3. O ile poprzednie dwa punkty dotyczyły liczących się pod względem statystycznym wspólnot protestanckich to akapit niniejszy zajmuje się opiniami na temat integracji europejskiej wywodzącymi się ze związków wyznaniowych lub środowisk o nieproporcjonalnie mniejszym od nich stanie posiadania. Opinie te opierają się na specyficznej lekturze Biblii, a zwłaszcza jej passusów natury eschatologicznej. Jak wiadomo, w Nowym Testamencie znajduje się szereg wypowiedzi, które można odebrać jako ostrzeżenia przed zunifikowanym europejskim organizmem, gwałcącym wolność religii i narzucającym jeden fałszywy kult urzędowy. Teksty te powstały w okresie cesarstwa rzymskiego, represyjnego w pewnych okresach w stosunku do żydostwa i rodzącego się chrześcijaństwa. Dzisiaj przywołuje się fragmenty tego rodzaju, przypominając zarazem niechlubne karty europejskiej nietolerancji względem innowierców. Zwolennicy utożsamiania rozszerzającej się Unii Europejskiej z katastroficznymi obrazami biblijnymi nie przeprowadzają pozytywnej refleksji na temat integracji europejskiej. Frapujący jest przy tym fakt, iż pośród osób reprezentujących taką perspektywę są liczni chrześcijanie mówiący w samych superlatywach o USA ^{[ 29 ]}, które też przecież są organizmem unijnym. Można by się tutaj doszukiwać pewnej niekonsekwencji: z jednej strony mamy do czynienia bezkrytyczną pochwałą unii pod nazwą Stany Zjednoczone Ameryki, z drugiej zaś daleko idącą a nawet miażdżącą krytyką Unii Europejskiej. Na koniec prezentacji trzeciego podejścia do zagadnień integracji europejskiej przedstawiony zostanie kazus drastycznej negacji UE i polskiego w niej członkostwa dokonanej w imieniu całej — choć niewielkiej — lokalnej wspólnoty religijnej. Przywołuję go ponieważ został szeroko rozpropagowany przez autorów w korespondencji kierowanej do środowisk politycznych i kościelnych. W przypadku tym Unię Europejską nazywa się „IV Rzeszą" oraz „Związkiem Republik Europejskich", co za tym idzie mamy tutaj ewidentnie do czynienia z porównaniem UE z ustrojami totalitarnymi ^{[ 30 ]}.

Wartości, o które w Europie protestantyzm będzie zabiegał

Analizując protestanckie wypowiedzi na temat ładu społeczno-etycznego Unii Europejskiej, należy stwierdzić, iż wszystko wskazuje na to, że zdecydowana większość protestantów ma wolę zabiegania w zjednoczonej Europie o respektowanie w życiu publicznym następujących podstawowych wartości ^{[ 31 ]}:

1) dobro indywidualnego człowieka — protestantyzm tradycyjnie zaznacza prymat jednostki przed zbiorowością, co wynika z jego filozofii indywidualizmu, opartej na przeświadczeniach religijnych: reformacyjnego nakazu osobistego czytania Pisma Świętego i własnego osądu w sprawach wiary, indywidualnego pojmowania zbawienia niezależnego od struktur kościelnych. W świetle tych założeń nie może być wartości, której realizacja dopuszcza zamach na przyrodzoną godność jednostki.

2) wspólnota oparta na solidarności i subsydiarności — etyka protestancka jest etyką odpowiedzialności. Chrześcijaństwa możliwego dzięki wertykalnej więzi religijnej nie sposób realizować w oddzieleniu od więzi i posługi względem bliźnich, którzy mają taki sam status egzystencjalny, co wyznający Chrystusa grzesznicy.

3) różnorodność jako norma — pluralizm nie jest żadnym wykoślawieniem życia społecznego, nie jest stanem nadzwyczajnym ale typową kondycją wspólnoty ludzkiej. Musi być afirmowana i chroniona.

4) demokratyzm — w protestantyzmie wyrasta z demokratyzmu kościelnego, opartego na religijnym egalitaryzmie i respektowaniu różnorodności talentów.

5) neutralność światopoglądowa struktur publicznych, przyjazny rozdział organizacji religijnych od struktur publicznych, przy jednoczesnym szanowaniu wolności sumienia dla wszystkich — chrześcijaństwo nie może być religią represyjną, chociaż takie bywało w swej historii. Tytułem ilustracji warto dodać, że Konferencja Kościołów Europejskich, największe ekumeniczne zrzeszeniem Kościołów tradycji protestanckiej, prawosławnej, anglikańskiej i starokatolickiej na Starym Kontynencie, w swoim oświadczeniu w sprawie konstytucji europejskiej, wypowiedziała się przeciwko umieszczaniu w niej Invocatio Dei, co spotkało się ze strony czynników zewnętrznych z zarzutem zdrady interesów chrześcijaństwa.

Powyższe pięć zasad można uznać za kościec, kręgosłup ładu etycznego Unii Europejskiej postulowanego przez protestanckich chrześcijan. Należy wierzyć, że mogą one dodatkowo liczyć na życzliwe poparcie ze strony wielu ludzi dobrej woli.

Cz. Janik: Dziękuję bardzo, panie profesorze. Proszę księdza profesora Zachariasza Łykę o przedstawienie nam spojrzenia na omawiane sprawy Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego. Proszę bardzo. Czytaj...

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Stanowisko Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego Zniszczenie protestantyzmu w Polsce

Comment on this article..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word