Dauria, dla zesłańców z Europy rajem nie była na pewno. Cierpieli tu udręki, plagi, katusze, jakie tylko człowiek może bliźniemu zgotować. Rewolucja zmiotła porządki carów, zmiotła też większość śladów ich bytowania, męki, pracy i sukcesów. Po jej zwycięstwie Kraj Zabajkalski szybko pokrył się archipelagiem gułagów. Nie stosowano w nich kary śmierci nawet za najcięższe przewinienie. Winny musiał tylko przesiedzieć przez noc w stalowej beczce po ropie naftowej. Nikomu to się nigdy nie udało. Na zewnątrz temperatura często spadała do minus 45 stopni C poniżej zera. Tubylcy do pracy w kopalniach się nigdy nie nadawali. Umierali zbyt szybko.

Przed wybuchem rewolucji Rosja stawała się ojczyzną. dla znaczącej części kolejnego pokolenia potomków dawnej warstwy szlacheckiej I Rzeczypospolitej. Takich rodzin jak Wyszyńscy, czy Jastrzębscy, były dziesiątki tysięcy. Losy wojny domowej prowadziły ich często na przeciwne strony barykad. Listę prekursorów upiornej utopi która na dziesięciolecia cofnęła rozwój cywilizacyjny 1/6 ziemskiego globu których nazwiska wykuto na kamiennym obelisku stojącym w sąsiedztwie kremlowskiego muru w Moskwie otwierają Marks, Engels, Liebknekt i Lassal a zamyka Ławrow, Plechanow i...... Michajłowskij. Nosicieli polskich nazwisk wśród różnego rodzaju badaczy Syberii było dużo. Ci najbardziej znani: Czerski, Czekanowski, Dybowski, Godlewski, Przewalski, Bohdanowicz, Piekarski, Bronisław Piłsudskich i wielu innych niewątpliwie wiele uczynili dla nauki. Nauki rosyjskiej oczywiście. Obecne pokolenia mieszkańców Syberii w przeważającej mierze uważają ich za Rosjan. Tego faktu nic nie jest w stanie zmienić. Podobnie jak i tego, że niestety służyli oni interesom kolonialnego imperium.

***

Od 1708 do 1764 r. rządzili Syberią gubernatorzy, rezydujący w Tobolsku. Pierwszy z nich książę Gagarin, podejrzewany był o chęć oderwania się od Rosji i sojusz z Japonią przeciwko Chinom. Po załamania się systemu wartości obowiązującego w szogunacie Tokugawa, mają miejsce radykalne reformy cesarza Mejdżi. W 1875 w Petersburgu został zawarty traktat. Rosja uzyskała Sachalin, Kuryle zaś miały należeć do Japonii.

Yasumasa Fukushima (1852- 1919) późniejszy generał i twórca wojskowej tajnej policji KAMPETEI odbywa niezwykłą 1,5 roczną misję. Jadąc konno pokonał 14.000 km z Berlina do Władywostoku. Głównym jego celem była kontrola postępu budowy transsyberyjskiej linii kolejowej, oraz utworzenie siatki wywiadowczej z prostytutek i prawosławnych duchownych.

***

W czasie wojny rosyjsko-japońskiej przebywał na Dalekim Wschodzie Józef Piłsudzki starając się znaleźć sprzymierzeńców dla idei zorganizowania legionów z wziętych do niewoli Polaków. Ważną rolę odgrywał w tych kontaktach Witold Jodko-Narkiewicz (1864-1924). Japończycy byli żywo zainteresowani współpracą wywiadowczą. Przekazali nawet na nią niezbędne środki. W okresie od kwietnia 1904 do października 1905 było to 33 tys. funtów co stanowiło aż 1/3 sumy, jaką przeznaczono dla wszystkich opozycyjnych organizacji działających w carskiej Rosji. Rola Japonii znacząco wzrosła wraz z upadkiem caratu i zwycięstwem Rewolucji Październikowej. Japończycy planowali zająć cały Daleki Wschód aż po jezioro Bajkał. Wynegocjowali z Chinami umowę pozwalającą na transport wojsk przez ich terytorium. W 1918 r. ponad 70.000 japońskich żołnierzy dołączyło do sił Międzynarodowego Korpusu Interwencyjnego wysłanych na Syberię. Japońska ekspedycja etnograficzna Torii Ryuzo z Tokijskiego Uniwersytetu działała na terenach Burjacji i Jakucji korzystając z wsparcia i pomocy atamana Grigorija Semionow pół krwi Buriata - przeszkolonego w Armii Kwantuńskiej, który wspierał ideologię nacjonalizmu opartego o wiarę buddyjską. "Siemionow jest agentem wpływu Japonii. Jego działalność ma na celu integrację narodów Syberii i skłonienie ich do antybolszewickiej postawy wykorzystującej w tym celu dzieje Czyngiz Chana. donosił "Rewolucjonnyj Wostok", cytując japoński dziennik „Rioto-Sinpo" z 26 grudnia 1918 r. W tym okresie prawie cała Syberia znalazła się w rękach Kołczaka którego jednym z doradców był późniejszy znany na całym świecie polski pisarz Antoni Ferdynand Ossendowski. W 1920r. po zwycięstwie Armii Czerwonej z inicjatywy Lenina utworzono w Ułan Ude - buforową Republikę Dalekiego Wschodu. Dwa lata później została włączona do Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Posiadała flagę, herb i znaczki pocztowe. Jej pierwszym prezydentem był Aleksander Krasnoszczeków a v-ministrem spraw zagranicznych Juryn Dziewałtowski który negocjował z Japończykami udostępnienie im złóż ropy naftowej na Sachalinie w zamian za rezygnacje z wspierania barona Romana von Ungern Sternberga. Tego ostatniego wzięli do niewoli kozacy Konstantego Rokossowskiego. Przykładem współpracy ekonomicznej było powołanie rosyjsko-japońskiej Izby Handlowo-Przemysłowej w Osace i Kobe z udziałem Chosem Bank dla eksploracji zasobów syberyjskich.

See comments (8)..

Send text to e-mail address..

Print-out version..    PDF    MS Word

Witold Stanisław Michałowski Pisarz, podróżnik, niezależny publicysta, inżynier pracujący przez wiele lat w Kanadzie przy budowie rurociągów, b. doradca Sejmowej Komisji Gospodarki, b. Pełnomocnik Ministra Ochrony Środowiska ZNiL ds. Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery Karpat Wschodnich; p.o. Prezes Polskiego Stowarzyszenia Budowniczych Rurociągów; członek Polskiego Komitetu FSNT NOT ds.Gospodarki Energetycznej; Redaktor Naczelny Kwartalnika "Rurociągi". Globtrotter wyróżniony (wraz z P. Malczewskim) w "Kolosach 2000" za dotarcie do kraju Urianchajskiego w środkowej Azji i powtórzenie trasy wyprawy Ossendowskiego. Warto też odnotować, że W.S.M. w roku 1959 na Politechnice Warszawskiej założył Koło Stowarzyszenia Ateistów i Wolnomyślicieli.   Biographical note  Number of texts in service: 49  Show other texts of this author  Newest author's article: Kaukaz w płomieniach