Błogosławieństwo Mojżesza (Ks. Powt. Prawa 33.1-29)

W Księdze Powtórzonego Prawa możemy znaleźć kolejną wersję Błogosławieństw, tym razem przypisywaną Mojżeszowi. Większość glos ma charakter ogólny, niezwiązany z jakakolwiek symboliką zwierzęcą, jedynie ustęp dotyczący Józefa stanowi niemal wierną kopię Błogosławieństwa Jakuba:

13. O Józefie rzekł:
Błogosławiona przez Pana ziemia jego,
Najcenniejszym darem niebios, rosą,
I otchłanią, która jest rozlana w dole,
14. Najcenniejszym darem, który dojrzewa w słońcu,
Najcenniejszym darem, któremu księżyce wzrost dają,
15. Najcenniejszymi płodami odwiecznych gór,
Najcenniejszymi darami wzgórz wiekuistych,
16. Najcenniejszymi darami ziemi i napełnienia jej,
I łaską tego, który mieszka w krzaku.
Niechaj to zstąpi na głowę Józefa
I na ciemię wybrańca pośród braci jego.
17. Pierworodny cielec [SZOR] jego pełen jest chwały,
Rogami bawołu [REEM] są rogi jego,
Nimi pobodzie ludy wraz z krańcami ziemi.
Takie są dziesiątki tysięcy Efraima,
Takie są tysiące Manassesa.
[B.Warszawska]

Plemiona Józefa przyrównane zostają do byka, Szora. Ten sam rdzeń [SZR] pojawia się w Błogosławieństwie Jakuba, gdzie tłumaczony jest jako „mur". Oba wyrazy różnią się tylko jedną kropką oznaczającą samogłoskę [SZOR / SZUR].

Spis Zastępów (Ks. Liczb 1.1-4.49)

Kolejnym ważnym mitem zodiakalnym, a zarazem precesyjnym jest Spis Zastępów z Księgi Liczb. Mojżesz wraz z Aaronem dokonują na polecenie Jahwe spisu wszystkich mężczyzn zdolnych do noszenia broni. Po dokonaniu spisu, który szerzej omówiony zostanie w innym miejscu, w rozdziale dotyczącym mitologii precesyjnej, wszystkie plemiona ustawiają się wokół Przybytku w określonym porządku, tworząc cztery obozy pod wodzą czterech książąt izraelskich z plemion Judy, Rubena, Efraima, i Dana. Każde z plemion rozstawia się przy sztandarze ze znakiem rodowym, który wg tradycji miał być tożsamy z tym z Błogosławieństwa Jakuba:

2:01 I przemówił Pan do Mojżesza i Aarona tymi słowy:
2:02 Synowie izraelscy będą stawać obozem, każdy przy swoim sztandarze, przy znakach swoich rodów. Stawać będą osobno wokoło Namiotu Zgromadzenia.

2:03 Od strony wschodniej stanie obozem pod sztandarem swojego obozu plemię Judy według swoich zastępów. Wodzem zaś synów Judy będzie Nachszon, syn Amminadaba.
2:04 Jego zaś zastęp spisanych liczy siedemdziesiąt cztery tysiące sześćset.
2:05 Obok niego stanie obozem plemię Issachara, wodzem zaś synów Issachara będzie Netanel, syn Suara;
2:06 Jego zaś zastęp spisanych liczy pięćdziesiąt cztery tysiące czterysta.
2:07 Następnie plemię Zebulona, wodzem zaś synów Zebulona będzie Eliab, syn Chelona;
2:08 Jego zaś zastęp spisanych liczy pięćdziesiąt siedem tysięcy czterysta.
2:09 Wszystkich spisanych w obozie Judy jest sto osiemdziesiąt sześć tysięcy czterysta według ich zastępów. Ci wyruszać będą jako pierwsi.

2:10 Sztandar obozu Rubena stanie od strony południowej według ich zastępów. Wodzem zaś synów Rubena będzie Elisur, syn Szedeura.
2:11 Jego zaś zastęp spisanych liczy czterdzieści sześć tysięcy pięćset.
2:12 Obok niego stanie obozem plemię Symeona. Wodzem zaś synów Symeona będzie Szelumiel, syn Suriszaddaja.
2:13 Jego zaś zastęp spisanych liczy pięćdziesiąt dziewięć tysięcy trzysta.
2:14 Następnie plemię Gada, wodzem zaś synów Gada będzie Eljasaf, syn Reuela.
2:15 Jego zaś zastęp spisanych liczy czterdzieści pięć tysięcy sześćset pięćdziesiąt.
2:16 Wszystkich spisanych w obozie Rubena jest sto pięćdziesiąt jeden tysięcy czterysta pięćdziesiąt według ich zastępów. Oni będą wyruszać jako drudzy.

2:17 Następnie wyruszy Namiot Zgromadzenia z obozem Lewitów w pośrodku obozów. Jak będą obozować, tak będą wyruszać, każdy pod swoim sztandarem na swoim miejscu.

2:18 Sztandar obozu Efraima stanie od strony zachodniej według ich zastępów. Wodzem zaś synów Efraima będzie Eliszama, syn Ammihuda;
2:19 Jego zaś zastęp spisanych liczy czterdzieści tysięcy pięćset.
2:20 Obok niego plemię Manassesa, wodzem zaś synów Manassesa będzie Gamliel, syn Pedasura;
2:21 Jego zaś zastęp spisanych liczy trzydzieści dwa tysiące dwieście.
2:22 Następnie plemię Beniamina. wodzem zaś synów Beniamina będzie Abidan, syn Gideoniego;
2:23 Jego zaś zastęp spisanych liczy trzydzieści pięć tysięcy czterysta.
2:24 Wszystkich spisanych w obozie Efraima jest sto osiem tysięcy sto według ich zastępów. Oni wyruszać będą jako trzeci.

2:25 Sztandar obozu Dana stanie od strony północnej według ich zastępów. Wodzem zaś synów Dana będzie Achiezer, syn Ammiszaddaja;
2:26 Jego zaś zastęp spisanych liczy sześćdziesiąt dwa tysiące siedemset.
2:27 Obok niego plemię Asera. Wodzem zaś synów Asera będzie Pagiel, syn Ochrana;
2:28 Jego zaś zastęp spisanych liczy czterdzieści jeden tysięcy pięćset.
2:29 Następnie plemię Naftaliego. Wodzem zaś synów Naftaliego będzie Achira, syn Enana;
2:30 Jego zaś zastęp spisanych liczy pięćdziesiąt trzy tysiące czterysta.
2:31 Wszystkich spisanych w obozie Dana jest sto pięćdziesiąt siedem tysięcy sześćset. Oni wyruszać będą jako ostatni za swoimi sztandarami.

2:32 To są spisani z synów izraelskich według ich rodów. Wszystkich spisanych w obozach według ich zastępów jest sześćset trzy tysiące pięćset pięćdziesiąt.
2:33 Lewici jednak nie zostali spisani wśród synów izraelskich, tak jak Pan nakazał Mojżeszowi.
2:34 Synowie izraelscy uczynili wszystko tak, jak nakazał Pan Mojżeszowi, tak stawali pod swoimi sztandarami i tak wyruszali, każdy w swojej rodzinie razem ze swoim rodem.

Wszystkie plemiona tworzą ogromny krzyż zwrócony największym obozem ku wschodzącemu Słońcu:

Po środku obozu wokół przybytku rozstawiają się trzy oddziały kapłanów-Lewitów, na wschodzie swój namiot rozbija Mojżesz z Aaronem. Ród Józefa podzielony jest już między dwa plemiona: Efraima i Menassesa.

Cztery główne plemiona i ich obozy korespondują z czterema znakami kardynalnymi: DAN — Wąż, JUDA - Lew, RUBEN — Woda, Efraim — Byk

Możemy zauważyć, że Efraim z Rubenem zostali zamienieni pozycjami. Byk znajduje się w miejscu Wodnika i na odwrót. Taka sama nieścisłość występuje w słynnej wizji Ezechiela:

Wizja Ezechiela (Ks. Ezechiela 1.1-28)

1:04 I spojrzałem, a oto gwałtowny wiatr powiał z północy i pojawił się wielki obłok, płomienny ogień i blask dokoła niego, a z jego środka spośród ognia lśniło coś jakby błysk polerowanego kruszcu.
1:05 A pośród niego było coś w kształcie czterech żywych istot. A z wyglądu były podobne do człowieka,
1:06 Lecz każda z nich miała cztery twarze i każda cztery skrzydła.
1:07 Ich nogi były proste, a stopa ich nóg była jak kopyto cielęcia i lśniły jak polerowany brąz.
1:08 Pod ich skrzydłami z czterech stron były ludzkie ręce; a te cztery żywe istoty miały twarze i skrzydła.
1:09 Ich skrzydła nawzajem się dotykały; ich twarze nie obracały się, gdy się posuwały, każda posuwała się wprost przed siebie.
1:10 Ich oblicza wyglądały u wszystkich czterech z przodu jak twarz ludzka, z prawej strony jak twarz lwa, z lewej strony jak twarz wołu, a z tyłu jak twarz orła.

Cztery twarze po raz kolejny reprezentują cztery znaki kardynalne, Wodnika, Lwa, Byka i Węża, którego zastępuje Orzeł (żywioły powietrza, wody, ognia i ziemi):

Koła poruszające się wewnątrz kół wokół centralnego ognia dla E. von Danikena są oczywiście przejawem technologii pozaziemskiej, mi przypominają bardziej układ planetarny...

Błogosławieństwo Jakuba II

Zarówno w Błogosławieństwie Mojżeszowym jak i w Spisie Zastępów Efraim, syn Józefa pojawia się jako Byk. Jak pamiętamy w Błogosławieństwie Jakubowym Józef zajmował miejsce Strzelca, a Aszer (porównany z „tłustym pokarmem") — Byka. Rozwiązanie tkwi po raz kolejny w niewłaściwym przekładzie z jęz. hebrajskiego, co zaprezentowano już na przykładzie Józefa. Podobieństwo Aszera nie dotyczy „tłustego pokarmu", choć taki przekład też jest możliwy, lecz dosłownie „tłustego chleba".

Poprawny przekład (z właściwym ujęciem samogłosek) odnaleźć można w żydowskich midraszach. Graves w Mitach hebrajskich [s.293] podaje wersję Błogosławieństwa Jakuba, która nieco różni się od tekstu biblijnego:

Aserowi powiedział: "Będziesz zbierał dobre zboże i piekł znakomity chleb".
Józefa porównał do młodego, krzepkiego byka nad źródłem, pogardliwie spoglądającego na wyrzucane z proc kamienie i strzały.

Jeśli Józef (Menasses i Efraim) przyrównany zostaje do Strzelca i Byka to gdzie wtedy znajdzie się Aszer ze swoim zbożem? W pozostałym wolnym znaku Wojowniczki, Panny (Virgo, Isztar), bogini płodności i żniw trzymającej w ręku kłos zboża (Spica). Mając do wybory dwa wolne znaki, Panny i Byka, "tłusty pokarm" lepiej pasował do Byka, "znakomity chleb" — do Panny z kłosem.

Aszer to nikt inny jak Aszera (Asztarte).

Spis Zastępów II

Na północy rozbija się Dan z Aszerem i Naftalim. Na wschodzie Juda z Issacharem i Zebulonem, na południu Ruben z Symeonem i Gadem, na zachodzie Efraim z Menassesem i Beniaminem. Układ plemion może nawiązywać do związków rodzinnych (lub na odwrót), wszyscy potomkowie Racheli rezydują bowiem na zachodzie. Jednak ich dobór nie jest przypadkowy, poszczególni synowie leżą naprzeciw siebie na kole zodiaku:

Symetria ta stanowi w moim odczuciu potwierdzenie właściwego odczytania Błogosławieństwa Jakubowego.

***

APPENDIX 1: Mity hebrajskie R. Gravesa i R. Pataia

Jakub wezwał pozostałych synów i powiedział: „Teraz objawię wam kosy waszych potomków. Zbierzcie się i słuchajcie!" Każdy z nich oczekiwał błogosławieństwa, on jednak ukarał Rubena za lubieżność, która pchnęła go do przespania się z Bilhą, odmawiając mu prawa pierworództwa. Lamentował też nad masakrą, jakiej dokonali w Sychem Symeon i Lewi, przeklinając ich zamiast pobłogosławić. „Los sprawi — rzekł — że zostaną podzieleni i rozproszeni w Izraelu". Pochwalił natomiast lwią odwagę Judy, obiecując mu królewskie berło oraz obfitość wina i mleka. "Zabulon — oświadczył — będzie plemieniem kupców i żeglarzy". Issachara porównał do silnego osła jucznego, pracującego ochoczo w pięknym kraju, zaś Dana do węża czyhającego przy głównej drodze, który kąsa przejeżdżające konie i przewraca jeźdźców, Neftalego do rączej łani biegającej ze swymi młodymi przy boku, a Beniamina do głodnego wilka. Gadowi powiedział: „Będziesz napadał i ciebie będą napadać, lecz w koncu wyjdziesz zwycięsko", żaś Aserowi: "Będziesz zbierał dobre zboże i piekł znakomity chleb". Główne błogosławieństwo zachował dla Józefa, którego porównał do młodego, krzepkiego byka nad źródłem, pogardliwie spoglądającego na wyrzucane z proc kamienie i strzały. Dodał, że Bóg zniszczy wrogów Józefa i pobłogosławi go obfitym deszczem, wiecznymi wiosnami, bogatymi stadami, płodnymi żonami oraz dumą przodków.

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Dwanaście Plemion Izraela, cz.1 6. Dwanaście planet

Comment on this article..   See comments (3)..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word

Krzysztof Sykta Zajmuje się głównie biblistyką i religioznawstwem. Prowadzi stronę synopsa.pl. Skończył ekonomię, jest dyrektorem w izbie gospodarczej i redaktorem w Magazynie Przedsiębiorczości i Integracji Lokalnej IMPULS. Był redaktorem naczelnym ezinu Playback.pl  Private site  Number of texts in service: 102  Show other texts of this author  Newest author's article: Niezmienność Pisma