The RationalistSkip to content


We have registered
200.214.638 visits
There are 7364 articles   written by 1065 authors. They could occupy 29017 A4 pages

Search in sites:

Advanced search..

The latest sites..
Digests archive....

 How do you like that?
This rocks!
Well done
I don't mind
This sucks
  

Casted 2991 votes.
Chcesz wiedzieć więcej?
Zamów dobrą książkę.
Propozycje Racjonalisty:
Sklepik "Racjonalisty"
 Religions and sects » Other

Santeria - religia Karaibów
Author of this text:

Santeria jest także znana jako: `Regla de Ocha`, `La Regla Lucumi`, `Lukumi`, itp.

Santeria jest synkretyczną religią pochodzenia karaibskiego. Zawiera elementy kultu `Orisha` (dosłownie „Główny Strażnik") i wierzenia narodów `Joruba` i `Bantu`, z południowej Nigerii, Senegalu i wybrzeża Gwinei. Są one połączone z elementami hołdowniczymi z rzymskiego katolicyzmu.

Początki religii wiążą się z handlem niewolnikami, kiedy wielu członków narodu `Joruba` schwytano jako niewolników i przewieziono z Afryki na Karaiby. Zwykle byli chrzczeni przez rzymsko-katolickiego księdza po przybyciu, a ich wierzenia były dławione przez nowych panów. Wytworzyli jednak nową drogę przetrwania ich religii — mianowicie zrównali każdego z `Orisha` ze swej religii z odpowiednim świętym katolicyzmu. Przykłady dość generalnie uznanych to:
— `Babalz Ayi` stał się świętym Łazarzem (patronem chorych),
— `Shangs` stała się świętą Barbarą (kontroluje grzmoty, błyskawice, ogień, ...),
— `Eleggua` lub `Elegba` stał się świętym Antonim (patronuje drogom, mostom itp.),
— `Obatala` stało się jednocześnie Najświętszą Panienką z `Las Mercedes` i powstałym z martwych Jezusem (a więc źródłem stworzenia i źródłem duchowości),
— `Oggzn` stał się świętym Piotrem (patronem wojny),
— `Oshzn` stała się Najświętszą Panienką Dobroczynności (kontroluje pieniądze, wrażliwość ...).


Rozmieszczenie i liczba wyznawców Santerii

Wierni Santerii koncentrują się obecnie na: Kubie i innych wyspach Karaibów. Również whiszpańskiej populacji na Florydzie, w Puertoryko, stanach New Jersey, Nowy Jork i mieście Los Angeles. Wyznawcy Santerii występują również w Argentynie, Brazylii, Kolumbii, Meksyku i Wenezueli, oraz we Francji i w Holandii.

Santeria była zwalczana na Kubie od czasów rewolucji komunistycznej — szczególnie w latach 60-tych. Obecnie cieszą się generalnie tolerancją, zaś w latach 90-tych popularność Santerii na Kubie gwałtownie wzrosła.
Jeżeli chodzi o liczbę wyznawców Santerii, to z powodu braku danych, jest ona szacowana bardzo niedokładnie na kilkaset tysięcy — kilka milionów.

Wierzenia

Wiele praktyk Santerii jest trzymanych w tajemnicy przed obcymi. Ponadto istnieje wielu liderów, co oznacza różnice w praktykach i wierzeniach. Generalnie wiadomo jednak, że:
— Bogowie — główny bóg jest nazywany `Olorun` lub `Olódůmarč` czyli „właściciel nieba". Jest on głównym bogiem, stwórcą uniwersum i pomniejszych strażników czyli `Orisha`. Każdy z `Orisha` ma przyporządkowanego swego katolickiego świętego, zasadę, ważny numer, kolor, posiłek, odpowiedni taniec i emblemat. `Orisha` potrzebują posiłku w formie krwawej zwierzęcej ofiary i przygotowanych potraw, oraz ludzkich próśb i podziękowań, żeby pozostać sprawne w działaniu ...
— Rytualne Ofiary — są integralną częścią większości santeriańskich obrzędów religijnych. Krew zwierząt zbiera się i ofiarowuje poszczególnym `Orisha`. Zwykle używa się do tego celu kurczaków. Wierzy się, że ich ofiarowanie zadowala świętych, przynosi szczęście, oczyszczenie duchowe i zgładzenie grzechów.
— Opętanie — rytmiczne dźwięki i ekstatyczne tańce podczas obrzędów Santerii, mają powodować opętania jednostek, przez wskazanego `Orisha`. Dana osoba działa wtedy i przemawia jak dana `Orisha`.
— Hołdy oddawane przodkom — do przodków, nazywanych `Ara Orun` (Ludzie z Nieba), zwraca się po moralne przewodnictwo i dobry przykład. Ich imiona są recytowane podczas ceremonii rodzinnych.

Praktyki

— Tajemniczość — posiadamy bardzo niewielką ilość informacji o wierze, rytuałach, symbolizmie i praktykach Santerii. Najpierw trzeba osiągnąć pewien stopień wtajemniczenia w wierze, żeby uzyskać dalsze informacje.
— Tradycja — Santeria nie jest religią księgi jak Judaizm czy Islam. Jak większość tradycji i religii „pierwotnych", jest przekazywana ustnie.
— Rytuał — rytuał zwykle zaczyna się inwokacją do głównego boga `Olurun`. Bębny zapewniają afrykańską muzykę. Rytm zmienia się potem na inny związany z danym `Orisha`, do którego również wprowadza się inwokację. Zwierzęta, zwykle kurczaki, są zabijane podczas większości rytuałów. Tańce są kolejnym ważnym czynnikiem rytuałów.
— Kapłaństwo — kapłani są nazywani `Santeros` lub `Babalochas`. Kapłanki są nazywane `Santeras` i `Tyalochas`. Natomiast `Olorisha` może się odnosić zarówno do kapłanki jak i kapłana. Są trenowani przez wiele lat w tradycji ustnej i obrzędach wiary. Potem przed inicjacją, są również praktykowane odosobnienia. Uczą się tańców, śpiewów i metod uzdrawiania.
— `Botanikas` — to sklepy, które specjalizują się w dostarczaniu towarów santeriańskich. Sprzedają uroki, zioła, specjalne napoje, instrumenty muzyczne i inne materiały używane przez Santerian.

Istnieje wiele narodowych wariacji tej religii. Szczególnie jest to widoczne w takich miejscach jak Los Angeles, CA, gdzie hiszpańskojęzyczna populacja ma w Santerii wiele elementów narodowych. Meksykańska Santeria podkreśla ważność rzymskiego katolicyzmu i często zawiera elementy lokalnych kultów świętych np. Dziewica z Gwadelupy. Z kolei kubańska wersja Santerii podkreśla swoje korzenie afrykańskie.


 Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też:
Vodoun (Voodoo)
Religia i kultura Romów

 Comment on this article..   See comments (7)..   


« Other   (Published: 25-07-2002 Last change: 06-09-2003)

 Send text to e-mail address..   
Print-out version..    PDF    MS Word

Krzysztof Dziubała
Zajmuje się religioznawstwem.

 Number of texts in service: 41  Show other texts of this author
 Newest author's article: Koran i niewierni
All rights reserved. Copyrights belongs to author and/or Racjonalista.pl portal. No part of the content may be copied, reproducted nor use in any form without copyright holder's consent. Any breach of these rights is subject to Polish and international law.
page 1442 
   Want more? Sign up for free!
[ Cooperation ] [ Advertise ] [ Map of the site ] [ F.A.Q. ] [ Store ] [ Sign up ] [ Contact ]
The Rationalist © Copyright 2000-2018 (English section of Polish Racjonalista.pl)
The Polish Association of Rationalists (PSR)