Japończycy byli najbardziej tolerancyjni ze wszystkich ludzi. Dwanaście spokojnych religii ugruntowało się w ich państwie. Jezuici przybyli, by wnieść trzynastą, ale że wnet nie chcieli cierpieć innych, wiadomo, co z tego wynikło. Spustoszyła kraj wojna domowa nie mniej straszna niż wojna Ligi. Religia chrześcijańska został utopiona w potokach krwi. Japończycy zamknęli swe państwo dla reszty świata i uważali nas już tylko za dzikie zwierzęta podobne do tych, z których Anglicy oczyścili swą wyspę" (Wolter ^{[ 7 ]})

W 1762 r. ukazał się traktat demaskujący prawdziwe oblicze jezuitów pt. Sprawozdanie o ustawach zakonu jezuitów Jean-Pierre-François'a de Montclara (1711-1773), prokuratora generalnego parlamentu Prowansji (Wolter nazywał go "wyrocznią i chlubą parlamentu Prowansji")

Zmierzch jezuitów we Francji

"Kastowa pycha i zarozumiałość potomstwa Lojoli doszła z biegiem czas do bezkresu niedorzeczności. W jednym wypadku uzyskali rozkaz uwięzienia księdza za to, że dał im przezwisko — „mnichów". Tworzyli oni rzeczywiście nad — rząd, narzucając się w każdej społeczno — politycznej dziedzinie na kierowników, pretendujących na wyłączność władzy i kultu. Niesłychana była pogarda, jaką żywili do uniwersytetów, do których nie należeli, dla ksiąg, których nie napisali, dla księży i ludzi bez wybitnego stanowiska. Od czasów ks. jezuity Garassea (XVI. i XVII. wiek) pisma polemiczne Jezuitów mogą służyć za wzór maniacznej ciasnoty i zarozumienia. Mieli oni szczególny, wyjątkowy dar jątrzenia ludzi absolutną arbitralnością swoich sądów. Popadali przytem coraz częściej w śmieszność, gdy wysokości ich tonu przestało odpowiadać realne stanowisko wychowawców i nauczycieli. Z narodzinami nowych kierunków poczęły się im wymykać z pod ręki co ważniejsze placówki. Świat przebacza wszystko — krom pychy. Dlatego to parlamenty, których członkowie należeli przeważnie do ich uczniów, skorzystał z pierwszej sposobności, by ich zdruzgotać ku prawdziwej radości całej myślącej Europy. " (Wolter, Słownik filozoficzny)

"Pierwszą przyczyną upadku Jezuitów było mimo ich dalekosiężnych wpływów, środków i ducha przedsiębiorczości — ich wrogi, odśrodkowy stosunek do społeczeństwa i narodu. Żaden możny zakon nie uprawiał jeszcze takie tyranii, nietolerancyi i polityki prześladowczej. Żaden też nie był tak znienawidzony. 17. kwietnia 1764. r. pierwszy ksiądz Chaudelin ogłosił ich statuty za przeciwpaństwowe i antispołeczne, czem wyświadczył ojczyźnie niepożytą, niezapomnianą zasługę. Jeden parlament za drugim oświadczał się przeciw zgromadzeniu Jezuitów; podkreślając działalność ich, jako zagrażającą instytucyom państwowym, jako niedopuszczalny status in statu." ^{[ 8 ]}

"Aferą, która przyspieszyła wygnanie jezuitów z Francji, było słynne bankructwo La Velette’a w 1761 r. La Valette, od 1741 r. superior generalny misjonarzy jezuickich na Martynice, zaciągnąwszy znaczne pożyczki u bankierów i finansistów paryskich, zakupił olbrzymie plantacje i niewolników na Martynice, stał się właścicielem całej flotylli okrętów handlowych i oddał się zakrojonych na wielką skalę spekulacjom. Kiedy Anglicy po wojnie siedmioletniej zagarnęli okręty przedsiębiorczego jezuity, zaniepokojeni wierzyciele zażądali zwrotu zainwestowanych w jego spekulacje sum. La Valette spłacił olbrzymią jak na owe czasy sumę trzech milionów franków, ale brakowało mu niemal drugie tyle. Parlament paryski skazał go za bankructwo, a kiedy zakon jezuitów, skazany na solidarne spłacenie wierzycieli, odmówił poddania się wyrokowi, parlament wydał szereg represyjnych ustaw antyjezuickich. W końcu, pod presją wyższych warstw mieszczańskich i na skutek głębokiego wzburzenia opinii publicznej, król w 1764 r. rozwiązał specjalnym edyktem zakon jezuitów we Francji." ^{[ 9 ]}

Później jednak powrócili potajemnie.

Francuska rewolucja z roku 1830 znów wygnała jezuitów "nie bez kilku gwałtów ludowych. Stosownie do swego zwyczaju, powrócili cichaczem" ^{[ 10 ]}

Organizacje podległe

Z zakonem związanych było wiele organizacji świeckich, które powstawały, jak podają, „ku większej chwale Boga". Jedną z nich była Konfraternia Najświętszego Sakramentu (inaczej Kabała Pobożnych) działająca we Francji od 1627 do 1667. To właśnie przeciw tej organizacji Molier wymierzył swego Świętoszka. Jak podaje Historja powszechna religij: "Tajemnica którą otoczyła swe dzieła dobroczynności, tłomaczy się istotnym celem jej działalności: szpiegostwem, umiejętnie zorganizowanem, którego przedmiotem było zadawać ciosy, na poważaniu lub majątku, niewierzącym i heretykom. Pozbawiać tych ostatnich urzędów lub klijenteli, doprowadzać ich do nędzy, był to cel, do którego zmierzano wszędzie, gdzie nie było już danem ich palić." ^{[ 11 ]}

XX wiek

"Jedną z wielkich sił Towarzystwa Jezusowego, poza jego przedziwnym doborem nowych członków, jest to, że nie istnieje już żadne współzawodnictwo między nim a innemi zakonami. Pojednanie między dominikanami a jezuitami jest dokonane oddawna. Assumpcjoniści, redemptoryści czy liguoryści są tylko narzędziami, niekiedy przybranemi nazwami jezuitów. nie zajmując się żadnem dziełem dobroczynności, mając tylko przedsięwzięcia płatne i dobrze się opłacające, mianowicie szkoły dla klas zamożnych, jezuici są bogatsi sami jedni od wszystkich innych zakonów i zapewniają sobie tym sposobem, gdy zachodzi potrzeba, pomoc w społeczeństwie cywilnem. Prawie cała prasa katolicka obu półkul jest im podległa, a mają swoich ludzi nawet w prasie liberalnej. Obok biurokracji, którą zresztą przeniknęli oddawna, jezuici są jeszcze, mimo środków, powziętych przeciw nim we Francji, najlepiej zorganizowaną władzą tego kraju" (Reinach, 1924 ).

Dziś jest to generalnie najbardziej wartościowa część Kościoła Katolickiego, prawdopodobnie z uwagi na to, że stracili oni dawną władzę. Cóż, wiadomo, że władza deprawuje, jeśli się ją odejmie można dać pole chlubnym przymiotom, jakich zapewne jezuitom nie brakuje. Tytułem przykładu wystarczy wspomnieć o takich postaciach jak dawny generał Towarzystwa Pedro Arrupe (bardzo nielubiany przez Wojtyłę), a w Polsce Stanisław Musiał. Dziś jezuici są ważnymi kontynuatorami realizacji uchwał Vaticanum Secundum, choć mają przeciwko sobie Wielkiego Polaka, który przedkłada nad ich zakon nową gwardię integrystyczną — Opus Dei. Mogę się nawet posunąć do stwierdzenia, że gdyby cały dzisiejszy Kościół zdominowany był przez jezuitów, nie ośmielałbym się krytykować i walczyć z nim (choć antychrześcijaninem pozostałbym niewątpliwie)

Similar subject matter on: Strona internetowa jezuitów

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Kazuistyka - gradacja grzechów Kapturnicze bractwa pokutnicze

Comment on this article..   See comments (4)..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word

Mariusz Agnosiewicz Redaktor naczelny Racjonalisty, założyciel PSR, prezes Fundacji Wolnej Myśli. Autor książek Kościół a faszyzm (2009), Heretyckie dziedzictwo Europy (2011), trylogii Kryminalne dzieje papiestwa: Tom I (2011), Tom II (2012), Zapomniane dzieje Polski (2014).  Private site  Number of texts in service: 952  Show other texts of this author  Number of translations: 5  Show translations of this author  Newest author's article: Oceanix. Koreańczycy chcą zbudować pierwsze pływające miasto