|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
|
|
|
|
Religions and sects » Religion science »
Dwanaście prac Heraklesa [5] Author of this text: Krzysztof Sykta
Jeśli przyjrzymy się pierwotnej symbolice zodiakalnej zauważymy podział na cztery wyraźne grupy: znaki chtoniczne (Pies, Dzik i Bykołak), ogniste (Koń, Lew, Wojowniczka), związane z powietrzem (Smok, Wąż, Wojownik-Strzelec) i w końcu trzy znaki wodne (Koziorożec, Powódź, Rybołak). Podział ten pozwala na skorelowanie zodiaku z porami roku, a przez to na określenie daty jego powstania, a w każdym razie okresu, do którego się odnosi — początek Ery Byka. W oparciu o tradycje Starej Europy możemy przyjąć, że cztery znaki wyznaczające równonoce i przesilenia (Dzik, Lew, Wąż oraz Powódź), mają dla danej pory roku charakter kulminacyjny, nie początkowy. Taki system stosowali m.in. Celtowie, u których główne święta wypadały w tzw. dni ćwiartkowe, występujące w połowie drogi pomiędzy danym przesileniem, a równonocą. Obecnie taki sposób dzielenia pór roku przetrwał w krajach nordyckich, gdzie np. święto przesilenia letniego zwane jest Midsummer (środek lata).
Najważniejsze święta celtyckie dotyczą następujących dni:
— 1 listopada obchodzono Samhuinn — początek pory zimowej, święto zmarłych.
— 1 lutego Imbolc — święto agrarne związane z boginią Brygidą, na wyspach brytyjskich 14 lutego obchodzono święto powrotu ptaków, zmienione później na dzień św. Walentego.
— 1 maja wypadało celtyckie święto ognia Beltaine, związane z bogiem ognia Belenusem, zwiastujące początek pory letniej, Noc Walpurgii, do której nawiązała pierwsza Międzynarodówka ustanawiając na ten dzień Święto Pracy.
— 1 sierpnia — Lughnasadh — święto boga Słońca Luga oraz Matki Ziemi, święto żniw, pierwszych owoców. Tego dnia kończyły się również „próbne małżeństwa", zawierane na rok i jeden dzień. Pary, które chciały nadal z sobą być pobierały się, inne rozchodziły.
Poszczególnym znakom zodiaku przyporządkowane zostały odpowiadające im prace Heraklesa. jeśli rozpoczniemy tablicę od pierwszej pracy, Lwa, zauważymy wyraźny układ symetryczny. Cztery znaki mające charakter kardynalny zostały wyróżnione, pozostałe następują po sobie w określonym porządku. Jednocześnie potwierdza się wcześniej przyjęte założenie, że zdobycie złotych jabłek poprzedzało uprowadzenie stada Geryona.
Zodiak Babiloński |
Proto-Zodiak |
12 Prac Heraklesa |
Pora roku |
|
Lew |
Lew |
1.Lew Nemejski |
Lato / Ogień Lato / Ogień |
Panna /Isztar |
Wojowniczka |
-- > 9. Pas Amazonek |
Waga + Skorpion |
Smok |
-- > 11/10.Złote jabłka /Ladon |
Jesień /Powietrze |
|
(Wąż) |
Wąż |
2.Hydra Lernejska |
Jesień /Powietrze Jesień /Powietrze |
Strzelec /Ninurta |
Wojownik |
-- > 3. Ptaki Stymfalijskie |
Koziorożec |
Kozica |
-- > 4.Łania Kerynejska |
Zima / Woda |
|
Wodnik |
Powódź |
6.Stajnie Augiasza |
Zima / Woda Zima / Woda |
Rybołak |
Rybołak |
-- > 10/11.Stado Geryona |
Baran |
Pies |
-- > 12.Cerber z Hadesu |
Wiosna / Ziemia |
|
Byk |
Dzik |
5. Dzik Erymantejski |
Wiosna / Ziemia Wiosna / Ziemia |
Bliźnięta |
Bykołak |
-- > 7. Byk Kreteński |
Krab |
Koń |
-- > 8.Klacze Diomedesa |
Lato / Ogień |
|
Można zauważyć, że kolejne prace dobrane były przez twórców mitu w takiej kolejności, by utworzyć na kole zodiaku lewoskrętną swastykę, precesyjny „słoneczny krzyż" — „więzienny młyn", w którym zakuto „ciężko pracujące" Słońce:
Podstawę swastycznego krzyża tworzą cztery znaki: Dzik, Lew, Wąż oraz Powódź (Żywioł Wody, Sztorm), wskazując — poprzez przesilenie wiosenne — na Erę Byka (wcześniej Dzika — indoeuropejskiego symbolu mądrości) jako na okres, w którym to albo nastąpiło opracowanie treści mitu, albo też pojawiła się, lub raczej rozwinęła koncepcja zodiaku.
Znaki te zawierają ponadto najjaśniejsze gwiazdy pasa ekliptyki, tzw. gwiazdy królewskie: Regulus (Lew), Aldebaran (Byk), Fomalhaut (Wodnik) oraz Antares w Skorpionie obok Węża, tworzące niebiański krzyż.
Konstelacje te były na tyle ważne, że doczekały się odrębnych wzmianek w mitologii.
1 2 3 4 5
« (Published: 18-05-2002 Last change: 20-10-2008)
All rights reserved. Copyrights belongs to author and/or Racjonalista.pl portal. No part of the content may be copied, reproducted nor use in any form without copyright holder's consent. Any breach of these rights is subject to Polish and international law.page 225 |
|