Faraon Totmes I (1504 — 1492 p.n.e.) nazwał ją Naharina, co znaczy „kraina rzeki" ^{[ 9 ]}. Kraina ta położona w górnym dorzeczu Eufratu i Tygrysu obejmowała dwa główne miasta Orhaj i Charan, leżące nad małymi dopływami rzeki Balich. W tym Charanie zamieszkiwała rodzina Nachora od czasu śmierci Teracha. Natomiast Orhaj leżało w odległości około 30 km na północny zachód od Charanu.

Metropolita jakobicki, Michał Syryjczyk, żyjący w XI wieku na tych terenach, twierdził, że nazwa Orhaj pochodzi od słów „ur", oznaczającego miasto i „haj", co oznacza Chaldejczyków. I tu rzeczywiście zamieszkiwali Chaldejczycy. Miasto Orhaj potem nazwane zostało Urfą do czasu, gdy Grecy przemianowali ją na Edessę. Obecnie znów nazywa się Urfa i należy do ziem południowej Turcji, blisko granicy z Syrią. Faktem jest, że współczesna ludność Urfy pielęgnuje swoją przeszłość i tradycje. Twierdzi, że właśnie Urfa jest biblijnym Ur chaldejskim. Turystom pokazywane jest miejsce urodzenia Abrahama w Urfie, miejsce śmierci Teracha w Charanie i studnia, przy której Jakub spotkał Rachelę.

F.M. Hassnaim, dyrektor Archiwum stanu Dżammu i Kaszmir w latach 60. XX wieku, badając starożytne dokumenty stwierdził, że w zamierzchłych czasach pewne plemię przeniosło się z Armenii do Mezopotamii północnej, a potem do Palestyny i dało się poznać Kananejczykom jako Habiru (Hebrajczycy). ^{[ 10 ]} Pokrywa się to dokładnie z historią rodu Teracha i Abrahama.

Należy jeszcze zwrócić uwagę na werset Rdz 15/7:

„Ja jestem Jahwe, którym cię wywiódł z Ur chaldejskiego, aby ci dać ten oto kraj na własność".

Ten tekst, zdaniem Friedmana, należy też do źródła J. Jest on jednak sprzeczny z sensem Rdz 12/1-4. Friedman jest przekonany, że w pierwotnym tekście Jahwisty zamiast „Ur chaldejskiego" był „Charan". ^{[ 11 ]} Jest przekonany, jakoby była to poprawka późniejszych redaktorów Księgi Rodzaju.

Skąd trwające do dziś przekonanie wielu ludzi, że ojczyzną Abrahama było Ur w Sumerze, w Mezopotamii południowej? Otóż przekonanie to jest dość świeżej daty. Do połowy XIX wieku świat nauki nie potrafił potwierdzić istnienia ruin biblijnego Ur chaldejskiego. Oficjalnie znany był już Charan, natomiast Ur istniało tylko w ludowych legendach mieszkańców Urfy. Dopiero w połowie XIX wieku świat wychowany na Biblii obiegła sensacyjna wiadomość. Archeolodzy odkopali w południowej Mezopotamii ruiny sumeryjskiego miasta Ur i jego wspaniałych budowli. Nastąpiło znane nam dzisiaj zjawisko, tzw. fakt medialny. Nie posiadając żadnych naukowych dowodów, propaganda zdominowana przez autorytet Biblii orzekła, że sumeryjskie Ur to właśnie biblijne Ur chaldejskie. Prasowym rewelacjom nie zdołali się przeciwstawić nawet archeolodzy kolejno kopiący w Ur w latach 1854 — 1934: J.E. Taylor i L. Woolley. Trudno nawet dziwić się archeologom, że nie mogli lub nie chcieli przeciwstawić się głoszeniu nieprawdziwych opinii. Wyraźne oświadczenie, że sumeryjskie Ur nie jest biblijnym Ur, odcięłoby dopływ finansów na dalsze prowadzenie prac archeologicznych. To sponsorzy decydowali, jakie wiadomości otrzyma świat. Archeolodzy nie znaleźli w Ur żadnych śladów zamieszkiwania tu ludności ubogiej. Dlatego Woolley zaproponował światu zmianę dotychczasowych wyobrażeń o Abrahamie jako koczowniku.

W rozdziale jedenastym Księgi Jubileuszów ^{[ 12 ]} czytamy:

„Reu poślubił Orę, córkę Ura, syna Keseda, i mieli syna Seruga. Ten Ur, syn Keseda, pobudował miasto Ur chaldejskie, nazywając je swoim imieniem i imieniem swego ojca. Uczynili oni sobie odlewane figury i każdy zaczął oddawać cześć bożkom. Serug wzrastał i zamieszkiwał w Ur chaldejskim. Zwykł on również oddawać cześć bożkom. Pojął on żonę o imieniu Melka. (...) Urodziła mu syna Nachora. Ten wzrastał i zamieszkiwał w Ur Chaldejczyków tak, aby mógł zajmować się magią i astrologią według znaków nieba. Nachor pojął żonę Jiskę, córkę Nestaga Chaldejczyka. Urodziła mu syna Teracha, który potem był ojcem Abrama".

W oparciu o chronologię biblijną mojego autorstwa, biorącą początek zgodnie z oficjalnym kalendarzem żydowskim w roku 3761 p.n.e. ^{[ 13 ]} Ur, syn Keseda, zaczął budować swoje Ur chaldejskie około roku 1985 p.n.e. (Abraham urodził się w roku 1753 p.n.e.). Tymczasem Woolley odkopał Ur, budowane już w czasach I dynastii, około roku 3500 p.n.e. Wykopaliska z okresu 3500 — 2000 p.n.e. świadczą, że zamieszkiwali tu Sumerowie, posługujący się własnym językiem i pismem. Nie znaleziono śladów zamieszkiwania ludności semickiej w Ur około roku 2000 p.n.e.

Flawiusz w DDI 1/144-145 pisze, że Arfaksad (biblijny Arpachszad — Rdz 11/10) przekazał swoje imię Arfaksadyjczykom, ludowi nad którym panował, a teraz zwanemu Chaldejczykami. Według Flawiusza Ur, czyli biblijny Chul (Rdz 10/23), syn Arama, dał początek Armenii.

Według Księgi Jubileuszów Sem, syn Noego, miał jeszcze jednego syna, o którym Biblia milczy. Miał na imię Kesed. To on był ojcem Ura, budowniczego Ur chaldejskiego, znanej potem Urfy. Imię Kesed oraz człon „ksad" w imieniu Arfaksad oznaczało Chaldejczyków.

Sławny archeolog Layard, penetrując starożytne tereny asyryjskie, najwcześniejszą Chaldeję, ojczyznę Abrahama, lokował w północnej Mezopotamii ^{[ 14 ]}. Podobnie uważał biblista, profesor Uniwersytetu Wiedeńskiego, kardynał, F.W. König.

Wszystkie opinie badaczy są zgodne, że Chaldejczycy i Aramejczycy byli blisko spokrewnieni, zamieszkiwali obok siebie i mówili językiem aramejskim. W czasach Abrahama używali pisma akadyjskiego, najbardziej popularnego na całym Bliskim Wschodzie. Dopiero wynalezione w Fenicji literowe pismo spółgłoskowe z czasem przystosowali do swego języka.

Kiedy państwo Mitanni upadło pod naporem Hetytów z zachodu i Asyrii ze wschodu, część ludności aramejskiej i chaldejskiej wywędrowała z Mezopotamii północnej do południowej. Tu w dorzeczu Eufratu i Tygrysu, nad dzisiejszą Zatoką Perską, utworzyli tzw. Kraj Nadmorski. Około roku 1200 p.n.e. w tym państwie Chaldejczycy uzyskali przewagę polityczną. Ich pierwszy król Nebukadnezar I (1124 — 1103) zawładnął ziemiami Akadu i próbował zrzucić jarzmo Asyrii. To się udało dopiero Nabopolasarowi w VII wieku p.n.e. On i jego syn Nebukadnezar II, znany też jako Nabuchodonozor, stworzyli potężne państwo nowobabilońskie, zwane też chaldejskim. W tej sytuacji stare Ur sumeryjskie na południu mogło być traktowane jako Ur chaldejskie, ale nie wcześniej niż dopiero po roku 1100 p.n.e., czyli około 480 lat po śmierci Abrahama.

Ponieważ Żydzi przebywali w niewoli babilońskiej właśnie u Chaldejczyków, czyli swoich krewniaków, żydowscy redaktorzy pousuwali z pism świętych ślady wspólnego pochodzenia. W wyniku tego źródło P nazywa Abrahama Hebrajczykiem (Rdz14/13), natomiast potomków jego brata Nachora, Betuela i Labana nazywa Aramejczykami (Rdz25/20, 28/5), mimo że wszyscy byli potomkami Arpachszada, Chaldejczyka.

Konkludując, nie ma żadnej pewności, że religijny świat respektujący pisane słowo Biblii, zaaprobuje dotychczasowe wyniki badań dotyczących wielu faktów biblijnych.

Użyte skróty:
BG — Biblia Gdańska
BP — Biblia Poznańska
BŚJ — Biblia Nowego Świata
BT — Biblia Tysiąclecia
BW — Biblia Warszawska
DDI — Józef Flawiusz, Dawne Dzieje Izraela

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Jahwe - Bóg Niszczyciel Cel podróży Abrahama

Comment on this article..   See comments (63)..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word