|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
|
|
|
|
The Bible » »
Jahwe, niewolnictwo i ofiary z ludzi [2] Author of this text: Krzysztof Sykta
Przekład dosłowny z jęz. hebrajskiego brzmi:
27:2 Przemów do synów Izraela i powiedz im: Jeśli mężczyzna składa „nadzwyczajne poświęcenie” zgodnie z wyceną osób (dosł. dusz) dla Yhwh,
27:3 wycena mężczyzny w wieku od 20 do 60 lat wyniesie 50 szekeli, wg standardu świątynnego; 27:4 w przypadku kobiety wycena wyniesie 30 szekeli.
„Pala” oznacza coś nadzwyczajnego, niecodziennego, szczególnego, „neder” – ślub, poświęcenie, ofiarę, wotum, przysięgę, ślubowanie. „Erek” to wartość przeliczeniowa, oszacowanie, wycena, przeliczenie, ale też opodatkowanie, cena, proporcja. Możliwości jest sporo. „Nefesz”, podobnie jak greckie psyche, oznacza duszę, w szerszym znaczeniu – osobę, (poza tym życie, tchnienie – stąd „duszę” mają również zwierzęta, bo „żyją”).
Jak widać, mamy tu do czynienia ze zwykłym cennikiem usług kapłańskich, bo kiedy niewiadomo o co chodzi – chodzi o pieniądze, zresztą w kolejnych wersach, mamy szczegółowe zapisy dotyczące ofiarowywania lub poświęcania majątku: zwierząt czystych i nieczystych, domów, pól. Można zadać pytanie czy pierwszy fragment nie dotyczy przypadkiem ofiar z niewolników (zapłaty za „uświęcanie”)? Dwa fragmenty wskazują na poprawność takiego toku rozumowania, wersety 28 i 29, związane z kwestiami „tabu” — „całkowitego poświęcenia”:
27:28 “‘Surely anything which a man permanently dedicates to the Lord from all that belongs to him, whether from people, animals, or his landed property, must be neither sold nor redeemed; anything permanently dedicated is most holy to the Lord. 27:29 Any human being who is permanently dedicated must not be ransomed; such a person must be put to death.
Użyty tu zwrot „ludzie” „człowiek” de facto oznacza niewolników i tak jest tłumaczony przez Rabbiego Rashi i w przekładzie żydowskim, gdzie występuje termin „slave”. Mowa również o całkowitym poświęcaniu tego co jest własnością danej osoby z jego majątku – niewolników, zwierząt i ziemi. Poza tym przyjęte stawki są zbieżne z wartością rekompensaty za utratę niewolnika.
Zwróćmy uwagę na tłumaczenie NLL:
28 “However, anything specially set apart for the Lord—whether a person, an animal, or family property—must never be sold or bought back. Anything devoted in this way has been set apart as holy, and it belongs to the Lord. 29 No person specially set apart for destruction may be bought back. Such a person must be put to death. [ 6 ]
„Całkowite poświęcenie”, hebr. charam, tłumaczone w BW jako „klątwa” oznacza uświęcenie poprzez całkowite zniszczenie lub oddanie na własność. To samo słowo oznacza zarówno uświęcenie, dedykowanie, jak i – głównie — zamordowanie, zaszlachtowanie, eksterminację i nie jest to zbieżność przypadkowa [ 7 ]. Przy normalnej ofierze dla Boga stosowane jest słowo „zebach” [ 8 ] W większości przypadków oznacza eksterminację, mordowanie i rzeź, tak jak w V Mojż 3:6 i wielu innych wersetach opisujących mordy wojsk izraelskich. Tłumacze stosują tutaj różne pobożne sztuczki, zamiast „wymordować” pisząc o „bożym sądzie” „świętej destrukcji” czy „klątwie”. Niektórzy piszą w miarę wprost, tak jak w przekładzie NASB „o całkowitym zniszczeniu”, NET używa słów „poddać pod boski sąd”, Biblia Warszawska stosuje następujący wybieg:
3:6 Obłożyliśmy je klątwą [cherem], podobnie jak uczyniliśmy z Sychonem, królem Cheszbonu, wykonując klątwę [cherem] nad każdym miastem, mężczyznami, kobietami i dziećmi.
Biblia Tysiąclecia po raz kolejny ma przekład identyczny (lub na odwrót, nie będę dociekał, kto od kogo kopiował udając tłumaczenie):
06 Obłożyliśmy je klątwą, jak uczyniliśmy Sichonowi, królowi Cheszbonu; klątwie podlegało miasto, mężczyźni, kobiety i dzieci.
07 A wszystkie zwierzęta i łup z miasta zostawiliśmy dla siebie.
Przekład dosłowny powinien brzmieć:
Wyrżnęliśmy [ich], tak jak zrobiliśmy to z Sychonem, królem Cheszbonu, wyrżnęliśmy [ich] mężczyzn, osiedla, kobiety i małe dzieci. Ale wszystkie stada i to, co udało się splądrować w miastach zostawiliśmy sobie.
Podobnie w V Mojż. 20.16-17 czytamy w oryginale:
Nie zachowasz przy życiu żadnej żywej istoty. Zamiast tego wymordujesz [wyrżniesz] wszystkich Hyttytów, Amorytów, Kananejczyków, Peryzzytów, Hywytów i Jebuzytów – tak jak ci rozkazał JHWH Elohim.
W polskich przekładach mowa jest oczywiście o „nałożeniu klątwy”. Piękny eufemizm. Ile jeszcze takich kwiatków możemy znaleźć w Biblii? Dziesiątki. Jedynie przekład Świadków Jehowy pisze zgodnie z prawdą: bezwarunkowo masz ich przeznaczyć na zagładę.
I teraz to samo słowo, które stosowane jest niemal zawsze jako opis (uświęconego?) mordu i zarzynania odniesione zostaje do niewolnika podarowanego Świątyni. Niewolnik przeznaczony „na zniszczenie” nie może być odkupiony, podobnie jak zwierzęta. „Taka osoba musi zostać zabita”:
Każdy człowiek, który zostanie poświęcony przez obłożenie klątwą, nie może być wykupiony, lecz poniesie śmierć. [ 9 ]
I po raz kolejny spójrzmy na tekst oryginalny:
Każdy „przeznaczony do zgładzenia” [cherem], który ma być zgładzony [cherem] spośród ludzi, nie może zostać wykupiony — bezwarunkowo zginie.
Każdy niewolnik przeznaczony na mord rytualny nie zostanie odkupiony – bezwarunkowo zginie.
Powyższe wersety mówią więc wyraźnie nie tylko o handlu ludźmi, ale również o usankcjonowanym przez Boga składaniu ofiar z ludzi.
1 2
Footnotes: [ 7 ] Komentarz NLL: The Hebrew term used here refers to the complete consecration of things or people to the Lord, either by destroying them or by giving them as an offering. Por. również definicję słowa charam: NeXt Bible, charam <02763> [ 9 ] Biblia, to jest Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, op.cit., III Mojż. 27:29 « (Published: 11-08-2008 )
All rights reserved. Copyrights belongs to author and/or Racjonalista.pl portal. No part of the content may be copied, reproducted nor use in any form without copyright holder's consent. Any breach of these rights is subject to Polish and international law.page 6009 |
|