Rządowy projekt Konkordatu z 12 marca 1993

Wierni świeccy i duchowni mają prawo zrzeszania się w stowarzyszenia katolickie publiczne i prywatne zgodnie z przepisami prawa kanonicznego i obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej prawa o stowarzyszeniach.

Art. 16

1. Rzeczpospolita Polska zapewnia Kościołowi katolickiemu oraz jego osobom prawnym i fizycznym swobodę utrzymywania stosunków i komunikowania się ze Stolicą Apostolską, z Konferencjami Episkopatów, z Kościołami partykularnymi, a także z innymi wspólnotami, instytucjami, organizacjami i osobami w kraju i za granicą.

2. Kościół katolicki ma prawo swobodnego drukowania, publikowania i rozpowszechniania ksiąg Pisma Świętego, ksiąg liturgicznych, Kodeksu Prawa Kanonicznego i dokumentów Stolicy Apostolskiej oraz innych publikacji związanych z naturą jego posłannictwa.

Art. 17

Kościół katolicki ma prawo do posiadania i używania własnych środków społecznego przekazu, a także do emitowania własnych programów w publicznej radiofonii i telewizji, na zasadach określonych w prawie polskim.

Art. 18

Odpowiednie instytucje kościelne mają prawo prowadzenia, każda zgodnie ze swą naturą, działalności o charakterze misyjnym, charytatywnym i opiekuńczym. W tym celu mogą one tworzyć struktury organizacyjne i urządzać publiczne zbiórki.

Art. 19

1. Skutki podatkowe działalności służącej celom humanitarnym, charytatywno-opiekuńczym i oświatowo-wychowawczym, podejmowanej przez kościelne osoby prawne są zrównane są ^{[ 1 ]} skutkami podatkowymi działalności służącej analogicznym celom, prowadzonej przez instytucje państwowe.

2. Z chwilą podpisania niniejszego Układu Strony ustanowią komisję na zasadzie parytetu, której zadaniem będzie sformułowanie norm regulujących sprawy związane z finansami instytucji i dóbr kościelnych oraz duchowieństwa, w celu przystosowania ich do prawa państwowego, biorąc pod uwagę potrzeby Kościoła. W każdej diecezji utworzony zostanie instytut dla utrzymania kleru przewidziany kanonem 1274 ^{[ 2 ]} kodeksu prawa kanonicznego.

Art. 20

Kościelne osoby prawne mogą, w zgodzie z przepisami prawa państwowego, nabywać, posiadać, użytkować i zbywać mienie nieruchome i ruchome oraz nabywać wszelkie mienie i prawa majątkowe na drodze spadku, zapisu, darowizny i umowy dożywocia.

Art. 21

Kościół ma prawo do budowy, rozbudowy i konserwacji obiektów sakralnych i kościelnych oraz cmentarzy - zgodnie z prawem polskim. O potrzebie budowy świątyni i o założeniu cmentarza decyduje biskup diecezjalny lub inny właściwy ordynariusz. Budowę świątyni i założenie cmentarza inicjuje właściwy biskup diecezjalny po uzgodnieniu lokalizacji z kompetentnymi władzami.

Art. 22

1. W celu ochrony znajdujących się w kościołach i w budynkach podległych Kościołowi dóbr kultury o ogólnonarodowym znaczeniu oraz dokumentów archiwalnych o wartości historycznej i artystycznej, w każdej diecezji powstanie komisja powołana przez biskupa diecezjalnego w porozumieniu z właściwymi władzami konserwatorskimi.

2. Kompetentne władze państwowe i Konferencja Episkopatu Polski opracują zasady udostępniania dóbr kultury będących własnością lub pozostających we władaniu Kościoła.

Art. 23

Stosownie do potrzeby zapewnienia opieki duszpasterskiej nad członkami mniejszości narodowych biskupi diecezjalni organizują posługę duszpasterską i katechizację w języku właściwej mniejszości.

Art. 24

Kościelne osoby prawne mogą zakładać fundacje. Do fundacji tych stosuje się prawo polskie.

Art. 25

Sprawy wymagające nowych lub dodatkowych rozwiązań będą regulowane albo na drodze nowych układów między dwiema Stronami, albo na drodze uzgodnień między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Konferencją Episkopatu Polski uprzednio do tego upoważnioną przez Stolicę Apostolską.

Art. 26

Układające się Strony zobowiązują się do rozwiązywania na drodze dyplomatycznej ewentualnych trudności dotyczących interpretacji lub stosowania niniejszego Układu.

Artykuł 27

Układ niniejszy podlega ratyfikacji i wejdzie w życie po upływie jednego miesiąca od dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która nastąpi w ..

[ 2 ] Poniżej podajemy dokładne brzmienie przepisów kan. 1274 i związanego z nim kan. 281 za Kodeksem Prawa Kanonicznego. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Pallottinum 1984.
Kan. 1274 — § 1. W poszczególnych diecezjach powinna istnieć specjalna instytucja, gromadząca dobra i ofiary przeznaczone na utrzymanie duchownych, którzy pełnią służbę dla dobra diecezji, zgodnie z postanowieniami kan. 281, chyba że inaczej temu zaradzono.
§ 2. Tam, gdzie jeszcze nie zorganizowano właściwego zabezpieczenia społecznego dla duchowieństwa, Konferencja Episkopatu powinna troszczyć się o powołanie instytucji, która by w sposób wystarczający zapewniła ubezpieczenie społeczne duchownych.
§ 3. Gdy zachodzi potrzeba, w poszczególnych diecezjach należy utworzyć wspólny Fundusz, z którego biskupi mogliby wynagradzać inne osoby służące Kościołowi, zaradzając różnym potrzebom diecezji i z którego także diecezje bogatsze mogłyby pomagać biedniejszym.
§ 4. Zależnie od różnych warunków miejscowych cele, o których w §§ 2 i 3, łatwiej mogą być osiągnięte przez instytucje diecezjalne połączone między sobą, lub przez współpracę albo nawet przez odpowiednie stowarzyszenie, ustanowione dla różnych diecezji, a nawet dla całego terytorium podległego Konferencji Episkopatu.
§ 5. Tego rodzaju instytucje, jeśli to możliwe, winny być tak utworzone, aby uzyskały skuteczność działania również w zakresie prawa cywilnego.
Kan. 281 — § 1. Wypełniając kościelną posługę, duchowni zasługują na wynagrodzenie odpowiednie ich pozycji, z uwzględnieniem zarówno natury ich zadania, jak również okoliczności miejsca i czasu, dzięki któremu mogliby zaspokoić potrzeby własnego życia a także wynagrodzić tych, których pomocy potrzebują.
§ 2. Należy także zatroszczyć się, by mieli właściwe zabezpieczoną opiekę społeczną, jeśli by byli dotknięci chorobą, niezdolnością lub starością.
§ 3. Diakoni żonaci, którzy się całkowicie oddali kościelnej posłudze, zasługują na wynagrodzenie wystarczające na ich utrzymanie oraz ich rodzin. Ci jednak, którzy otrzymują wynagrodzenie z racji świeckiego zawodu, który wykonują lub wykonywali, powinni z otrzymanych z tego dochodów zaspokajać potrzeby własne i swojej rodziny.

Art. 15