Nawet jeżeli tak wierzy, to przecież jego sprawa, czemu wierzy. Jeżeli jest nieracjonalny, to czego więcej od niego chcesz?

Skoro wierzą, że takie właśnie dostali wytyczne w NT, to czemu mieliby tego nie robić?

Nie tyle ważne że to robią, ale jak to robią. Porównaj z działaniami np. buddystów. Chrześcijaństwo jest religią zbawienia, więc u swej podstawy ma aktywną działalność ewangelizacyjną.

A jak ty byś się czuł(a), gdyby jakiś noblista powiedział oficjalnie, że ludzie wierzący muszą się mylić?

Jest różnica, między zwykłą książką a oświadczeniem ex cathedra, które jest ukrytą w formie stwierdzenia deklaracją prywatnej wiary. Są to argumenty ad populum.

Rozmówca wymaga od ciebie odpowiedzi, której ty znać nie możesz.

Naprawdę myślisz, że można na to odpowiedzieć? Jeżeli twierdzisz, że modlitw nikt nie słucha, to nie pytaj, czemu nikt ich nie słucha.

A komuniści za całe zło w USA.

Każde uogólnienie jest kłamstwem.

Argument kłopotliwy, ponieważ łatwo znaleźć taki fragment, który jest nie tylko nieaktualny, ale nieprawdziwy.

Wiele ksiąg może być aktualnych do dziś, jeżeli tylko ktoś chce je wystarczająco interpretować. Gdyby tak samo interpretowano horoskopy, trzeba by dojść do wniosku, że ich autorami są bogowie.

Przyznanie się do niewiedzy nie oznacza błądzenia. Nie na wszystkie pytania istnieją odpowiedzi.

Przyznanie się do niewiedzy nie oznacza błądzenia. Nie na wszystkie pytania istnieją odpowiedzi.

Uważaj na atakowanie nauki, ponieważ możesz trafić na wykształconego ateistę. Nie to wyjaśnienie jest prostsze, które jest krótsze w zapisie, ale to, które przy minimalnej ilości założeń prowadzi do maksymalnie ogólnych wniosków. I nie to jest słuszne, które jest prostsze, ale to, które da się zweryfikować i potwierdzić.

Jeżeli jako prostotę rozumie się wprowadzanie nieskończenie skomplikowanego i niewyjaśnionego bytu absolutnego, to widocznie tak.

Nie daj się podpuścić, najlepiej nie odpowiadaj.

Nie atakuj ludzi, tylko (jeżeli już) ich wierzenia. Skoro twój rozmówca wierzy w absurdy, niech to pokaże.

Spytaj go, czemu uznaje właśnie te tezy za prawdziwe. Staraj się pokazać, że uznaje pewne tezy tylko dlatego, że inni je uznają.

(Jeżeli jesteś wolnomyślicielem(ką), to czego ode mnie oczekujesz?)

Idąc tym tropem ustal, czy twój oponent wierzy w magię, ezoterykę, ufo itp.

Jeżeli twierdziłeś(aś), że tak jest, to wpadłeś. Jeżeli nie, to przynajmniej udowodnij, że ludzie gotowi są uwierzyć we wszystko, dlatego należy podchodzić krytycznie do wszystkich wierzeń.

Jeżeli naprawdę masz wyjaśnienie, dlaczego jest, jak jest, to je podaj. Jeżeli nie, to nie używaj tego argumentu, ponieważ nie jest poważny.

Napisz, czemu wyjaśnienie teistyczne nie poddaje się weryfikacji i nie ma wartości poznawczej. Jeżeli teista sądzi, że ma wyjaśnienie dlaczego, to niech wpierw odpowie na pytanie prostsze: jak?

Jeżeli uważasz, że wyjaśnienie teistyczne jest w jakiejś materii lepsze, to je podaj.

Brak wyjaśnienia nie oznacza braku możliwości wyjaśnienia.

Z naszego estetycznego mniemania o świecie nie można wnioskować o jego powstaniu.

A skąd wie, że jest najlepszy? Zna inne?

Nie zadawaj tego pytania, ponieważ dasz tylko oponentowi okazję do ataku.

Trudno uznawać wyjaśnienia, które na jedną tajemnicę nakładają kolejną, tym razem absolutną, i nazywają to rozwiązaniem problemu.

Kategorie estetyczne nie wywrą wrażenia na twoim oponencie. Mogą mu tylko pomóc — on też jest wrażliwy, ale także na cierpienie.

A świat jest piękny?

Generalnie błąd logiczny. Nie przestraszysz ateisty diabłem, ale na pewno zniechęcisz do dyskusji.

Poproś grzecznie o argumenty.

Jeżeli chcesz się obronić przed takim argumentem, to sięgnij po stanowisko oficjalne, a nie podawaj wyjaśnień średniowiecznych teologów.

Czyli, jeżeli w moim pokoju nie ma dobra, to mój pokój jest zły? Jeżeli mój pies nie jest dobry, to jest zły?

Brak wynikania logicznego.

I to pisze zdrowa osoba, która je trzy (więcej?) posiłki dziennie, popijając dowoli czystą wodą w ciepłym i suchym mieszkaniu przy komputerze?

Znów kategoria subiektywna. Raczej nie spotkasz ateisty, któremu jest aż tak źle, że wybrałby religię, aby poczuć się lepiej.

Spytaj, czy to było stwierdzenie, czy pytanie?

Jeżeli podajesz za stanowiskiem oficjalnym, to podawaj je w całości. Przygotuj się także na podanie definicji wolnej woli i wykazanie, że ją mamy.

Poproś go o wytłumaczenie, czym jest ta wolna wola. Czy jego definicja uniemożliwia wyobrażenie sobie świata mniej złego?

Ponieważ Bóg wie najlepiej, jaka ma być.

No co ty, nie tak dawno nawet papież modlił się o deszcze.

Chyba najpierw należałoby uznać, że ateiści nie są zepsutymi zwyrodnialcami i zmienić stanowisko Kościołów w tej sprawie. Trudno zmusić do dialogu kogoś, kogo się z góry ocenia negatywnie.

Czemu ateizm miałby prowadzić dialog z religiami? Dialog oznacza uznanie części racji drugiej strony. Religie prowadzą dialog, aby już wzajemnie ze sobą nie walczyć. Co ma do tego ateizm?

A jeżeli odpowie, że powodowało cierpienie? Czy aby na pewno ci ludzie robią te rzeczy dlatego, że są chrześcijanami, czy może dlatego, że odczuwają potrzebę robienia takich rzeczy, podobnie jak inni odczuwają potrzebę zadawania cierpienia, ponieważ sprawia im to satysfakcję i czują się wtedy spełnieni?

Celem chrześcijaństwa nie jest walka z cierpieniem, ale z grzechem. Z cierpieniem walczy np. buddyzm. Gdyby chrześcijaństwo rzeczywiście walczyło z cierpieniem, popierałoby całym frontem np. antykoncepcję i eutanazję.

Jest w tym tyle racji, że nie może krytykować w ten sposób, aby wykazywać np. niezgodności znaczeń w podanych fragmentach, jeżeli nie wie co one oznaczały w danym kontekście i kulturze. Czasem bardzo trudno jest poznać oryginalne (znane autorowi) znaczenie słów. Nie zasłaniaj się tym, że on nie jest specjalistą — przecież i tak może mieć rację. W takich kwestiach nawet specjaliści nie są w pełni zgodni.

Jeżeli krytykujesz jakiś tekst, podawaj jego źródło oraz możliwie dokładne tłumaczenie. Do tego, za wszelką cenę odszukaj opinię jakiegoś autorytetu w tej dziedzinie, ponieważ teista jest skłonny bardziej uwierzyć jemu, niż tobie. Sprawdź inne wystąpienia słów, co do których są wątpliwości. Im więcej przykładów, tym lepiej.

Jeżeli chodzi o interpretację, odszukaj takową w wykładni twojego Kościoła i jej się trzymaj. Nie doszukuj się na siłę znaczeń, których tam nie ma — inaczej twój oponent zacznie robić to samo.

Zanim coś zinterpretujesz, spytaj (lub sprawdź), czy ten dany fragment jest relacją czy może tylko jedną z wielu metafor. A jeżeli jest metaforą, to spytaj, czemu podobne fragmenty nie są traktowane jako metafory, lecz dosłownie.

Trzymaj się wykładni wiary twojego Kościoła, nie wymyślaj własnych, nowych usprawiedliwień.

Pewne fragmenty (nakazy, zakazy) zostały zastąpione przez inne. Niektóre straciły znaczenie lub sens. Odszukaj raczej te, które są aktualne, a nie są stosowane.

Czy trzeba być wierzącym, aby rozumieć Biblię, skoro jest ona skierowana także do niewierzących/innowierców? Gdyby tak było, nie byłoby chrześcijan.

Udowodnij poprzez analogię lub sprowadź do absurdu.

Gdyby tak było, to np. niefizycy nie mogliby krytykować fizyki, a niematematycy — matematyki. Prawda jednak broni się sama, bez pomocy matematyków czy fizyków. Jeżeli jednak Biblia potrzebuje obrony teologów, to lepiej zmień temat.

Spytaj o kompetencje teologów. Jeżeli czegoś nie można krytykować na zasadzie „no bo nie", to jest to właśnie to, co krytykować należy.

Jeżeli twój oponent Biblii nie rozumie, to właśnie odebrałeś(aś) prawo do wiary milionom ludzi. Biblia wcale nie mówi, że tylko najmądrzejsi uwierzą, wręcz przeciwnie.

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Zagadnienia definicji a precyzja wyrażeń Jak odpowiadać na argumenty teisty

See comments (4)..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word