Niemniej systemy demokratyczne i społeczności międzynarodowe wypracowały szereg instytucjonalnych gwarancji i mechanizmów, które umożliwiają zabezpieczenie demokracji i skanalizowanie nawet bardzo trudno rozwiązywalnych konfliktów. Tymi instytucjonalnymi gwarancjami jest przede wszystkim: 1, konstytucja i system konstytucyjnych gwarancji zarówno dla obywateli jak i ramy prawne dla działania instytucji państwa; 2, prawo międzynarodowe w tym pakty stanowiące gwarancje praw człowieka; 3, idea słuszności zastosowana w praktyce. Problematyką konstytucji czy prawa międzynarodowego w tym praw człowieka zajmują się dwie rozbudowane gałęzie nauk prawnych (prawo konstytucyjne i prawo międzynarodowe). Natomiast obecna od czasów rzymskich idea słuszności, pozostając na marginesie wiedzy jurydycznej stała się domeną niektórych teoretyków i filozofów prawa. Istota idei słuszności zastosowanej w praktyce winna polegać na zawieszeniu obowiązywania prawa w imię ewidentnych racji społecznych czy ludzkich.

Znane są wypadki, gdy ustawodawca uchwalił prawo absurdalne czy nawet nieludzkie. W swoim czasie poniesie za to odpowiedzialność polityczną zanim to jednak nastąpi może być ono stosowane, przynosząc trudne do naprawienia szkody społeczne bądź ekonomiczne. W takich właśnie sytuacjach powinna być przywołana idea słuszności, która zatrzyma jego egzekwowanie. Trudność w zastosowaniu idei słuszności w praktyce wynika stąd, iż muszą znaleźć się indywidualne bądź instytucjonalne podmioty posiadające wystarczającą siłę argumentacji i odwagę by powstrzymać stosowanie prawa niszczącego tkankę społeczną. Aktywność takich podmiotów ma szansę, gdy podlega ochronie płynącej z rozsądnie wypracowanego konsensusu politycznego. Społeczna słuszność i polityczna skuteczność rzadko podają sobie ręce, ale trwałość i postęp demokracji czy geneza wielu demokratycznych instytucji ma swe korzenie właśnie w takich porozumieniach ^{[ 9 ]}.

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Wymiary polityki W sprawie “dekalogu” etyki politycznej liberalnej demokracji

Comment on this article..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word

Jerzy Kolarzowski Doktor habilitowany, adiunkt w Instytucie Historyczno-Prawnym Uniwersytetu Warszawskiego (Wydział Prawa i Administracji). Współzałożyciel i rzecznik prasowy PPS (1987 - luty 1988), zwolniony z pracy w IPiP PAN (styczeń 1987), współredagował Biuletyn Informacyjny Ruchu Wolność i Pokój (1986–1987), sygnatariusz platformy Wolność i Pokój (1985), przekazywał i organizował przesyłanie m.in. do Poznania, Krakowa, Gdańska, Lublina i Puław wielu wydawnictw podziemnych. Posiada certyfikat „pokrzywdzonego” wystawiony przez IPN w 2003 r. Master of Art of NLP. Pisze rozprawę habilitacyjną "U podstaw europejskiej filozofii praw człowieka. Narodziny jednostki w sferze publicznej i prywatnej w pismach Braci Polskich". Zainteresowania: historia instytucji życia publicznego i prywatnego, myśl etyczna i religijna Europy (zwłaszcza okresu reformacji). Bada nieoficjalne nurty i idee inspirujące kulturę europejską. Hobby: muzyka poważna, fotografia krajobrazowa. Autor książki Filozofowie i mistycy  Number of texts in service: 51  Show other texts of this author  Newest author's article: Polski i brytyjski samorząd terytorialny - zasadnicze różnice