Jacy są słuchacze/grupa docelowa RM?

Słuchacze RM tworzą nieformalny ruch religijny i społeczny o nazwie Rodzina Radia Maryja. W całym kraju przy parafiach za zgodą proboszczów działają Koła Przyjaciół RM zajmujące się organizowaniem spotkań, pielgrzymek i wszelkich akcji ogłaszanych na antenie, kolportażem prasy i książek reklamowanych na antenie rozgłośni, zmawianiem mszy w intencji radia i jego dyrektora, zbieraniem datków na radio oraz pomocą przy organizacji młodzieżowych kół RM i podwórkowych kółek różańcowych dla dzieci.

Rozgłośnia RM zyskała dużą popularność i grono wiernych słuchaczy w Polsce i wśród Polonii. Szacuje się, że ma 2,92% słuchalności (I półrocze 2003 r.), czyli ok. miliona osób, z czego tylko 1% to osoby młode, zaś 70% stanowią osoby powyżej 60 roku życia (dane z 2002 r.).

Toruńska rozgłośnia ma ok. 2,4% udziału w rynku, co daje jej piątą pozycję w kraju, po RMF FM (24,5%), Radio Zet (20,9%), Program I PR (15,9%) i Program III PR (5,4%). ^{[ 19 ]}

RM udało się dotrzeć do ludzi, który czuli się osamotnieni, sfrustrowani, pozostawali wcześniej na marginesie życia społecznego, bali się nowej rzeczywistości, mieli zły kontakt z otoczeniem ponieważ uważano ich nierzadko za dewotów. Dzięki RM ludzie ci „odnaleźli się" jako wspólnota, zyskali świadomość, że ludzi podobnie myślących i żyjących w podobnych warunkach jest więcej. Dowiedzieli się, że to oni mają rację w ocenie rzeczywistości, a tzw. reszta świata pozostaje w błędzie. Przekonano ich, że mają do wykonania pewną misję polegającą na obronie wiary, kościoła i ojczyzny. ^{[ 20 ]} Słuchacze RM prezentują tradycyjny sposób myślenia, nie odnajdują bliskich sobie wartości w pozostałych mediach, dlatego też stacje teleewangelistów stają się jedynymi „głosami wolności" w zalewie liberalnej propagandy. RM dzieli polskich obywateli na „patriotów wiernych Bogu i ojczyźnie" oraz na zdrajców narodu polskiego — „komunoliberałów". Rozgłośnia formułuje przekonania, myśli i sposoby na życie, które pomagają „przywrócić Panu Bogu właściwe mu pierwsze miejsce w naszym życiu społecznym, rodzinnym, osobistym".

Według przeprowadzonych badań typowym słuchaczem RM jest kobieta powyżej 55 roku życia, często owdowiała, słabo wykształcona, o niskim dochodzie i statusie społecznym, raczej mieszkająca na wsi, nieinteresująca się życiem politycznym, publicznym, kulturą, nauką, niebywająca w teatrze i nieczytająca książek. Zajmuje się sprawami wiary i religii, a poza oglądaniem serialu "Plebania" i teleturnieju "Jaka to melodia", czyta tanią prasę kobiecą i tygodniki religijne. W jej życiu wartością podstawową jest rodzina, tradycja i poczucie bezpieczeństwa. ^{[ 21 ]} Jest to więc pewna swoista społeczność, której radio dostarcza nie tylko modlitwy, co jest jednym z jego podstawowych zadań, ale także informacji i komentarzy. Adresatami treści RM nie są wcale ludzie dociekliwi, lecz biernie przyjmujący wiedzę i nie weryfikujący otrzymywanych informacji.

Jakie są idee programu RM?

Na podstawie Koncesji Nr 003/ P 2001- R z dnia 21.6.2001 r. udzielonej Warszawskiej Prowincji OO. Redemptorystów, określono program RM:

"jako program o charakterze społeczno-religijnym, przedstawiającym zagadnienia wiary chrześcijańskiej oraz problemy życia społecznego z punktu widzenia wiary i społecznej nauki Kościoła katolickiego. Tak określony program ma służyć formowaniu postaw chrześcijańskich. Audycje realizujące społeczno-religijną specjalizację programu to audycje publicystyczne i edukacyjne o tematyce społecznej, realizowane przez różne formy radiowe, w tym edukacja obywatelska, oraz audycje religijne (słowne, słowno — muzyczne, muzyczne), czyli przedstawiające wielostronnie zagadnienia wiary i życia Kościoła; informacja i publicystyka na temat życia i działalności Kościoła Powszechnego i lokalnego, modlitwy, katechezy i homilie, transmisje mszy św., nabożeństw i uroczystości religijnych, edukacja religijna tj. edukacja w zakresie prawd wiary i społecznej nauki Kościoła, lektura Pisma świętego, nauczania papieskiego, pism Ojców Kościoła i innych tekstów Kościoła, audycje literackie prezentujące teksty poświęcone wierze (poezja i proza religijna), audycje o tematyce religijnej adresowane do dzieci, muzyka sakralna, pieśni i współczesne piosenki religijne i inne". ^{[ 22 ]}

Według raportu KRRiTV cechy charakterystyczne audycji publicystycznych RM o tematyce społeczno-politycznej to:

1. "szczególny sposób traktowania, wyróżniający się okazywaną sympatią i zainteresowaniem, chociażby poprzez częstą obecność na antenie środowisk wyrażających swoje niezadowolenie wobec decyzji władz (rolnicy, hutnicy, służba zdrowia, kolejarze), wynikający co prawda ze szczególnego przesłania Kościoła — opiekuna ubogich i krzywdzonych, ale podporządkowany aktualnemu i naczelnemu przesłaniu społeczno-politycznemu stacji, którym jest sprzeciw wobec wejścia Polski do Unii.
2. częsta obecność i prezentacja poglądów i ocen środowisk opozycji parlamentarnej; może to prowadzić do nieobiektywnej, jednostronnej, a nawet fałszywej oceny sytuacji w kraju .
3. stała obecność na antenie polityków Ligi Polskich Rodzin i Ruchu Katolicko-Narodowego związanych z Radiem Maryja; jest ona wynikiem sympatii politycznych ojca Rydzyka, które mają charakter bardziej personalny niż partyjny (A. Macierewicz, B. Pęk, M. Grabowski, U. Krupa, J. Szafraniec, A. Biela )". ^{[ 23 ]}

Program stacji cechuje się bardzo silnym konserwatyzmem, propaguje ustrój gospodarczy państwa opiekuńczego z naciskiem na narodowy charakter polityki gospodarczej. W kwestii obyczajów nawiązuje do ludowych elementów polskiej religijności. Radiostacja wojowniczo atakuje model liberalnego państwa demokratycznego.

RM uprawia kult Matki pod postacią Maryi, nie rozgraniczając go zbyt dokładnie od kultu katolickiego, to też przyciągnęło tak wielkie grono głównie starszych wiekiem słuchaczek. Radio to, według krytyków, przyciągnęło także środowiska narodowe (endecja) poprzez kult Marii Królowej Polski. Pojawiające się zarzuty, że RM popadało w lefebryzm i idolatrię, a niektórzy uważają, że dokonała się swego rodzaju schizma w Kościele Polskim, formułująca „Kościół toruńskokatolicki", różniący się od Kościoła rzymskokatolickiego. ^{[ 24 ]} Ojciec Tadeusz Rydzyk jest przez część polskich biskupów oskarżany o „dzielenie Kościoła" (ostatnio zarzut taki sformułował prymas Józef Glemp ^{[ 25 ]}) i o „szerzenie nienawiści" oraz postaw niezgodnych z nauczaniem Kościoła (co zarzucali mu abp. Józef Życiński czy abp. Tadeusz Gocłowski). ^{[ 26 ]} RM wzbudza liczne kontrowersje i sprzeciwy środowisk zarzucających mu ksenofobię i antysemityzm oraz czynne pobudzanie do nienawiści na tle narodowościowym przez audycje zawierające treści dyskryminujące ze względu na płeć, orientację seksualną, rasę, narodowość, wyznanie czy poglądy polityczne.

Ponadto RM stało się radiostacją upolitycznioną i mocno zaangażowaną podczas kampanii wyborczej i prezydenckiej w roku 2005. Spowodowało to liczne protesty wobec których ks. prof. Janusz Nagórny ustosunkowuje się na łamach „Naszego Dziennika" w następujący sposób:

„Jest mi smutno, że teraz, kiedy po tylu latach po raz pierwszy mamy szansę powoli (ileż tu trzeba cierpliwości i wytrwałości) zmienić Polskę, dokonuje się bezprzykładny atak na tych wszystkich, którzy proponują realny program tych zmian. Kiedy Radio Maryja opowiedziało się po stronie tego programu moralnego odrodzenia Polski, kiedy chce tylko wesprzeć działania polityczne, a nie w nich wprost uczestniczyć (zmiana prawa, przywrócenie sprawiedliwości, naprawa gospodarki, umocnienienie fundamentów niepodległego państwa), przede wszystkim przez dalsze wzmacnianie aktywności obywateli i przez wskazywanie na moralny fundament ładu społecznego, chce się tak osłabić tę inicjatywę, by kolejny raz pogrzebać szansę naprawy Polski" ^{[ 27 ]}.

Nadzieje programowe RM pokłada w Prawie i Sprawiedliwości oraz w Prezydencie Lechu Kaczyńskim, wzbudzając oburzenie niektórych środowisk i falę krytyki w stosunku do radiostacji, która odpiera ataki argumentami walki politycznej, obroną demokracji i wolności słowa. Takie działania są niezgodne ze stanowiskiem Kościoła ^{[ 28 ]}, który w żaden sposób nie powinien utożsamiać się z partią polityczną, ani łączyć się z żadnym systemem politycznym.

Pomijając liczne i burzliwe dygresje dotyczące działalności i powiązań tego silnego ośrodka ewangelizacyjnego z aktualnym rządem chciałbym przypomnieć, że wedle przekonań panujących wewnątrz samej rozgłośni pojawiające się w jej przesłaniu wątki społeczne czy polityczne (pojmowane jako budowanie wspólnoty i służba dobru wspólnemu) służą wyłącznie kształtowaniu dojrzałości i podmiotowości społeczeństwa, by mogło samodzielnie stanąć przeciw wszelkim zniewoleniom inspirowanym przez aktualną opozycję polityczną.

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: List otwarty do racjonalistów w sprawie Radia Maryja Maryja, Papież i Rydzyk

See comments (6)..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word

Przemysław Szymkowski Ukończył pedagogikę, specjalizacja: edukacja filozoficzno–społeczna, oraz studia podyplomowe z psychologii zachowań społecznych na Uniwersytecie Śląskim. W obrębie jego zainteresowań leży filozofia, psychologia, ekologia, estetyka i gastronomia. Uwielbia oglądać filmy i spędzać czas wolny tam, gdzie jest woda i wiatr (m.in. wędkarstwo). Z zawodu jest realizatorem ról społecznych. Obecnie urzędnik. Mieszka w Tychach.