Karta została podpisana podczas Konferencji Narodów Zjednoczonych w San Francisco w dniu 26 czerwca 1945 r. Zgodnie z postanowieniami art. 110 ust. 3 Karty weszła ona w życie w dniu 24 października 1945 r. Trzykrotnie dokonywano zmian w postanowieniach Karty:

— w dniu 17 grudnia 1963 r. w odniesieniu do art. 23, 27 i 61 (poprawki weszły w życie w dniu 31 sierpnia 1965 r.),

— w dniu 20 grudnia 1965 r. w odniesieniu do art. 109 (poprawka weszła w życie w dniu 12 czerwca 1968 r.),

— w dniu 20 grudnia 1971 r. w odniesieniu do art. 61 (poprawka weszła w życie w dniu 24 września 1973 r.).

Polska ratyfikowała Kartę w dniu 16 października 1945 r., a dokument ratyfikacyjny został złożony Rządowi Stanów Zjednoczonych Ameryki w dniu 24 października 1945 r. i w tym dniu Karta weszła w życie w stosunku do Polski.

Poniższy tekst został zawarty w Dz. U. 1947, nr 23, poz. 90; kolejne poprawki: Dz. U. 1966, nr 7, poz. 41; Dz. U. 1974, nr 3, poz. 20.

Spis treści:
Preambuła
Rozdział I. Cele i zasady (Art. 1 — Art. 2)
Rozdział II. Członkostwo (Art. 3 — Art. 6)
Rozdział III. Organa (Art. 7 — Art. 8)
Rozdział IV. Zgromadzenie Ogólne (Art. 9 — Art.22)
Rozdział V. Rada Bezpieczeństwa (Art.23 — Art.32)
Rozdział VI. Pokojowe załatwianie sporów (Art.33 — Art.38)
Rozdział VII. Akcja w razie zagrożenia pokoju, naruszenia pokoju i aktów agresji (Art.39 — Art.51)
Rozdział VIII. Układy regionalne (Art.52 — Art.54)
Rozdział IX. Międzynarodowa współpraca gospodarcza i społeczna (Art.55 - Art.60)
Rozdział X. Rada Gospodarcza i Społeczna (Art.61 — Art.72)
Rozdział XI. Deklaracja w sprawie obszarów niesamodzielnych (Art.73 — Art.74)
Rozdział XII. Międzynarodowy system powiernictwa (Art.75 — Art.85)
Rozdział XIII. Rada Powiernicza (Art.86 — Art.91)
Rozdział XIV. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (Art.92 — Art.96)
Rozdział XV. Sekretariat (Art. 97 — Art.101)
Rozdział XVI. Postanowienia różne (Art.102 — Art.105)
Rozdział XVII. Postanowienia przejściowe w sprawie bezpieczeństwa (Art.106 - Art.107)
Rozdział XVIII. Poprawki (Art.108 — Art.109)
Rozdział XIX. Ratyfikacja i podpisanie (Art.110 — Art.111)

Rozdział I
Cele i zasady

Artykuł 1

Cele Organizacji Narodów Zjednoczonych są następujące:

Utrzymać międzynarodowy pokój i bezpieczeństwo, stosując skuteczne środki zbiorowe dla zapobiegania zagrożeniom pokoju i ich usuwania, tłumienia aktów agresji i innych naruszeń pokoju, łagodzić i załatwiać — w drodze pokojowej, według zasad sprawiedliwości i prawa międzynarodowego - spory lub sytuacje mogące prowadzić do naruszenia pokoju.
Rozwijać przyjazne stosunki między narodami, oparte na poszanowaniu zasady równouprawnienia i samoistnienia narodów, i stosować inne odpowiednie środki dla wzmocnienia powszechnego pokoju.
Doprowadzić do współdziałania międzynarodowego w rozwiązywaniu zagadnień o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym lub humanitarnym, jak również popierać i zachęcać do poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności dla wszystkich, bez względu na rasę, płeć, język lub wyznanie.
Być ośrodkiem uzgadniającym działalność międzynarodową, zmierzającą do osiągnięcia tych wspólnych celów.

Artykuł 2

Dla osiągnięcia celów ustalonych w artykule 1 Organizacja i jej członkowie postępować będą według następujących zasad:
Organizacja opiera się na zasadzie suwerennej równości wszystkich członków.
Wszyscy członkowie, w celu zapewnienia sobie praw i korzyści wynikających z członkostwa, wykonywać będą w dobrej wierze zobowiązania przyjęte przez nich zgodnie z niniejszą Kartą.
Wszyscy członkowie załatwiać będą swe spory międzynarodowe środkami pokojowymi w taki sposób, aby nie dopuścić do zagrożenia międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa oraz sprawiedliwości.
Wszyscy członkowie powstrzymają się w swych stosunkach międzynarodowych od stosowania groźby lub użycia siły przeciwko całości terytorialnej lub niepodległości któregokolwiek państwa.
Członkowie Organizacji okażą jej wszelką pomoc w każdej akcji podjętej zgodnie z niniejszą Kartą i powstrzymają się od udzielenia pomocy jakiemukolwiek państwu, przeciwko któremu Organizacja zastosowała akcję prewencji lub przymusu.
Organizacja zapewni, aby państwa, które nie są jej członkami, postępowały zgodnie z niniejszymi zasadami w stopniu koniecznym do utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.
Żadne postanowienie niniejszej Karty nie upoważnia Organizacji Narodów Zjednoczonych do interwencji w sprawach, które z istoty swej należą do kompetencji wewnętrznej któregokolwiek państwa, ani do żądania od członków, aby przekazywali takie sprawy do załatwienia według niniejszej Karty. Powyższa zasada nie dotyczy możności zastosowania środków przymusu przewidzianych w

Artykuł 13

Zgromadzenie Ogólne inicjuje badania i udziela zaleceń w celu:
— rozwijania współdziałania międzynarodowego w dziedzinie politycznej i popierania stopniowego rozwoju prawa międzynarodowego i jego kodyfikacji;
— popierania współdziałania międzynarodowego w dziedzinach gospodarczej, społecznej, kulturalnej, wychowawczej i zdrowia oraz przyczynienia się do urzeczywistnienia praw człowieka i podstawowych wolności przez wszystkich, bez różnicy rasy, płci, języka i wyznania.
Dalsze obowiązki, funkcje i zadania Zgromadzenia Ogólnego w sprawach wymienionych powyżej w punkcie 1b) określone są w Rozdziałach IX i X.

Artykuł 14

Z zastrzeżeniem postanowień artykułu 12 Zgromadzenie Ogólne może zalecać sposoby pokojowego załatwiania wszelkich sytuacji, bez względu na źródło ich powstania, które, zdaniem Zgromadzenia, mogą zaszkodzić powszechnemu dobru lub przyjaznym stosunkom między narodami, nie wyłączając sytuacji wynikających z naruszenia postanowień niniejszej Karty, określających cele i zasady Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Rozdział XIV

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości

(..)

Artykuł 94

Każdy członek Organizacji Narodów Zjednoczonych zobowiązuje się wykonać wyrok Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w każdej sprawie, w której jest stroną.
Jeżeli strona w sprawie nie wykona zobowiązań ciążących na niej z mocy wyroku Trybunału, druga strona może odwołać się do Rady Bezpieczeństwa, która, jeśli uzna za konieczne, zaleci lub zadecyduje, jakie środki należy zastosować w celu zapewnienia wyrokowi skuteczności.

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Powszechna Deklaracja Praw Człowieka — historycznym przełomem

Comment on this article..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word