The RationalistSkip to content


We have registered
199.550.779 visits
There are 7364 articles   written by 1065 authors. They could occupy 29017 A4 pages

Search in sites:

Advanced search..

The latest sites..
Digests archive....

 How do you like that?
This rocks!
Well done
I don't mind
This sucks
  

Casted 2991 votes.
Chcesz wiedzieć więcej?
Zamów dobrą książkę.
Propozycje Racjonalisty:
Sklepik "Racjonalisty"
 Various topics » PSR »

Andrzej Nowicki członkiem honorowym PSR
Author of this text:

W dniu 19 marca 2007 r. prof. Andrzej Nowicki przyjął zaproszenie do Komitetu Honorowego Polskiego Stowarzyszenia Racjonalistów.


Andrzej Nowicki, 19.3.2007

Andrzej Nowicki jest filozofem oraz historykiem filozofii, twórcą inkontrologii [ 1 ], czyli racjonalistycznej i ateistycznej filozofii spotkania (w przeciwieństwie do filozofii spotkania np. Józefa Tischnera [ 2 ]), oraz własnej filozofii kultury. U podłoża jego filozofii leży „ontologia jeszcze nie bytu", czyli refleksja nad tym, co może i powinno być. Stąd też do centralnych kategorii jego filozofii należy Dzieło i jego funkcja „uczłowieczania świata". Najważniejszą wartością jest Kultura, której rozwijanie jest głównym powołaniem i nadaniem sensu egzystencjalnego jednostki ludzkiej. Według tej filozofii kultury głównym obowiązkiem moralnym człowieka jest Twórczość.

System filozoficzny i światopoglądowy Andrzeja Nowickiego jest bardzo bogaty (jestem przekonany, iż jego prawdziwe bogactwo jest dopiero do odkrycia i upowszechnienia!) i nie sposób tutaj w kilkunastu zdaniach dokonać jego wyczerpującego podsumowania. Niektórzy w ogóle powątpiewają w możliwość takiego całościowego portretu Myśliciela, bowiem „Każdy będzie cząstkowy, zawieszony między prawdą i legendą, fikcją, subiektywnym odzwierciedleniem" (B. Truchlińska, Andrzeja Nowickiego Portrety w świetle spotkań, „Człowiek i Światopogląd", 1989, nr 5). Zamiast tego należy odesłać do Jego najważniejszych dzieł filozoficznych: „Człowiek w świecie dzieł" (1974), „Spotkania w rzeczach" (1991) oraz prac o Filozofie. [ 3 ]

Jest zagorzałym racjonalistą, który racjonalizm definiuje jako „ateizm pozytywny", nie zatrzymujący się jedynie na polemice z religią.

Jest szczególnie związany z Włochami. W latach 1945-47 był atache' Ambasady Polskiej w Rzymie. Został wyróżniony Medalem Akademii Nauk Moralnych i Politycznych w Neapolu. Jest nie tylko wybitnym znawcą włoskiej filozofii Odrodzenia, Vaniniego i Bruna, ale i niestrudzonym propagatorem polskiej myśli filozoficznej i kultury we Włoszech. Za swe zasługi dla kultury włoskiej Dekretem Prezydenta Republiki Włoskiej dnia 28.3.1967 r. został przyjęty jako — członek zwyczajny zagraniczny — do Akademii Nauk Moralnych i Politycznych w Neapolu. Za swe zasługi badawcze otrzymał honorowe obywatelstwo dwóch miast włoskich: Taurisano (1967) i Noli (1976).

Andrzej Nowicki w czasie Konferencji na 100 lecie ruchu wolnomyślicielskiego w Polsce, 9 grudnia 2007

W Polsce współczesnej został skazany (choć zapewne nieudolnie, gdyż powstaje o Nim coraz więcej książek, artykułów i cytowań [ 4 ]) na zapomnienie i marginalizację, jako „filozof komunistyczny". Przeciwnicy Profesora zapominają jednak, iż zawsze był on rzecznikiem tendencji demokratycznych i radykalnie wręcz pluralistycznych, że przeciwstawiał się tzw. inżynierii dusz lansowanej przez czynniki partyjne, a swoim demokratycznym przekonaniom wielokrotnie dawał wyraz, m.in. w 1981 r., gdy wypowiadał się o niezależnym ruchu związkowym. [ 5 ] Ci jego przeciwnicy, którzy bezmyślnie widzą w Nim jedynie „Osobistego Wroga Pana Boga" nie dostrzegają radykalnego pluralizmu Jego systemu. Wszak według koncepcji świeckiej kultury głoszonej przez A. Nowickiego, współkreują ją nie tylko systemy ateistyczne, ale i religijne, a także spotkania niewierzących i wierzących. Z drugiej strony Filozof głosi ateistyczną perspektywę nieśmiertelności (człowieka w dziełach) oraz świeckie religie, jak np. kult Muzyki czy kult Kultury. Przede wszystkim całkowitym nieporozumieniem jest postrzeganie Andrzeja Nowickiego głównie jako krytyka religii, kiedy zdecydowanie najważniejszym w jego światopoglądzie są filozofia kultury i filozofia spotkania, czyli pozytywne aspekty ateizmu.

Andrzej Nowicki jest jedną z najbardziej niezwykłych osób jakie miałem dotąd okazję poznać. Chodzi nie tylko o to, że jest „uczonym wymykającym się konwencjonalnej ocenie (...), osobowością tyleż intrygującą, co niedocenioną i lekceważoną przez oficjalnych luminarzy nauki (...), filozofem przekraczającym nieustannie granice konwencjonalnego filozofowania" (Cz. Gryko, „Edukacja Filozoficzna", 1991, vol. 12). Chodzi głównie o to, że tryska i zaraża pasją twórczą, poznawczą i badawczą. W zaciszu swego zapchanego książkami i inskrypcjami chińskimi mieszkania na ul. Dantego w Warszawie, w wieku 88 lat i pomimo niemal całkowitej utraty słuchu, wciąż prowadzi aktywną pracę naukową. Obecnie pracuje głównie nad filozofią Bronisława Trentowskiego. Największą jego pasją jest obecnie język chiński oraz chińska kultura. Chce też, abym nauczył Go posługiwania się internetem…

Przechodząc do jego aktywności w ruchu wolnomyślicielskim: W 1957 roku był współzałożycielem Stowarzyszenia Ateistów i Wolnomyślicieli. W latach 1957-1962 był przewodniczącym Zarządu Głównego. Od 1957 do 1969 był członkiem prezydium Zarządu Głównego Towarzystwa Szkoły Świeckiej. Następnie zasiadał we władzach Towarzystwa Krzewienia Kultury Świeckiej. Obecnie krytykuje zaangażowanie polityczne Towarzystwa Kultury Świeckiej, uważa bowiem, iż organizacja wolnomyślicielska powinna być pluralistyczna polityczne.

Po 1994 zaangażował się w ruch wolnomularski, w którym połączył swą „filozofię twórczości" z filozofią budowniczych symbolicznej Świątyni Ludzkości. Działalność wolnomularską rozumie jako nakaz pozostawiania po sobie dobroczynnych skutków własnej aktywności, „żeby w świecie było coraz 'więcej światła', coraz więcej wolności, coraz więcej zgodnego, braterskiego współdziałania, coraz więcej rzeczy trwałych, pięknych i użytecznych" (zob. A. Nowicki: Filozofia masonerii)

Od I Ogólnopolskiego Zjazdu Racjonalistów i Wolnomyślicieli (Radzików, 6-8.10.2006) związany jest z Polskim Stowarzyszeniem Racjonalistów (nb. zjazd radzikowski otwiera 41. księgę Kroniki życia Andrzeja Nowickiego), do którego przystąpił 19 marca b.r. jako pierwszy członek honorowy.

Komitet Honorowy ma być ciałem patronackim i konsultacyjnym Polskiego Stowarzyszenia Racjonalistów.


 Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też:
Coś ważnego
Kraków racjonalistyczny

 Comment on this article..   See comments (3)..   


 Footnotes:
[ 1 ] J. Łukaszyński: Problem racjonalizmu w inkontrologicznej koncepcji kultury Andrzeja Nowickiego. Praca doktorska napisana pod opieką dr hab. Jerzego Jarco, Wrocław 1996.
[ 2 ] K. Wieczorek: Dwie filozofie spotkania. Konfrontacja myśli Józefa Tischnera i Andrzeja Nowickiego, wyd. Uniwersytet Śląski, Katowice 1990.
[ 3 ] Niektóre z nich: Cz. Głombik: "Spotkania" Andrzeja Nowickiego z filozofią chrześcijańską, „Euhemer" 1979, nr 4; M. Nowaczyk: Centralne kategorie myśli filozoficznej Andrzeja Nowickiego, „Euhemer" 1979, nr 4; J. Ugniewska: Andrzeja Nowickiego kreacjonistyczna wizja człowieka, „Człowiek i Światopogląd" 1979, nr 11; K. Wieczorek: Andrzej Nowicki — polski filozof spotkania, „Edukacja Filozoficzna", t.3, 1987; T. Rzepa: Próba psychologicznego portretu Andrzeja Nowickiego, „Przegląd Humanistyczny", 1989, nr 7; Cz. Gryko: Od krytyki religii do teorii kultury świeckiej, „Euhemer", 1990, nr 3-4
[ 4 ] Ostatnio dobry artykuł o filozofii A.N. znalazł się w 7 tomie Powszechnej Encyklopedii Filozofii, wydanym w 2006 r. przez Polskie Towarzystwo św. Tomasza z Akwinu: ss. 727-729
[ 5 ] J. Łukaszyński, Homo in rebus. Wybrane problemy inkontrologii, Wrocław 2004.

«    (Published: 02-04-2007 Last change: 20-01-2008)

 Send text to e-mail address..   
Print-out version..    PDF    MS Word

Mariusz Agnosiewicz
Redaktor naczelny Racjonalisty, założyciel PSR, prezes Fundacji Wolnej Myśli. Autor książek Kościół a faszyzm (2009), Heretyckie dziedzictwo Europy (2011), trylogii Kryminalne dzieje papiestwa: Tom I (2011), Tom II (2012), Zapomniane dzieje Polski (2014).
 Private site

 Number of texts in service: 952  Show other texts of this author
 Number of translations: 5  Show translations of this author
 Newest author's article: Oceanix. Koreańczycy chcą zbudować pierwsze pływające miasto
All rights reserved. Copyrights belongs to author and/or Racjonalista.pl portal. No part of the content may be copied, reproducted nor use in any form without copyright holder's consent. Any breach of these rights is subject to Polish and international law.
page 5324 
   Want more? Sign up for free!
[ Cooperation ] [ Advertise ] [ Map of the site ] [ F.A.Q. ] [ Store ] [ Sign up ] [ Contact ]
The Rationalist © Copyright 2000-2018 (English section of Polish Racjonalista.pl)
The Polish Association of Rationalists (PSR)