„Praca nóg w technice bokserskiej jest jednym z najważniejszych elementów. W sytuacji walki bokserskiej zdarzało się, że umiejętność wykonywania pewnych szybkich kroków tanecznych pozwoliła mi na trzykrotne 'doskoczenie' do przeciwnika, gdzie normalnie można raz. Dzięki temu, jak nie za pierwszym, to za drugim, bądź trzecim razem musiałem trafić przeciwnika". ^{[ 4 ]} W taki sposób Jerzy Kulej podkreśla niezwykłość boksu — boksu, który jest połączeniem siły i delikatności.

Ciało w sporcie kontaktowym

Najbardziej jest widoczny nowy stosunek do ciała. „Dawniej, dopóki umysł był władcą, a ciało posłusznym niewolnikiem, wysławiano triumf żelaznej woli nad ciałem, dziś już nikt nie posługuje się tą retoryką." ^{[ 5 ]} Sport, boks stał się po części kultem ciała. Podziwiamy doskonałe ciała bokserów i bokserek, oni z kolei lubią je pokazywać. Po zwycięskich walkach Dariusza Michalczewskiego, Dawida Kosteckiego, Macieja Zegana czekamy na zademonstrowanie muskularnego brzucha, czy też mięśni ramion lub klatki piersiowej. Dla nas widzów i kibiców to swoista kropka nad i ich zwycięstwa.

Wielu z nas obserwuje pełne wdzięku i klasy zachowanie bokserki Agnieszki Rylik, która jest właścicielką pięknego, wyrzeźbionego ciała przez tak trudny dla kobiety sport. Patrząc na nią i obserwując jej starcia jej rękawic z przeciwniczkami zdajemy sobie sprawę, że zadbany, atrakcyjny wygląd i sylwetka nie są miarą umiejętności bokserskich z pozoru tak „kruchej" i delikatnej kobiety. Ring jest dla niej nie tylko miejscem walk z rywalkami, ale i zaprezentowaniem najnowszych trendów mody na tak specyficznym wybiegu. 

Jednocześnie odkrywamy elementy erotyzmu w dzisiejszym boksie. Dawniej sport był ascezą, dzięki niemu ludzie twierdzili, że mogą panować nad pożądaniami cielesnymi. Dziś bokserom wolno jest ujawnić swój magnetyzm, tak jak to jest widoczne u Agnieszki Rylik. To jednak nie wszystko. W czasie przerw między rundami ludzkie oko cieszy widok pięknych kobiet ubranych skąpo w kolorowe bikini lub suknie wieczorowe. Krokiem dystyngowanej damy przechadzają się miękkim, płynnym krokiem przez ring niosąc tabliczkę z zapowiedzią kolejnej rundy. Ich uśmiechy, falujące włosy sprawiają, że czujemy bijący od nich sex appeal. Z kolei u bokserów, mężczyzn możemy zaobserwować jak ich napięte mięśnie pracują pod, jakby się wydawało, cieniutką skórą. Są nasmarowani specjalnym preparatem rozgrzewającym. Kobietom to przeważnie kojarzy się z trwającym lub kończącym się uniesieniem miłosnym, gdyż wydające się mokre ciało boksera wygląda tak jakby było zroszone potem. Działają pociągająco na zmysły osoby płci przeciwnej.

Ważne jest jednak to, że doskonałość estetyczna nie jest przypadkowa w sukcesie bokserskim, ale stanowi jego nieodłączny element. O sukcesie w tym twardym sporcie decyduje doskonałe wykonanie. Ta cecha ma przede wszystkim konotacje estetyczne. Podziwiamy elegancję boksera „tańczącego" na ringu, czy też wykonującego knock-out ^{[ 6 ]}. To właśnie dlatego tak bardzo lubimy patrzeć na ich ciała w trakcie walki i zaraz po niej.

W ten sposób my widzowie mamy rację, gdy skupiamy się na ciele, a bokserzy mają rację, gdy dążą do doskonałości ciała, którą demonstrują zarówno przez swoje wyczyny jak i prezencję. „W sporcie estetyka i funkcjonalność idą w parze". ^{[ 7 ]}

Moja analiza skupia się na widowisku bokserskim. Widzowie zgromadzeni na widowni są nieodłączną częścią wydarzenia.

Bokserów zawsze będziemy postrzegać jako ludzi nawet, gdy uważać ich będziemy za ludzi niebywale wyjątkowych.

Boks to nie film. W boksie odbywa się to „coś", co ma silny związek z naszą kulturą.

Bokserzy pokazują nam możliwości ciała ludzkiego, które nie są dostępne dla większości z nas. Nie wychodzą jednak poza ideę naszego ciała. Działają dla siebie, dla nas, a w pewnym sensie nawet zamiast nas. „Ponieważ są aktorami ludzkiego bytu, możemy się z nimi utożsamiać". ^{[ 8 ]}

Zakończenie

W mojej pracy chciałam wskazać na cechy boksu, które moim zdaniem komponują się w jedna całość, w sztukę. Cechy te są cennym tematem dla estetyki. Przyjemność z oglądania walk bokserskich nie jest przyjemnością przyziemną, czy też rozrywką masową, której nie można poświęcić uwagi estetycznej.

Moja fascynacja tym gatunkiem sportu kontaktowego jest czymś zupełnie innym niż doświadczenie, które się zdobywa i uzupełnia. Podziwiam go tak jak podziwia się sztukę, tak jak zachwycamy się „Słonecznikami" Van Gogh'a. Pomimo reguł, które obowiązują w boksie będzie on dla mnie i większości ludzi czymś wyjątkowym i nieprzewidywalnym. Oczywiście, zawsze znajdą się tacy, którzy chcą tylko odreagować stres patrząc na starcia ringowych rywali. Jest pewne powiedzenie, które określa ludzi spragnionych trudnej, elitarnej i eksperymentalnej sztuki jaką jest boks: „Nie ma nic piękniejszego od regaty pod pełnymi żaglami, konia w galopie i kobiety w tańcu." Tylko człowiek wrażliwy, chcący dostrzegać piękno, esteta może dojrzeć nowy wymiar boksu. Boksu jako sztuki.

*

Bibliografia:

• Jan Kurowicki „Miraże świadomości estetycznej" Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 1982

• Roman Ingarden "Wykłady i dyskusje z estetyki" PWN, Warszawa 1981

• Polska Akademia Nauk Instytut Filozofii i Socjologii „Studia o współczesnej estetyce polskiej" PAN, Warszawa 1977

• Władysław Tatarkiewicz "Dzieje sześciu pojęć" Warszawa 1976

• Andrzej Gwóźdź „Media- eros- przemoc. Sport w czasach popkultury" Universitas, Kraków 2003

• Frank P. Tomasulo „ Wściekły byk: postmodernistyczna przemoc i męskość we wściekłym byku".

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Na czym polega doskonałość estetyki japońskiej? Dlaczego jazz ma znaczenie dla teorii estetyki?

Comment on this article..   See comments (9)..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word