|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
|
|
|
|
Religions and sects » Teutonic religions
Azowie – panteon bogów skandynawskich [2] Author of this text: Michał Wybieralski
Mimir — bóg mądrości i wieszczek. Olbrzym ten zamieszkiwał jaskinię
znajdująca się w korzeniach Igdrasilu, w pobliżu Źródła Mimira (zwanego też
Mimisbrunnr). W źródle tym znajdowała się cała mądrość świata, Odyn poświęcił
oko, by się z niego napić, ale dzięki temu był najmądrzejszym bogiem.
Mimung — wykuty przez Völunda magiczny miecz, którym Hödur uśmiercił
Baldura.
Miód Natchnienia — po zakończeniu starcia Azów z Wanami i ogłoszeniu
rozejmu, według legendy, każdy napluł do kotła, a z wydzielin zrodził się
Kvasir. Posiadał on taką wiedzę, iż mógł z łatwością odpowiedzieć na
każde pytanie. Jednakże poniósł śmierć z ręki dwóch karłów, którzy
zmieszawszy jego krew z miodem stworzyli Miód Natchnienia. Jego magiczna właściwość
poległa na tym, iż każdy, kto się go napił zyskiwał umiejętność pisania
pięknych wierszy, natchnienie poetyckie i mądrość. Karły, które go stworzyły,
oddały pod groźbą śmierci olbrzymowi Suttungowi. Odyn przy pomocy magicznej
sztuczki odebrał Miód córce olbrzyma i zabrał do Asgardu.
Mjöllnir — potężny Młot Thora, którym bóg ten bronił Asgardu.
Uważa się, że jest to symbol piorunów, ale także symbol falliczny. Wiąże
się z nim następująca legenda: Pewien olbrzym imieniem Thrym ukradł Mjöllnir, a w zamian za niego zażądał małżeństwa z Friggą. Za radą Heimdalla -
boga, strażnika Asgardu, który nigdy nie śpi — Thor przebrał się za
Friggię, osłoniwszy się welonem, wraz z Lokim udał się do Jötunheimu -
krainy olbrzymów. Bogowie, którzy zamierzali odebrać bezcenny młot, zostali
ciepło i miło przyjęci. Olbrzymi wyprawili wesele, podczas którego Thor zjadł
osiem łososi i woła, czym wprawił w konsternację biesiadników. Loki wytłumaczył
go sprytnie mówiąc, iż „panna młoda" z tęsknoty za Thrymem nie jadła aż
przez tydzień. Podobnież kiedy olbrzym ujrzał błyszczące oczy Thora, kiedy
usiłował pocałować oblubienicę, Loki powiedział, iż „Frigga" nie mogła
spać, gdyż oczekiwała na spotkanie z ukochanym. Po pewnym czasie, zgodnie z tradycją, złożono na łonie „panny młodej" Mjöllnira, by przypieczętować
akt małżeństwa. Wtedy to Thor pochwycił swoją broń i wymordował Thryma
oraz weselników.
Nastrond — najokropniejsze miejsce całego Niflheimu. Była to
wilgotna, podziemna jaskinia, jej ściany ociekały jadem wężów. Cierpień doświadczali
tam mordercy i krzywoprzysięzcy. Słowo to pochodzi od „nár" — trup i „stränd" — wybrzeże.
Niflheim — według wierzeń skandynawskich była to mroźna, mglista,
nieprzyjemna, mroczna kraina na dalekiej Północy. Zamieszkiwali ją olbrzymi,
było to skandynawskie piekło, kraina bogini Hel. Przebywali tam umarli ze
starości i chorób. W środku tego miejsca znajdowało się źródło
Hvergelmir, które dawało początek dwunastu rzekom.
Norny — skandynawskie odpowiedniczki greckich Mojr. Półboginie te przędły
nić życia. Imiona trzech najczęściej występujących Norn to: Urd, która
symbolizowała przeszłość, Werdani, czyli teraźniejszości i Skuld -
przyszłość. W niektórych podaniach występuje jedynie sama Urd (w
wierzeniach Anglosaskich Wyrd), która utożsamiana jest z boginią śmierci,
względnie przeznaczenia. Norny zjawiały się przy łóżku noworodka, mieszkały w korzeniach Igdrasilu. Drzewo to zawdzięczało im swoją wieczność, gdyż
boginie skrapiały jego korzenie wodą ze źródła Norna, by uchronić je przed
gniciem.
Ragnarök — inaczej Ragnarek. Dzień ostatecznej walki bogów z siłami
zła dowodzonymi przez jednego z nich — Lokiego. Starcie to przyniesie zagładę
obydwu walczącym stronom, jak również Niebu i Ziemi. Ocalenie stanie się
jedynie udziałem Vidara i Vali, z kolei Baldur i Hödur powrócą z zaświatów.
Wydarzenia to doprowadzi do powstania nowego ładu, lepszego świata i Ziemi. Słowo
to pochodzi od „rök" — koniec, ruina i „ranga" — rządzący,
bogowie.
Skidbladnir — inaczej Skithblathnir. Magiczny okręt, znajdujący się w posiadaniu Odyna. Wybudowany przez karły, posiadał wyjątkową właściwość — mieścił wszystkich bogów, a złożony mógł zostać schowany do
kieszeni.
Sleipnir — wspaniały, szary, ośmionogi rumak, własność Odyna. Mógł
bez problemu galopować po lądzie, jak i po wodzie. Symbolizował wiatr, który
może wiać z ośmiu stron świata.
Utgard — inaczej Jötunheim. W tłumaczeniu z języka
staro-skandynawskiego słowo to oznacza „zewnętrzną dzielnicę". Była to
odległa, znajdująca się w najdalszych, północnych obszarach wszechświata
ojczyzna olbrzymów. Dochodził tam zaledwie jeden z korzeni Igdrasilu. Uważa
się, iż Utgard to jeden z mitologicznych Dziewięciu Światów. Z miejscem tym
wiąże się następujący mit: Thor, Loki i służący Thjalfi nawiedzili swego
czasu ten kraj. Władający tam król olbrzymów Utgardar-loki powitał przybyszów i popatrzywszy z litością na ich postury zaprosił do współzawodnictwa.
Ambitni bogowie i sługa szybko podjęli rzuconą rękawicę. Pierwsze zawody
rozegrały się pomiędzy Lokim i Logim, a miały wyłonić tego, który zje więcej.
Mimo iż bóg zła jadł szybko i sprawnie, to wygrał jego przeciwnik, który
pożarł nawet kości i niecki. Następnie do rywalizacji przystąpił Thjalfi,
który przegrał w biegach z Hugim. Honor Azów musiał ratować Thor, który próbował
wypić jednym łykiem podany mu róg wina, ale zdołał upić jednie odrobinę.
Król olbrzymów postanowił dać władcy piorunów jeszcze jedna szansę i poprosił go, by ten podniósł jego kota. Pomimo tego, że Thor włożył w tą
czynność całą swoją moc, zdołał jedyni unieść łapę zwierzęcia.
Ostatnią konkurencją, do której przystąpił były zapasy ze starą macochą
króla olbrzymów. Kobieta okazała się nad wyraz silna, rzuciła Thora na
kolana i nieomal przewróciła, na szczęście pojedynek przerwano. Po zawodach
pokonani bogowie i olbrzymi udali się na wspaniałą ucztę. Następnego dnia
Utgardar-loki odprowadził swoich gości do wyjścia z pałacu i wyjawił im swój
podstęp: Loki rywalizował z Ogniem (logi), Thjalfi z Myślą (hugi), Thor próbował
wypić morze, podnieść przebranego węża Midgardu, pokonać w zapasach Starość
(elli). Rozwścieczony bóg piorunów pochwycił swój młot z zamiarem zemsty,
lecz król, pałac i kraina znikła, a bogowie zostali sami w lesie.
Walhalla — inaczej Valhalla, Valhöll. Najwspanialszy pałac Asgardu,
posiadający 450 wrót. Były one tak szerokie, iż mogło przez nie przejść
jednocześnie 800 mężczyzn idących w jednym rzędzie. Walhalla była niebem
wojowników, poległych w boju bohaterów podejmował Odyn, ucztował z nimi. Umarłych przyprowadzały tu z pola bitwy Walkirie. Na biesiadach podawano
pieczeń z dzika, miód i mleko kozy Heidrun. W Walhalli rycerze ćwiczyli sztukę
wojenną, pojedynkowali się, a rany, które podczas tych czynności odnieśli
znikały, gdy zasiadali do jedzenia. W dosłownym tłumaczeniu z języka
staro-skandynawskiego Walhalla oznacza „pałac poległych".
Walkirie — były to dziewice, które uzbrojone jeździły po polach
bitew na koniach lub wilkach, ewentualnie unosiły się nad nimi jako drapieżne
ptaki. Ich obecność była zwiastunem śmierci wojowników. Walkirie wynajdowały
wśród poległych bohaterów i przyprowadzały ich na uczty Odyna w Walhalli,
gdzie podawały do stołów. Imiona najbardziej znanych Walkirii to: Brunhilda,
Hildr, Gudr, Herfjöturr, Hlökk. Oznaczały one „walkę" i „okowy
wojny". Walkirie były odpowiedniczkami greckich Mojr — tkały ludzkie losy w okrwawionych jelitach. Wyobrażano je sobie również jako czarownice, wiedźmy,
które topią pola bojów we krwi, albo pływają w łodzi po morzu posoki, w krwawym deszczu. Słowo to oznacza „wybierająca poległych".
1 2
« Teutonic religions (Published: 06-07-2002 Last change: 06-09-2003)
All rights reserved. Copyrights belongs to author and/or Racjonalista.pl portal. No part of the content may be copied, reproducted nor use in any form without copyright holder's consent. Any breach of these rights is subject to Polish and international law.page 987 |
|