1990-08-01 zm. Dz. U.90.51.297

1990-10-01 zm. Dz. U.90.55.321

1991-01-15 zm. Dz. U.90.86.504

1991-10-25 zm. Dz. U.91.95.425

1991-11-22 zm. Dz. U.91.107.459

1993-03-01 zm. Dz. U.93.7.34

1994-01-19 zm. Dz. U.94.1.3

1997-08-28 zm. Dz. U.97.96.590

1998-05-30 zm. Dz. U.98.59.375

1998-09-01 zm.wyn.z Dz. U.97.90.557

1998-11-15 zm. Dz. U.98.117.757

1999-01-01 zm.wyn.z Dz. U.97.28.153

zm. Dz. U.98.106.668

1999-04-01 zm. Dz. U.97.141.943

z dnia 17 maja 1989 r.

o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej^(1).

(Dz. U. z dnia 23 maja 1989 r.)

Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej:

— wypełniając zobowiązania określone w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej,

— kierując się zasadami przyjętymi w Karcie Narodów Zjednoczonych, w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych, Akcie Końcowym Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz Deklaracji o wyeliminowaniu wszelkich form nietolerancji i dyskryminacji z powodów religijnych lub przekonań,

— mając na celu dobro osoby ludzkiej oraz potrzebę współdziałania wszystkich obywateli dla rozwoju kraju, dla bezpieczeństwa narodu i państwa polskiego

stanowi, co następuje:

Art. 1. ⁽²⁾ Kościół Katolicki, zwany dalej „Kościołem", działa w Rzeczypospolitej Polskiej we wszystkich swoich obrządkach.

Art. 2. Kościół rządzi się w swych sprawach własnym prawem, swobodnie wykonuje władzę duchowną i jurysdykcyjną oraz zarządza swoimi sprawami.

Art. 3. 1. Ustawa niniejsza określa zasady stosunku Państwa do Kościoła, w tym jego sytuację prawną i majątkową.

2. W sprawach odnoszących się do Kościoła, nie uregulowanych niniejszą ustawą, stosuje się powszechnie obowiązujące przepisy prawa, o ile nie są sprzeczne z wynikającymi z niej zasadami.

Art. 4. 1. Komisja Wspólna przedstawicieli Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Konferencji Episkopatu Polski, składająca się z ich upoważnionych przedstawicieli, w uzgodnionej liczbie na zasadzie parytetu, zwana dalej „Komisją Wspólną", rozpatruje problemy związane z rozwojem stosunków między Państwem i Kościołem oraz sprawy interpretacji niniejszej ustawy i jej wykonywania.

2. Przepis ust. 1 nie narusza właściwości organów państwowych ani organów Kościoła, jak również kompetencji Stolicy Apostolskiej.

Art. 5. 1. W skład struktury organizacyjnej Kościoła wchodzą osoby prawne wymienione w art. 6-10.

2. Ilekroć w ustawie jest mowa o władzy kościelnej, rozumie się przez to organ właściwej kościelnej osoby prawnej.

Art. 6. 1. Osobą prawną Kościoła o zasięgu ogólnopolskim jest Konferencja Episkopatu Polski.

2. Organami Konferencji Episkopatu Polski są:

1) Prezydium Konferencji Episkopatu Polski,

2) Rada Główna Konferencji Episkopatu Polski,

3) Sekretariat Konferencji Episkopatu Polski.

3. W sprawach majątkowych Konferencję Episkopatu Polski reprezentuje jej Prezydium. Do składania oświadczeń woli jest uprawniony każdy z jego członków.

Art. 7. 1. Osobami prawnymi są następujące terytorialne jednostki organizacyjne Kościoła:

1) metropolie,

2) archidiecezje,

3) diecezje,

4) administratury apostolskie,

5) parafie.

2. Osobami prawnymi są również:

1) kościoły rektoralne (rektoraty),

2) Caritas Polska,

3) Caritas diecezji,

4) Papieskie Dzieła Misyjne.

3. Organami osób prawnych wymienionych w ust. 1 i 2 są:

1) dla metropolii gnieźnieńskiej — metropolita gnieźnieński, Prymas Polski, dla innych metropolii — metropolita,

2) dla archidiecezji — arcybiskup archidiecezjalny lub administrator archidiecezji,

3) dla diecezji — biskup diecezjalny lub administrator diecezji,

4) dla administratury apostolskiej — administrator apostolski,

5) dla parafii — proboszcz lub administrator parafii,

6) dla kościoła rektoralnego — rektor,

7) dla Caritas Polskiej — dyrektor,

8) dla Caritas diecezji — dyrektor,

9) dla Papieskich Dzieł Misyjnych — dyrektor krajowy.

4. Ilekroć w ustawie używa się określenia „biskup diecezjalny", rozumie się przez to organy osób prawnych wymienione w ust. 3 pkt 2-4.

Art. 8. 1. Osobami prawnymi są następujące personalne jednostki organizacyjne Kościoła:

1) Ordynariat Polowy,

2) kapituły,

3) parafie personalne,

4) Konferencja Wyższych Przełożonych Zakonnych Męskich,

5) Konferencja Wyższych Przełożonych Zakonnych Żeńskich,

6) instytuty życia konsekrowanego (instytuty zakonne i instytuty świeckie) oraz stowarzyszenia życia apostolskiego; te instytuty i stowarzyszenia zwane są dalej „zakonami",

7) prowincje zakonów,

8) opactwa, klasztory niezależne, domy zakonne,

9) wyższe i niższe seminaria duchowne diecezjalne,

10) wyższe i niższe seminaria duchowne zakonne, jeżeli, w myśl przepisów danego zakonu, mają charakter samoistny.

2. Organami osób prawnych wymienionych w ust. 1 są:

1) dla Ordynariatu Polowego — ordynariusz polowy,

2) dla kapituły — prepozyt albo dziekan,

3) dla parafii personalnej — proboszcz lub administrator parafii,

4) dla Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonnych - przewodniczący (przewodnicząca) Konsulty Wyższych Przełożonych Zakonnych,

5) dla zakonów — wyższy przełożony (przełożona),

6) dla prowincji zakonnej — przełożony (przełożona) prowincji,

7) dla opactwa — opat (przełożona),

8) dla klasztoru niezależnego i domu zakonnego — przełożony (przełożona),

9) dla wyższego seminarium duchownego — rektor,

10) dla niższego seminarium duchownego — dyrektor.

3. Organy osób prawnych zakonnych mogą używać innych nazw, stosownie do tradycji danej osoby prawnej.

Art. 9. 1. Osobami prawnymi są:

1) Katolicki Uniwersytet Lubelski,

2) Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie,

3) Papieski Wydział Teologiczny w Poznaniu,

4) Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu,

5) Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie oraz jego dwie sekcje: św. Jana Chrzciciela i św. Andrzeja Boboli „Bobolanum",

6) Wydział Filozoficzny Towarzystwa Jezusowego w Krakowie,

7) kościelne instytuty naukowe i dydaktyczno-naukowe kanonicznie erygowane.

2. ⁽³⁾ Status prawny Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie określa ustawa o szkolnictwie wyższym. Statut tej Akademii zatwierdza minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wyznań religijnych i właściwa władza kościelna.

Art. 10. Inne jednostki organizacyjne Kościoła mogą uzyskać osobowość prawną w drodze rozporządzenia Ministra-Kierownika Urzędu do Spraw Wyznań.

Art. 11. Kościelna osoba prawna nie odpowiada za zobowiązania innej kościelnej osoby prawnej.

Art. 12. Kościelne wydawnictwa, zakłady wytwórcze, usługowe i handlowe, zakłady charytatywno-opiekuńcze, szkoły i inne placówki oświatowo-wychowawcze, nie posiadające osobowości prawnej, działają w ramach kościelnych osób prawnych, które je powołały.

Art. 13. 1. Kościelne jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 7 i 8 oraz art. 9 ust. 1 pkt 7, nabywają osobowość prawną z chwilą powiadomienia właściwego organu administracji państwowej o ich utworzeniu przez władzę kościelną, jeżeli ratyfikowane umowy nie stanowią inaczej.

2. ⁽⁴⁾ Jeżeli przepis prawa lub ratyfikowane umowy nie stanowią inaczej, właściwym organem administracji państwowej jest:

1) odnośnie do osób prawnych wymienionych w art. 7 ust. 1 pkt 1-4, art. 7 ust. 2 pkt 2 i 3, art. 8 ust. 1 pkt 1, 6 i 7 oraz art. 9 ust. 1 pkt 7 — minister właściwy do spraw wyznań religijnych,

2) w pozostałych przypadkach — wojewoda.

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Zasada rozdziału kościoła od państwa w polskim prawie i praktyce politycznej Ustawa dot. adwentystów, 1995

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word