W swoim pamiętniku (pod datą 5 września 1730 roku) lord Waldegrave ^{[ 89 ]} zanotował uwagę o Bolingbroke’u w liście Walpole’a przy okazji rozmów brata „premiera", Horacego z kardynałem Fleury na temat postulowanego przez Brytyjczyków demontażu portu w Dunkierce: ...Jego Eminencja wydawał się bardziej usposobiony by dać nam satysfakcję, niż do tej pory i powiedział : Je suis presque convaincu; i przyrzekł w ciągu czterech lub pięciu dni przedstawić sprawę radzie. Obietnica była zaznaczona w liście Sir Roberta (Walpole’a) którego część pan (Horacy) Walpole ^{[ 90 ]} pokazał kardynałowi, a w którym (Robert Walpole) napisał że lord Bolingbroke się poddał (politycznie) , że kardynał nie mógł zrobić tak jak zwykle (tzn. uchylać się od załatwienia sprawy) i że był zobowiązany przedstawić sprawę radzie. Kardynał zaprzeczył jakoby był w ten sposób zobowiązany lecz powiedział, że zawsze miał nadzieję na zgodę na uzyskanie jej aprobaty… ^{[ 91 ]}.

To, że Robert Walpole wymieniał w liście do swego brata ambasadora w Paryżu, jednym tchem zobowiązania kardynała i pokonanie pozycji Bolingbroke’a niewątpliwie świadczy o wpływie ^{[ 92 ]} brytyjskiej opozycji i samego St. Johna na politykę międzynarodową. Wpływ ten Walpole musiał uwzględniać tocząc swoją bezustanną walkę o większość parlamentarną i poparcie dla polityki rządu.

Bolingbroke nie mógł zasiadać w parlamencie, o co zatroszczył się Walpole, lecz jego poglądy były poglądami szerokiej rzeszy opozycjonistów aktywnych w obu Izbach i mogących tam zademonstrować jego poglądy. W ten sposób St. John nigdy nie przestał być zagrożeniem dla rządu. Opozycja wtrącała się na przykład w ustalenia dotyczące przymierza z cesarzem w 1730/1731 roku. Thomas Pelham, Książe Newcastle ^{[ 93 ]} napisał w styczniu 1731 do Earla Waldegrave’a o debacie parlamentarnej, podczas której opozycja proponowała wniesienie różnych poprawek do układu wiedeńskiego:

...William Wyndham wstał i zaproponował wniosek, który sprowadzał się do tego byśmy upewnili się co do tego, że Jego Królewska mość będzie współpracował ze swoimi sprzymierzeńcami by zapobiec wojnie na Renie lub w Austriackich Niderlandach, których utrzymanie w rękach obecnych właścicieli było tak ważne dla tego narodu i kosztowało nas wcześniej tak wiele krwi i pieniędzy ^{[ 94 ]}...

W dalszej części listu Newcastle wyśmiewa propozycję poprawki i relacjonuje dalszy przebieg obrad. Wniosek Wyndhama, najwierniejszego stronnika i przyjaciela St. Johna, został poparty (choć jak pisze Newcastle bez wielkiego przekonania) przez pozostałych liderów opozycji, którzy dawszy w ten sposób wyraz braku zaufania do polityki gabinetu, zaczęli krytykować wcześniejsze traktaty sojusznicze. Newcastle przytacza ich opinie o pozyskaniu przez Hanower Bremy i Verden jako o przyczynie wszelkiego zła. Mieli więc na tę sprawę pogląd identyczny jak Pitt ^{[ 95 ]}. Następne uwagi opozycji także zawierały silny ładunek izolacjonizmu. Wyndham … by pokazać prawdziwy duch patriotyzmu ^{[ 96 ]}, zaproponował by po słowie zaangażowanie ^{[ 97 ]} dodać słowa: na tyle na ile odpowiada to interesom Wielkiej Brytanii {P:98|...T. Wyndham, in order to shew the true spirit of patriotism, proposed that, after the word „engagements" , the words "so far as they relate to the interest of Great Britain … W. Coxe, Memoirs of the Life and Administration of Sir Robert Walpole, t. III, s. 80.}...

Bolingbroke w dużym stopniu podzielał ten „patriotyczny", izolacjonistyczny punkt widzenia na sprawy zagraniczne czego dowodem jest dziś napisana przezeń pod koniec jego politycznej kariery i już po wojnie o sukcesję austriacką rozprawa pt.: Some Reflections on the Present State of the Nation. Zanim jednak przejdziemy do omówienia tego politycznego epitafium, warto przyjrzeć się bliżej innym tekstom napisanym przez St. Johna jeszcze w okresie rządów Walpole’a.

An Answer to the London Journal z 21 grudnia 1728 roku jest odpowiedzią Bolingbroke’a na artykuł zamieszczony 7 grudnia tego roku w tytułowym wigowskim London Journal, którego redaktorem był biskup Benjamin sprzyjający Walpole’owi, który zresztą zamieszczał od czasu do czasu w nim swoje artykuły. Zawarte w nim wyjaśnienia słuszności podjętych przez rząd działań, przede wszystkim wobec sporów z Hiszpanami, nie usatysfakcjonowały lidera opozycji. W swej odpowiedzi poddał on krytyce „pirackie" metody ^{[ 99 ]} zastosowane przez rząd Walpole’a wobec Hiszpanii w 1727 i 1728 roku. Autorzy artykułu zamieszczonego w London Journal pisali przecież: … należało zabierać pieniądze innych ludzi, tak samo jak pieniądze Hiszpanów. Należało być piratami… (We should have taken the money of other people, as well as of the Spaniards. We should have been pirates ^{[ 100 ]}).

St. John tak dalej podważa tezy dziennikarzy rządowych: ....Jeśli honor i interes Jego Królewskiej Mości i narodu brytyjskiego zostały, jak mówią, tak poważnie naruszone przez opinię publiczną i interes Wiednia, było właściwym nie podtrzymywać już żadnych układów, nawet tych które zdawały się godne, z cesarzem i królem Hiszpanii; skąd ten strach przed ich niezadowoleniem, czemu wytrzymywać tak długo obelgi, których doznajemy od Hiszpanów? Jeśli bylibyśmy w stanie dzięki naszym siłom i dzięki naszemu sojuszowi z Francją rozpocząć przeciwko nim wojnę mającą szanse powodzenia to dlaczego znów wybraliśmy zapobieganie jej, po tylu prowokacjach by ją rozpocząć?...Jeśli jednak honor i interesy Jego Królewskiej Mości nie zostały tak poważnie naruszone, jeśli nie moglibyśmy wygrać takiej wojny siłami własnymi lub dzięki sojuszowi z Francją, lub jeśli, jak często sugerowali Publicolae ^{[ 101 ]}, taka wojna przyniosła by więcej szkody nam niż naszym wrogom, to co mogliśmy powiedzieć trzy lata temu ^{[ 102 ]} kiedy sytuacja zapowiadała większą i brutalniejszą eskalację, nieporównywalną z żadnym konfliktem miedzy cywilizowanymi narodami od czasu walk Karola V z Franciszkiem I... ^{[ 103 ]}.

Wytknąwszy rządowi niezdecydowanie w tak ważnych kwestiach, St. John zastanawia się nad tym co właściwie członkowie gabinetu chcieli osiągnąć poprzez ataki floty admirała Hosiera ^{[ 104 ]} na posiadłości i okręty hiszpańskie w Ameryce Południowej:

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Śmierć jednego Osamy Nauki służebne

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word

Piotr Napierała Urodzony w 1982r. w Poznaniu - historyk; zajmuje się myślą polityczną oświecenia i jego przeciwników i dyplomacją Francji i Anglii XVIII wieku, a także kwestiami związanymi z ustrojem państw (Niemcy, Szwecja, W. Brytania, Francja) w tej epoce.  Private site  Number of texts in service: 74  Show other texts of this author  Newest author's article: Bernard-Henri Lévy American Vertigo