The RationalistSkip to content


We have registered
204.320.978 visits
There are 7364 articles   written by 1065 authors. They could occupy 29017 A4 pages

Search in sites:

Advanced search..

The latest sites..
Digests archive....

 How do you like that?
This rocks!
Well done
I don't mind
This sucks
  

Casted 2992 votes.
Chcesz wiedzieć więcej?
Zamów dobrą książkę.
Propozycje Racjonalisty:
John Brockman (red.) - Nowy Renesans

Znajdź książkę..
Sklepik "Racjonalisty"
 Science » Philosophy of science

Poszukiwanie naturalnych źródeł i zasad moralności [4]
Author of this text:

W świetle funkcjonowania ludzi jako elementów przyrody, którzy mają wspaniałą zdolność antycypacyjnego sterowania, możemy wyróżnić dwie przeciwstawne idee ludzkiego zachowania: pierwsza idea przyspieszania i zwiększania oraz druga — zwalniania i zmniejszania naturalnych zmian. Uważamy, że obie oddzielnie wzięte idee są nielogiczne i niemoralne, natomiast moralną ideą jest odpowiednie ewolucyjne cykliczne funkcjonowanie tych idei. Właśnie nakaz 'Nie zabijaj' jest syntezą tej ostatniej zasady, która jest zasadą respektowania tożsamości i istnienia oraz ich cyklicznych ewolucyjnych zmian.

Nakaz 'Nie zabijaj' również prowadzi do wniosku, że ludzie muszą dążyć do harmonijnej koegzystncji z przyrodą, gdzie cała ludzka aktywność jest odpowiednio ograniczona i złączona z naturalnymi rytmami. To jest szczególnie istotne dla współczesnego świata, ponieważ ekstensywny i intensywny rozwój ludzkości zagraża własnej egzystencji. Jeżeli społeczeństwa będą właściwie sterowały poziomem agresywności, to wszystkie naturalne zasady moralne włącznie z całym Dekalogiem będą silnie respektowane. Ponadto pozostałe zasady moralne powinny być analizowane w podobny sposób.

5. Kluczowe przykłady społecznych procesów w kontekście respektowania zaprezentowanych generalnych zasad moralności

5.1. Rodzina

Jest bardzo popularne, że wiele ludzi mówiąc w imieniu różnych organizacji powołuje się na termin 'wartości rodziny', lecz pojęcie to ciągle nie ma ścisłej definicji. Dlatego proponujemy następujące zrozumienie tego terminu zgodnie z naszym rozwiniętym modelem systemu społecznego. Istotą pojęcia 'wartości rodziny' jest ewolucyjny i cykliczny proces rozwoju rodziny. W procesie tym, kiedy społeczna siła dzieci jest słaba, rodzice pomagają dzieciom w zwiększeniu tej siły poprzez ochronę, opiekę, wychowanie i edukację. Kiedy siła ta jest już wystarczająco rozwinięta, dzieci opuszczają rodzicielski dom i częściowo izolują się od rodziców. Natomiast, kiedy siła społeczna rodziców staje się odpowiednio słaba, to dzieci pomagają im poprzez opiekę i różnego rodzaju potrzebne wsparcie. Ten ogólny schemat zmian w rodzinie pokazuje, że zmiany te powinny być w zgodzie z naturalnymi biologicznymi i społecznymi rytmami, oraz wszystko ma swoje górne i dolne ograniczenia. Rodziny, które funkcjonują niezgodnie z tym schematem ulegają dezintegracji. W tym świetle, politycy, którzy mówią o respekcie dla rodzin i jednocześnie przesadnie intensyfikują ekonomiczne procesy są hipokrytami, ponieważ oni w ten sposób silnie przyczyniają się do wzrostu społecznej agresji, zakłócają naturalne biologiczne rytmy i rozwijają gwałtowne procesy w społeczeństwie i rodzinach.

5.2. Demokracja

Demokracja albo demokratyczny proces jest to ewolucyjny i cykliczny proces zmian w społeczeństwie, który wydłuża w czasie tożsamość i istnienie społeczeństwa i jego elementów. W przypadku politycznej demokracji zmiany rządów dokonują się w sposób ewolucyjny i cykliczny. Ogólnie funkcjonowanie demokracji ściśle związane jest z podwójnym ograniczeniem dysproporcji między społecznymi klasami oraz ograniczeniem intensywności przepływu społecznej energii tak, aby jej kierunek przepływu mógł być zmieniany w sposób stopniowy. Dla politycznej demokracji te ograniczenia mogą być uzyskane poprzez regularne wybory parlamentarne, które ograniczają siłę polityków oraz zwiększają siłę zwykłych ludzi. W związku z tym wybory parlamentarne zawsze stają się mniej skuteczne wraz ze wzrostem intensywności procesów społecznych.

W sumie, ekonomiczna demokracja jest wyznaczana przez ewolucyjne i cykliczne zmiany ekonomicznych dysproporcji pomiędzy warstwą bogatych i biednych ludzi w odpowiednio ograniczonym przedziale, aby ekonomiczne procesy przebiegały w sposób ewolucyjny (stopniowy). Taki proces ułatwia rozwijanie się nowym ekonomicznym siłom oraz ruch ludzi poprzez społeczną strukturę. Innymi słowy, ekonomiczna demokracja potrzebuje utrzymania ekonomicznej intensywności ściśle w ograniczonym przedziale. Intensywność ekonomiczna zależy od wielkości zysków i strat oraz od szybkości ekonomicznych zmian. Jeżeli zyski i straty są jednocześnie przesadnie wysokie, to ekonomia i rynek stają się przesadnie agresywne prowadząc do społecznych konfliktów.

Współcześnie, widoczna słabość albo kryzys politycznej demokracji jest wynikiem funkcjonowania niedemokratycznych albo niemoralnych przesadnie silnych i sztywnych motywacji nieprzerwanego monotonicznego wzrostu. Dlatego ekonomiczne pole sił tworzy przesadne ciśnienie na polityczne pole sił zamiast odwrotnie. Oprócz tego nie istnieje efektywny mechanizm wyrażania opinii publicznej, który mógłby wpływać na poprawę funkcjonowania ekonomicznego i politycznego systemu. Tę sytuację dokładnie ilustrują brutalne reakcji polityków skierowane przeciwko antyglobalistycznym protestom oraz brak analiz i korekt wadliwie funkcjonującej globalnej ekonomii. To dzieje się pomimo, że ogólnie jest wiadome, że źle organizowane procesy globalizacji mają bardzo znaczący wpływ na eksplozję kryminalnej i terrorystycznej przestępczości.

5.3. Religia

Ogólnie, uczucie wiary jest jednym z wielu istotnych potrzeb ludzkiego umysłu w sytuacjach, kiedy człowiek ocenia i mierzy obiekty oraz zdarzenia, które nie mogą zaistnieć albo są bardzo trudne do doświadczenia, zrozumienia lub przewidzenia w sposób logiczny. Ponieważ każdy człowiek jest zawsze istotą ograniczoną, dlatego nie może on doświadczyć i/lub zrozumieć wszystkiego. Właśnie to jest przyczyną, że wiara w obiekty, zdarzenia i Boga jest normalnym i potrzebnym elementem każdej osoby i społeczeństwa. Zgodnie z analizą struktury zdania warunkowego, uczucie wiary jest korzystne dla człowieka, jeżeli powiązane ono jest z uczuciem wątpliwości, ponieważ oba te uczucia tworzą psychologiczny mechanizm pozwalający ludziom na efektywne funkcjonowanie w warunkach niepewnego otoczenia. Z tego punktu widzenia, osoba, która jest pewna, że Bóg istnieje albo nie, jest osobą niewierzącą, ponieważ uczucie wiary zawsze jest związane z uczuciem wątpliwości. Zgodnie z tym, każda religia musi tworzyć odpowiedni system otwartej dyskusji, krytyki i sprawdzania ich religijnych praw i zasad. Taki system ułatwia doskonalenie religii i społeczeństwa oraz zapobiega tworzeniu się religijnego fanatyzmu i fundamentalizmu. To zagadnienie również związane jest z innymi społecznymi procesami, włącznie z politycznymi, ekonomicznymi, prawniczymi, naukowymi i innymi.

Idea wiary chrześcijańskiej przebiega równolegle z zaprezentowanymi zasadami moralności. Centralnym punktem tej idei jest zesłanie przez Boga Mesjasza — Jezusa Chrystusa — człowieka oraz jego życie na Ziemi. Ta idea ma wiele ważnych logicznych wniosków. Po pierwsze, całe życie Jezusa było nieprzypadkowe, lecz celowo planowane. Po drugie, Bóg zjawja się nie jako największa siła, lecz jako ograniczony człowiek. To oznacza, że Bóg zmniejszył swoją siłę w celu niezwiększania agresji w społeczeństwie. Siła Boga zmienia się cyklicznie dopasowując się do rytmu życia ludzkiego. On jest tak słaby, kiedy się urodził, że musi uciekać i ukrywać się przed żołnierzami Heroda. Później, jego siła rozwija się zgodnie z biologicznymi i społecznymi warunkami panującymi wówczas. W wyniku przesadnej społecznej agresji, jest On ukrzyżowany i umiera. Wraz ze śmiercią jego siła redukuje się do zera, aby wraz ze zmartwychwstaniem stała się nieograniczona, ale w tej formie nie może przebywać na Ziemi. Logicznym potwierdzeniem tej interpretacji jest to, że Chrystus jako Bóg, albo jako absolutnie duża siła, zjawi się na Ziemi dopiero po zniszczeniu ludzi w celu dokonania 'ostatecznego sądu' nad człowiekiem i gatunkiem ludzkim. Najważniejszym rodzajem siły Jezusa jest siła informacji, która kształtuje ludzkie motywacje. Zgodnie z tym, ludzie powinni sterować swoją aktywnością i życiem w sposób świadomy, celowy i racjonalny. Model tego sterowania jest zakodowany w ziemskim życiu Jezusa.

Należy uwypuklić, że z zaprezentowanej idei wiary chrześcijańskiej wynika, że interpretacje, analizy i uzasadnienia naturalnych zjawisk nie mogą być dokonywane w kontekście boskości, lecz przeciwnie w kontekście ludzi i przyrody. Na przykład, wyjaśnienie jakiegoś społecznego czy innego naturalnego zdarzenia jako aktu Boga, jest całkowicie niezgodna z ideą Jezusa — człowieka jako Mesjasza Boga. Ludzie nie mogą nic oceniać z boskiego punktu widzenia, lecz mogą oceniać na bazie ludzkich cech Jezusa, który był po to przysłany. To również potwierdzają tak zwane 'święte księgi', ponieważ ich tekst głównie odnosi się do ludzkich spraw, natomiast informacje o naturze Boga są w nich wyjątkowo skąpe. Ponadto, wyjaśnianie naturalnych zjawisk poprzez pryzmat boskości prowadzi do pytania: Jeżeli Bóg tak bardzo kocha ludzi, to dlaczego stworzył tak okrutny świat? Pytanie to uwypukla brak w religiach fundamentalnego zrozumienia idei wiary w Boga.

Innym bardzo znaczącym aspektem jest śmierć Jezusa, która jest centralnym i przełomowym punktem Jego życia z konsekwencjami dla całej ludzkości. Ta śmierć nie tylko reprezentuje zbawienie człowieka, ale z punktu moralności ona syntetycznie reprezentuje społeczny mechanizm gwałtownego niszczenia. W związku z tym ona powinna być w tym kontekście precyzyjniej analizowana w celu wyeliminowania, a przynajmniej ograniczenia takiego społecznego mechanizmu niszczenia i zabijania, szczególnie w społeczeństwach, w których chrześcijańska wiara jest wyznawana w odpowiednio dużym stopniu. Zgodnie z Ewangelią, Jezus został przeznaczony na śmierć przez największych kapłanów religii żydowskiej (Mt 26,3; Mk 11,18; Łk 22,2-4; J 11,53). Ci kapłani muszą być interpretowani jako ludzie, którzy zajmują wysokie pozycje w społeczeństwie, niezależnie od rodzaju ich zajęcia i nacji, na przykład wysoko postawieni politycy, ekonomiści, naukowcy, oficerowie włącznie z wysokimi kapłanami religii chrześcijańskiej. Ta interpretacja jest uzasadniona przez akt zdrady jakiej dokonał apostoł Judasz. Historia ludzkości w pełni odkrywa, że ludzie, którzy zajmują najwyższe stanowiska w społeczeństwach bardzo często tworzyli i tworzą okrutne mechanizmy niszczenia. Szczególnym złem w tych mechanizmach jest niszczenie ludzi, którzy zauważają i mają odwagę krytykować przesadną dominację przywódców organizacji politycznych, ekonomicznych, religijnych i innych organizacji w społeczeństwie.

Ponieważ Jezus umarł dzięki takiemu mechanizmowi niszczenia, dlatego chrześcijańska religia i chrześcijańskie społeczeństwa powinny być bardzo czułe na jego rozwój i powinny przeciwdziałać temu. Lecz w rzeczywistości chrześcijański świat funkcjonował i funkcjonuje przeciwstawnie do tego. Na przykład w średniowieczu najwyżsi katoliccy kapłani utworzyli Świętą Inkwizycję, która używała tortur w celu wyeliminowania religijnych wątpliwości i krytyk hierarchii Kościoła, a przecież śmierć Jezusa wyznacza, że każdy człowiek nie tylko ma prawo, ale i obowiązek krytykować nauczanie i zachowanie się hierarchii Kościoła niezgodne z Ewangelią. Z drugiej strony hierarchia ma obowiązek kształtowania efektywnego dialogu z ludźmi wyrażającymi odmienne poglądy w celu utworzenia mechanizmu, który eliminuje, albo przynajmniej ogranicza sprzeczności pomiędzy Ewangelią i zasadami religijnymi. To zagadnienie odnosi się również do współczesnych społeczeństw, w których funkcjonuje demokracja polityczna, lecz w których nie ma efektywnych mechanizmów wykorzystania wyrażania opinii i krytyki do poprawiania socjo-ekonomicznych i politycznych systemów.


1 2 3 4 5 Dalej..

 Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też:
Źródła moralności
Na początku była moralność...


« Philosophy of science   (Published: 14-08-2004 Last change: 15-09-2004)

 Send text to e-mail address..   
Print-out version..    PDF    MS Word

Kazimierz i Domenika B. Turkiewicz
Naukowcy z Australii; Mater Misericordiae Hospital, The University of Queensland, Brisbane.

 Number of texts in service: 3  Show other texts of this author
 Newest author's article: Sformalizowane i syntetyczne modelowanie relacji podmiot-przedmiot
All rights reserved. Copyrights belongs to author and/or Racjonalista.pl portal. No part of the content may be copied, reproducted nor use in any form without copyright holder's consent. Any breach of these rights is subject to Polish and international law.
page 3560 
   Want more? Sign up for free!
[ Cooperation ] [ Advertise ] [ Map of the site ] [ F.A.Q. ] [ Store ] [ Sign up ] [ Contact ]
The Rationalist © Copyright 2000-2018 (English section of Polish Racjonalista.pl)
The Polish Association of Rationalists (PSR)