|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
|
|
|
|
Religions and sects » New Age
Duchowość kobieca w ramach Ruchu New Age [3] Author of this text: Joanna Żak-Bucholc
Jednak, jak wynika z tego, co wyżej powiedziałam,
przywracanie zachwianej równowagi odbywać się może w inny sposób. Jeśli
bowiem „rozciągliwość" terminu kobiece
wraz z cechami, które go dookreślają pozwala objąć nim także działania męskie,
to warto przyjrzeć się nieco bliżej jak należy to rozumieć według sympatyków i zwolenników ruchu New Age.
Mamy oto do czynienia z absorpcją tradycji, które
mają charakter kobiecy w szerzej rozumianym sensie tego słowa (por. wyżej),
definiowanej przez zespół cech: pasywność, kontemplatywność, intuicjonizm
itd. Stąd zainteresowanie np. buddyzmem czy hinduizmem, choć głównymi ich
propagatorami pozostają wciąż mistrzowie duchowi, mężczyźni.
Innym sposobem jest reinterpretacja tradycji
„patriarchalnych" poprzez wydobywanie zeń tłamszonych, choć
obecnych tu elementów, albo też poprzez zmianę leksyki. Mam tu na myśli
zabiegi czynione wobec tradycji judeochrześcijańskiej (postrzeganej jako
„męska"). Pojawia się oto propozycja odnoszenia się do Istoty
boskiej poprzez formułę Bóg/Bogini, On/Ona. To oczywiście nie tylko sprawa
gramatyki, ale przede wszystkich przeświadczenia, że potrzebne jest inne,
mniej „patriarchalne" rozłożenie akcentów. Na przykład w książce
teologa i założyciela Instytutu Kultury i Duchowości Stworzenia w Kaliforni
M. Foxa pt. Pierwotne błogosławieństwo
tradycja ta została całkowicie przeinterpretowana w sposób, jak sądzę,
bliski myśli New Age. [ 14 ] Autor kontrastuje tu biblijną duchowość w kategoriach upadku/odkupienia
i pierwotnego błogosławieństwa,
pierwszą rozumiejąc jako „męską", drugą — „kobiecą".
Ale, co może dziwić, pojawiają się specyficzne
new age’owe formy w ramach tradycyjnych instytucji chrześcijańskich — mam tu
na myśli zdarzenia takie jak prowadzenie przez klasztor franciszkanek prelekcji
dotyczących wicca, czy orientalnych technik medytacyjnych, wykłady prowadzone
przez astrologa w pewnej parafii w Chicago, albo prowadzenie modlitwy
rozpoczynającej się od słów: W imię Ojca i Syna, i Matki… [ 15 ]
To oczywiście efemeryczne działania, które rzecz jasne spotkały się z krytyką ze strony Kościoła Katolickiego. Ale świadczy to o pewnym duchowym
fermencie zagarniającym takie rejony, które wydawałoby się powinny być nań
odporne.
Oczekiwania wobec kobiet, wnioski
Era Wodnika jest w pewnych kręgach oczekiwana, przy
czym nie ma zgody co do tego kiedy ma nadejść, niektórzy zresztą sądzą, że
już nadeszła. Najczęstsza postawa to jednak taka, która widzi współczesne
czasy jako epokę przejścia (od ery
Ryb do ery Wodnika). Czas przejścia, wielkiej liminalności charakteryzuje się
m.in. otwarciem na sacrum oraz przemieszaniem elementów starego i nowego. W tym nowym
wielką rolę mają do odegrania kobiety i w ogóle element żeński. W epoce
przejścia zatem oczekuje się od kobiet realizacji tych wartości, które po
pierwsze bliższe są kobietom niejako z definicji, po drugie — mają stać się
ogólnoludzkie. Czy można sobie wyobrazić większe oczekiwanie? Wszak chodzi
ni mniej ni więcej tylko o przemianę świata...
Tak formułowane są oczekiwania wobec kobiet ze
strony luminarzy New Age. Same zaś zainteresowane sądzą, że w nadchodzącej
epoce ich własna indywidualność znajdzie więcej szans na realizację w proponowanych formach, które sprzyjać mają swoistej resakralizacji świata
bez deprecjacji pierwiastka kobiecego.
Powiedziałam wyżej o feminizacji opisu świata w kręgach
Nowej Ery. I tak jest. Należy jednak zwrócić uwagę na pewne problemy. Po
pierwsze — feminizm New Age łączy z kobiecością szereg pojęć:
intuicjonizm, empatię, pasywność, skłonność do współpracy, wyobraźnię,
bliskość natury, które oczywiście
mają swoje opozycje (rozum, aktywność, współzawodnictwo itd.) łączone z kolei z męskością. Otóż feministki spoza New Age zakwestionowały przecież
dawno prawomocność takich opisów, jako kulturowo uwarunkowanych,
krzywdzących dla kobiet. Pamiętać należy, że owe cechy ujmowane są wartościująco.
Jak się wydaje, feministki spod znaku Nowej Ery zachowały te znaczenia łączone z kobiecością celowo, tyle że odrzuciły odium pejoratywnego nacechowania. A nawet więcej — ponieważ przydano im znaczeń dodatnich.
Po drugie — posługując się tymi pojęciami:
„męskość", „kobiecość" i korelując je z wybranymi
aspektami rzeczywistości ludzie spod znaku Nowej Ery (z jej wysokich rejestrów)
mają wszak świadomość ich symboliczności. Pisze o tym m.in. przywołany
przeze mnie F. Capra (chodzi o umowność terminu Bóg-Bogini, tym bardziej, że w istocie New Age nie wyznaje osobowego bóstwa). To tylko symbole służące do
opisu świata… Zmiana symboliki
jednak ma moc zmiany świata ludzkiego poprzez zmianę ludzkiej świadomości.
New Age właśnie tej zmiany pragnie i dlatego sięgnął m.in. po symbolikę
związaną z kobiecością, obejmując nią opis świata w
ogóle. A że symbole zobowiązują,
kobiety zobowiązane są szczególnie, by przyśpieszyć świt Nowej Ery.
Z tego punktu widzenia walka o odzyskanie wartości
kobiecych w wymiarze symboliki przekłada się na wymiar praktyki społecznej, a nade wszystko — bo to jest istotą New Age — na wymiar duchowości: stąd dążenia
kobiet do realizacji religijno-duchowych na gruncie tradycji niepatriarchalnych.
Ale walka nie jest celem, jest symptomem okresu przejścia, w epoce opisywanej
jako Era Wodnika stanem idealnym jest partnerstwo i harmonia. Odpowiedzialność
za ich wprowadzenie spada na kobiety, co ilustruje poniższy cytat:
„Sądzę, że kobiety muszą dziś zrozumieć,
że żeńskość nie jest brzydkim słowem (...) Kobiety są nadzieją świata,
ponieważ jeśli przejmą władzę w prawdziwy i uczciwy — żeński — sposób, będą
mogły nauczyć mężczyzn jak żyć i jak doprowadzić do równowagi na Ziemi".
[ 16 ]
Nie tylko dla samych kobiet, ale dla świata
„ruch feministyczny wraz z odrodzeniem wyobrażenia Bogini tworzy nowy
obraz kobiety, która myśli w nowy sposób i wyznaje nowy sposób wartości.
Toteż duchowość feministyczna wywrze głęboki wpływ nie tylko na religię i filozofię, ale także na nasze życie społeczne i polityczne" -
twierdzi Charlen Spretnak w książce o duchowości kobiet. [ 17 ]
1 2 3
Footnotes: [ 14 ] M. Fox, Pierwotne błogosławieństwo,
Poznań 1995. [ 15 ] Więcej takich przykładów podaje np. M. Pacwa w książce Katolicy wobec New Age, Kraków 1994. [ 16 ] L. Andrews, Rozmowa, (w:) J. Sieradzan, op. cit., s. 11. [ 17 ] C. Spretnak, The Politics of Women's
Spirituality, New York 1981, cyt. za: F. Capra, op. cit., s. 568. « New Age (Published: 16-04-2005 Last change: 01-06-2005)
All rights reserved. Copyrights belongs to author and/or Racjonalista.pl portal. No part of the content may be copied, reproducted nor use in any form without copyright holder's consent. Any breach of these rights is subject to Polish and international law.page 4082 |
|