The RationalistSkip to content


We have registered
200.321.958 visits
There are 7364 articles   written by 1065 authors. They could occupy 29017 A4 pages

Search in sites:

Advanced search..

The latest sites..
Digests archive....

 How do you like that?
This rocks!
Well done
I don't mind
This sucks
  

Casted 2991 votes.
Chcesz wiedzieć więcej?
Zamów dobrą książkę.
Propozycje Racjonalisty:
Sklepik "Racjonalisty"
 Religions and sects » Religion science »

Dwanaście prac Heraklesa [5]
Author of this text:

Jeśli przyjrzymy się pierwotnej symbolice zodiakalnej zauważymy podział na cztery wyraźne grupy: znaki chtoniczne (Pies, Dzik i Bykołak), ogniste (Koń, Lew, Wojowniczka), związane z powietrzem (Smok, Wąż, Wojownik-Strzelec) i w końcu trzy znaki wodne (Koziorożec, Powódź, Rybołak). Podział ten pozwala na skorelowanie zodiaku z porami roku, a przez to na określenie daty jego powstania, a w każdym razie okresu, do którego się odnosi — początek Ery Byka.

W oparciu o tradycje Starej Europy możemy przyjąć, że cztery znaki wyznaczające równonoce i przesilenia (Dzik, Lew, Wąż oraz Powódź), mają dla danej pory roku charakter kulminacyjny, nie początkowy. Taki system stosowali m.in. Celtowie, u których główne święta wypadały w tzw. dni ćwiartkowe, występujące w połowie drogi pomiędzy danym przesileniem, a równonocą. Obecnie taki sposób dzielenia pór roku przetrwał w krajach nordyckich, gdzie np. święto przesilenia letniego zwane jest Midsummer (środek lata).

Najważniejsze święta celtyckie dotyczą następujących dni:

— 1 listopada obchodzono Samhuinn — początek pory zimowej, święto zmarłych.

— 1 lutego Imbolc — święto agrarne związane z boginią Brygidą, na wyspach brytyjskich 14 lutego obchodzono święto powrotu ptaków, zmienione później na dzień św. Walentego.

— 1 maja wypadało celtyckie święto ognia Beltaine, związane z bogiem ognia Belenusem, zwiastujące początek pory letniej, Noc Walpurgii, do której nawiązała pierwsza Międzynarodówka ustanawiając na ten dzień Święto Pracy.

— 1 sierpnia — Lughnasadh — święto boga Słońca Luga oraz Matki Ziemi, święto żniw, pierwszych owoców. Tego dnia kończyły się również „próbne małżeństwa", zawierane na rok i jeden dzień. Pary, które chciały nadal z sobą być pobierały się, inne rozchodziły.

Poszczególnym znakom zodiaku przyporządkowane zostały odpowiadające im prace Heraklesa. jeśli rozpoczniemy tablicę od pierwszej pracy, Lwa, zauważymy wyraźny układ symetryczny. Cztery znaki mające charakter kardynalny zostały wyróżnione, pozostałe następują po sobie w określonym porządku. Jednocześnie potwierdza się wcześniej przyjęte założenie, że zdobycie złotych jabłek poprzedzało uprowadzenie stada Geryona.

Zodiak Babiloński Proto-Zodiak 12 Prac Heraklesa Pora roku
Lew Lew 1.Lew Nemejski Lato / Ogień
Lato / Ogień
Panna /Isztar Wojowniczka -- > 9. Pas Amazonek
Waga + Skorpion Smok -- > 11/10.Złote jabłka /Ladon Jesień /Powietrze
(Wąż) Wąż 2.Hydra Lernejska Jesień /Powietrze
Jesień /Powietrze
Strzelec /Ninurta Wojownik -- > 3. Ptaki Stymfalijskie
Koziorożec Kozica -- > 4.Łania Kerynejska Zima / Woda
Wodnik Powódź 6.Stajnie Augiasza Zima / Woda
Zima / Woda
Rybołak Rybołak -- > 10/11.Stado Geryona
Baran Pies -- > 12.Cerber z Hadesu Wiosna / Ziemia
Byk Dzik 5. Dzik Erymantejski Wiosna / Ziemia
Wiosna / Ziemia
Bliźnięta Bykołak -- > 7. Byk Kreteński
Krab Koń -- > 8.Klacze Diomedesa Lato / Ogień

Można zauważyć, że kolejne prace dobrane były przez twórców mitu w takiej kolejności, by utworzyć na kole zodiaku lewoskrętną swastykę, precesyjny „słoneczny krzyż" — „więzienny młyn", w którym zakuto „ciężko pracujące" Słońce:

Podstawę swastycznego krzyża tworzą cztery znaki: Dzik, Lew, Wąż oraz Powódź (Żywioł Wody, Sztorm), wskazując — poprzez przesilenie wiosenne — na Erę Byka (wcześniej Dzika — indoeuropejskiego symbolu mądrości) jako na okres, w którym to albo nastąpiło opracowanie treści mitu, albo też pojawiła się, lub raczej rozwinęła koncepcja zodiaku.

Znaki te zawierają ponadto najjaśniejsze gwiazdy pasa ekliptyki, tzw. gwiazdy królewskie: Regulus (Lew), Aldebaran (Byk), Fomalhaut (Wodnik) oraz Antares w Skorpionie obok Węża, tworzące niebiański krzyż.

Konstelacje te były na tyle ważne, że doczekały się odrębnych wzmianek w mitologii.


1 2 3 4 5 

 Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też:
Odyseja
Dwanaście Plemion Izraela, cz.1

 Comment on this article..   See comments (4)..   


«    (Published: 18-05-2002 Last change: 20-10-2008)

 Send text to e-mail address..   
Print-out version..    PDF    MS Word

Krzysztof Sykta
Zajmuje się głównie biblistyką i religioznawstwem. Prowadzi stronę synopsa.pl. Skończył ekonomię, jest dyrektorem w izbie gospodarczej i redaktorem w Magazynie Przedsiębiorczości i Integracji Lokalnej IMPULS. Był redaktorem naczelnym ezinu Playback.pl
 Private site

 Number of texts in service: 102  Show other texts of this author
 Newest author's article: Niezmienność Pisma
All rights reserved. Copyrights belongs to author and/or Racjonalista.pl portal. No part of the content may be copied, reproducted nor use in any form without copyright holder's consent. Any breach of these rights is subject to Polish and international law.
page 225 
   Want more? Sign up for free!
[ Cooperation ] [ Advertise ] [ Map of the site ] [ F.A.Q. ] [ Store ] [ Sign up ] [ Contact ]
The Rationalist © Copyright 2000-2018 (English section of Polish Racjonalista.pl)
The Polish Association of Rationalists (PSR)