Autor opisuje ową scenę następująco:

„(...) nasza pierwsza matka Ewa opuściła grotę ^{[ 38 ]}. Wtem zobaczyła niewiastę imieniem Salome, która szła z miasta Jerozolimy. (...) Ewa udała się naprzeciw niej i powiedziała: 'Zwiastuję ci radosną i dobrą nowinę: młoda dziewica, która z pewnością nie znała męża, w tej grocie wydała na świat niemowlę'. Salome rzekła: '(...) dowiedziałam się (...), że ta dziewica porodziła chłopca i z radością przyszłam, aby go zobaczyć'. (...) Ewa odrzekła: 'To prawda, a dziewictwo jej pozostało święte i nienaruszone'. Salome zapytała: 'Jak ty mogłaś poznać, że ona pozostała dziewicą?' (...) 'Na życie Pana, nie uwierzę twoim słowom, zanim nie zobaczę, że dziewica nie poznawszy mężczyzny i bez jego udziału porodziła dziecię'. (...) Salome weszła do groty i gdy wyciągnęła rękę pragnąc zbliżyć się do dziewicy, oto nagle płomień wytryskający stamtąd z wielkim żarem spalił jej rękę". ^{[ 39 ]}

Specyfika cytowanego powyżej tekstu przejawia się w jego silnej apologii dziewiczej czystości Maryi (zwłaszcza jak wspomniałam powyżej — dziewictwa post partum).

3. 4. Ewangelia Gruzińska

Rękopis gruziński tej ewangelii datuje się na XIX wiek, choć trudno określić kiedy i gdzie została ona napisana, oraz przełożona na język gruziński. Na podstawie treści można wnioskować, że dzieło to powstało w średniowieczu. Polskiego przekładu dzieła dokonał prawosławny uczony, profesor Uniwersytetu Warszawskiego — Grzegorz Peradze, który to nazwał je — „nieznaną ewangelią apokryficzną pochodzącą z kół monofizyckich".

Utwór zawiera opis zwiastowania Maryi, a także co ciekawe, historię w której Maryja, by udowodnić kapłanom swą dziewiczość ante partum, zostaje poddana badaniu (które ten stan potwierdza).

Autor następująco ujmuje ową scenę:

"Kapłani naradzali się przez dłuższy czas pomiędzy sobą, następnie zaś powiedzieli: 'To prawda, że Chrystus ma się narodzić z dziewicy, ale tutaj nie wydaje się to wiarygodne, ponieważ, jeśli ta dziewica była przeznaczoną na to, aby zrodzić Chrystusa, to powinna była począć go wtedy, gdy była tu przy bożnicy'. To zastrzeżenie przekonało wszystkich, toteż nie uwierzyli oni Maryi i rzekli do niej: 'Nie wierzymy w słowa, któreś wypowiedziała i damy ci się napić gorzkiej wody'. Maryja wypiła tę wodę, lecz to jej nie zaszkodziło (była to woda wydobyta niegdyś przez Mojżesza, a nazwana wodą klątwy, gdyż jeśli ktoś, będąc winnym, napił się tej wody, to brzuch mu pękał; niewinny zaś nie doznawał żadnej szkody). Kapłani jednak jeszcze nie chcieli uwierzyć i kazali pewnej kobiecie zbadać Maryję mówiąc: 'Zbadaj ją, czy ona jest dziewicą, czy nie'. Po zbadaniu kobieta powiedziała kapłanom: 'Ta niewiasta jest dziewicą , ale w ciąży, w łonie jej porusza się dziecko'". ^{[ 40 ]}

Istotny charakter omawianego apokryfu w odniesieniu do idei dziewictwa, przejawia się (w powyżej przytoczonej scenie) w tym, że znaczny fragment tekstu poświęcony jest nie tyle samej idei dziewictwa, co jej dowodzeniu. Wszak Maryja zostaje dwukrotnie poddana swoistym próbom mającym potwierdzić, bądź też obalić jej dziewicze macierzyństwo. Tym samym, oczywiste wydaje się, że ewangelia ta zakłada swoistą afirmację "czystości" (dziewictwa) w odniesieniu do osoby Maryi.

Powyższe teksty apokryficzne stanowią niewątpliwą afirmację oraz mogą być podstawą nauki chrześcijańskiej, dotyczącej nieustającego dziewictwa Maryi. Nawet jeśli nie mogą być one uznane za wiarygodne źródła kultu dziewictwa (ze względu na swój pozakanoniczny charakter), to z pewnością stanowić mogą jeden z cenniejszych filarów tejże nauki. Na rzecz owej tezy przemawiają co najmniej dwa ważne względy. Po pierwsze, apokryfy wskazują na to, że treść tejże nauki jest de facto niezwykle istotna, często bowiem jest ich motywem przewodnim bądź też centralnym zagadnieniem fabuły. Po drugie, ukazują, iż zagadnienie dziewictwa Maryi, (które pojawia się w Piśmie św. oraz w dogmacie maryjnym) posiada znamienny charakter dla wielu chrześcijańskich myślicieli, stanowiąc inspiracje ich dzieł i rozważań. Warto też zwrócić uwagę, że o ile poszczególne opowieści apokryficzne różnią się pod wieloma względami co do formy i treści, to fundamentalne założenia dogmatyczne, dotyczące dziewictwa Maryi pozostają w każdym z nich zachowane. Tym samym, w dziełach pojawiają się: opis zwiastowania, w którym mowa o poczęciu z Ducha św. (bez udziału mężczyzny i naruszenia dziewictwa), opis dziewiczych narodzin, bądź też sceny, będące apologią lub afirmacją dziewiczego stanu Maryi.

Niniejszy rozdział ukazuje, że afirmacja bądź też negacja danej wartości czy idei (w rozpatrywanej pracy — dziewictwa) tworzy się w długotrwałym procesie, posiadając wiele źródeł, odniesień i kontekstów. Jest tym samym, zjawiskiem wieloaspektowym i złożonym. Każda z omawianych kwestii nie została do końca zamknięta, rozstrzygnięta, czy też podsumowana. Nadal prowadzić można liczne analizy i badania dotyczące tejże problematyki, zarówno jeżeli chodzi o teorie dotyczące kwestii rodzeństwa Jezusa oraz związanej z nią bezpośrednio idei pierworodztwa (i tym samym posiadania bądź nie potomstwa przez Maryję), czy też o znaczenie apokryfów w konstytuowaniu się idei dziewictwa w chrześcijaństwie. To co zwróciło moją uwagę jako badacza kwestii dziewictwa w chrześcijaństwie to fakt, że posiada ona bogate i znaczące zaplecze historyczne, bibliograficzne i teoretyczne, którego zupełnie się nie spodziewałam i nie zakładałam przystępując do pracy badawczej. Dlatego też, zanim postawi się tezę o istotności bądź też jej braku w odniesieniu do danej idei czy wartości, pamiętać trzeba, że najpierw poprzeć ją należy mozolną, pełną znoju pracą badawczą.

*

Niniejszy tekst jest częścią pracy magisterskiej w zapisie DjVu: "Idea dziewictwa w chrześcijaństwie — znaczenie i wartość; przegląd wybranych stanowisk i zagadnień". Zobacz całość... (310 kB)

See other sites: Dziewica i jej potomstwo Narodzenie z dziewicy

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Panteon Trójc pogańskich Piekło Kościoła

Comment on this article..   See comments (1)..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word