z Kosciola Zjednoczenia, uciekali sie do pomocy zawodowych porywaczy i korzystali z uslug specjalistów stosujacych techniki zdeprogramowania. Takie praktyki nie moglyby byc tolerowane. Tak czy owak fakt, ze dotycza one w wiekszosci Kosciola Zjednoczenia, nawet jesli interwencje „porywaczy" i „deprogramatorów" nie ograniczaja sie tylko do adeptów tego Kosciola, jest bardzo symptomatyczny.

Ukazalo sie wiele, przede wszystkim krytycznych, prac na temat Kosciola Zjednoczenia. Raport Trasera, który relacjonuje badania Kongresu Stanów Zjednoczonych dotyczace stosunków miedzy tym krajem a Korea, trzecia czesc swoich obszernych wywodów poswieca rozwojowi — tak ja nazywa - „organizacji Moona", przeprowadzajac na przyklad doglebna analize powiazan tego ruchu z tajnymi sluzbami koreanskimi oraz handlem bronia. W USA Moon zostal oskarzony o powazne przestepstwa podatkowe (toczy sie proces). W Anglii brytyjskie odgalezienie Kosciola Zjednoczenia wytoczylo dlugi i kosztowny proces gazecie o zasiegu krajowym „Daily Mail", która oskarzyla je o rozbijanie rodzin. Wygrala gazeta. W Basancon „porwanie" przez rodziców mlodej dziewczyny nalezacej do ruchu moonies, odbilo sie echem w calej Francji. Byli oni zreszta zmuszeni skorzystac z porad specjalistów od zdeprogramowania. Córka próbowala wniesc przeciwko nim oskarzenie. Wracajac znowu do Anglii, Attorney-General nakazal odebrac status organizacji dobroczynnej dwom ruchom zwiazanym z Kosciolem Zjednoczenia, jednak komisarze, którym podlega dzialalnosc dobroczynna, uznali, ze decyzja ta przekracza ich kompetencje. Przed ostatnimi wyborami do Parlamentu Attorney-General wniósl sprawe do Sadu Najwyzszego. Byli czlonkowie Kosciola Zjednoczenia w swoich ksiazkach mówia o tym, ze stali sie prawie automatami, przez wiele godzin walesajacymi sie po ulicach w poszukiwaniu funduszy dla ruchu. Eillen Baker z London Shool of Economics, która przeprowadzila doglebne studia nad Kosciolem Zjednoczenia, twierdzi, iz ruch ten pada najczesciej ofiara sensacyjnych reportazy w popularnej prasie, które nie opisuja szerzej jego filozofii. Podobne zastrzezenia wysuneli tez inni badacze. Jak juz jednak powiedzielismy, przedmiotem zainteresowania Parlamentu Europejskiego nie jest prawdziwosc czy slusznosc wierzen.

1.7. Trudno byloby wyliczyc wszystkie ruchy, których dzialalnosc oceniania jest przez spoleczenstwo negatywnie. Pozostaje jednak faktem, ze kierowane pod ich adresem krytyki sa podobne w tonie. Niektórzy rodzice skarza sie, ze od wielu lat nie maja kontaktu ze swymi dziecmi: niektórzy mlodzi przepadaja bezpowrotnie. W innych przypadkach w trakcie rzadkich wizyt wydaja sie jacys dziwni, obcy, nie wykazujacy bynajmniej checi do powrotu. Niektóre ruchy poddaja swoich adeptów technice „prania mózgu", majacej ich przeobrazic w istoty calkowicie zalezne od nowej wiary — polega to m.in. na kontrolowaniu ich diety zywieniowej, odsuwaniu ich od rodziny i przyjaciól, naklanianiu do zerwania wszelkich kontaktów ze swiatem zewnetrznym, zaklócaniu ich snu (adepci budzeni sa o róznych porach, po to by mogli sie oddawac spiewom i modlitwom). Wedlug niektórych oskarzycieli mielibysmy tu do czynienia ze zwyklym procesem indoktrynacji, który przez wpojenie adeptom woli posluszenstwa prowadzi do calkowitego podporzadkowania ich ruchowi i jego kierownictwu. I tak, adepci zapraszani sa „na posilek w miedzynarodowym osrodku przyjazni", lub tez slysza pytanie: „Jestes sam? Moze chcialbys spedzic popoludnie w gronie rówiesników?" Tylko rzadko na tym etapie pojawia sie aluzja do rzeczywistych gospodarzy takiego spotkania, których osobowosc odslania sie stopniowo, w trakcie delikatnego procesu prezentacji. Potwierdza to otrzymany przez nas list… „Nie wiedzielismy o niczym… Wydawali sie tacy mili i chcieli tylko jednego, aby nam pomóc". Dwaj Amerykanie opowiadali, iz poproszono ich, aby udali sie na pewien czas na ranczo, by tam pracowac wsród biednych i potrzebujacych. Skoro wiernosc wobec ruchu z zalozenia ma byc calkowita, adepci zdaja sobie sprawe, iz musza krazyc po ulicach w poszukiwaniu pieniedzy i nowych zwolenników (dla wielu tych ruchów jest to cel najwazniejszy). Porzucaja oni czesto uniwersyteckie studia, zarzucaja projekty na przyszlosc, a niekiedy — w przypadku ludzi nieco starszych — opuszczaja takze swoich wspólmalzonków i rodziny. Stawia to rodziny wobec zupelnie niezrozumialych dla nich sytuacji i stwarza szczególny problem w przypadku malych dzieci, które nie rozumieja, co sie dzieje z rodzicami, i nie potrafia na to zareagowac.

2.1. Wiekszosc ruchów, powodowanych nieufnoscia, pragnie oderwac adeptów od rodzin, przyjaciól i kazdej osoby, która moglaby naklonic ich do wystapienia z ruchu. Wyrazem takiej nieufnosci jest ich stosunek do tradycyjnych metod leczenia: guru i prorocy, stojacy na czele róznych ruchów, najczesciej uwazaja chorobe za kare dotykajaca adepta za blad w postepowaniu, a nawet za zdrade. Inna metoda pozyskiwania adeptów, stosowana na szczescie — jak sie zdaje — tylko przez jeden szczególnie niebezpieczny ruch, znany pod nazwa Dzieci Boze, jest prostytuowanie sie mlodych dziewczat. Zostala ona opisana jako flirty fishing („lowienie za pomoca flirtu") w zadziwiajacym podreczniku,gdzie podaje sie sposoby zachowania, szczególnie przy nawiazywaniu znajomosci z dziecmi, co jest sprzeczne z obowiazujacymi normami prawnymi we wszystkich panstwach czlonkowskich Wspólnoty i we wszystkich cywilizowanych spoleczenstwach.

2.2. Tego typu dzialalnosc moze naturalnie prowadzic do degradacji osoby ludzkiej. Pouczajacy pod tym wzgledem jest kolejny cytat, który zaczerpnelismy z listu mlodej Angielki, bylej czlonkini organizacji Dzieci Boze. Dziewczyna ta spotkala chlopaka, zbierajacego pieniadze w jednym z duzych szkockich miast, i poszla z nim do kawiarni.… „Powiedzial mi, ze Bóg pragnie, aby jego uczniowie porzucili zycie w spoleczenstwie i przestali pracowac dla pieniedzy… wynikalo z tego, ze bede musiala zrezygnowac ze studiów na uniwersytecie… Za kazdym razem, kiedy przejawialam jakas watpliwosc, on mial juz gotowa, ustalona odpowiedz albo powolujac sie na Biblie, albo na pisma proroka Dzieci Bozych, Mosesa Davida… Opuscilam rodziców i rodzine, i odtad uwazalam ich jedynie za osoby zwiazane ze mna wiezami krwi, które próbuja naklonic mnie do powrotu do dawnego stylu zycia… Zywilismy sie tym, co nam dano w supermarketach, a co sie juz nie nadawalo do sprzedazy, i zebralismy po ulicach…" Ta dziewczyna wystapila z ruchu po bardzo gorzkim doswiadczeniu i z powrotem podjela studia.

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Nowe ruchy religijne w Polsce Raport Zespołu Międzyresortowego ds. NRR (2000)

See comments (1)..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word